115. rocznica odkrycia mechanizmu z Antykithiry GOOGLE DOODLE Co to jest mechanizm z Antykithiry

Mechanizm z Antykithiry, który dzisiaj wspomina Google Doodle, to skomplikowany układ 37 kół zębatych, poruszanych korbą, ułożonych w taki sposób, aby móc poruszać kilkoma wskazówkami. Tarcza z przodu pokazywała ruch Słońca i Księżyca na tle zodiaku oraz używanego wówczas w Grecji kalendarza egipskiego z uwzględnieniem roku przestępnego co cztery lata. Ukazywała też fazy Księżyca (za pomocą cykli odkrytych przez Metona i Kallipposa). Tarcze z tyłu pozwalały synchronizować kalendarz słoneczny z księżycowym oraz przewidywać zaćmienia Słońca i Księżyca (cykl Saros).

Poprzez niewspółśrodkowe połączenie dwóch kół mechanizm odtwarzał nawet takie szczegóły, jak nierównomierny ruch Księżyca na niebie (zgodnie z teorią starożytnego astronoma Hipparcha). Mechanizm pozwalał też przewidywać momenty wschodów i zachodów ważniejszych gwiazd i gwiazdozbiorów oraz prawdopodobnie także pozycje pięciu znanych wówczas planet. Odpowiednie tarcze nie zachowały się, jednak odczytano nazwę planety Wenus z przodu urządzenia.

Obecnie mechanizm z Antykithiry oraz jego zrekonstruowany wygląd znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach.

Oryginał jest niestety zniszczony, jednak naukowcom udało się go odtworzyć.

Jeden z naukowców - Derek J. de Solla Price z Uniwersytetu Yale po 20 latach badań w 1974 roku odkrył jego przeznaczenie i uznał, że całość składa się z 31 kół. Najnowsza rekonstrukcja mechanizmu z Antykithiry została wykonana przy zastosowaniu tomografu komputerowego dającego trójwymiarowy obraz i przedstawiona w „Nature” w 2006 roku przez zespół badaczy pod kierunkiem Mike’a G. Edmundsa z uniwersytetu w Cardiff. Badacze odczytali między innymi większość inskrypcji, pokrywających mechanizm (z liczby - jak uznano - 2000 znaków tylko 1000 było odczytanych wcześniej) oraz policzyli zęby wszystkich kół zębatych. 9 czerwca 2016 ogłoszono wynik kolejnego badania, przez zespół naukowców greckich. Rozpoznano 82 podzespoły zegara, i odczytano na nich 3400 znaków, uznając to za niemal całość zapisu.

Technologia mechanizmu wiązana jest z kontynuatorami dorobku Archimedesa i ze szkołą Poseidonio, na wyspie Rodos, skupiającej wówczas obok Aleksandrii najlepszych astronomów. Jedna z hipotez mówi, że konstruktorem mógł być Hipparch (ok. 190–120 p.n.e.), mieszkający wówczas na Rodos astronom, którego idee znalazły zastosowanie w konstrukcji mechanizmu. Obecnie jednak istnieją również teorie, że mechanizm powstał około 205 r. p.n.e., zatem jego twórcy mogliby znać samego Archimedesa, lub być jego bezpośrednimi uczniami.

Cyceron wspomina, że jego nauczyciel Posejdonios z Rodos (130–50 p.n.e.) zbudował urządzenie pokazujące ruch Słońca, Księżyca i planet.

ZOBACZ KONIECZNIE: NASZA RAMÓWKA
DZISIAJ POLECAMY PROGRAM KATARZYNY KAPUSTY Z CYKLU TU BYŁAM