30. rocznica 4. pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Po raz pierwszy przybył do wolnej, III RP

Czwarta pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, odbyła się w dniach 1–9 czerwca. Papież odwiedził Koszalin, Rzeszów, Przemyśl, Lubaczów, Kielce, Radom, Łomżę, Białystok, Olsztyn, Włocławek, Płock i Warszawę.

Pielgrzymka była podzielona nieformalnie na dwie części. Nieformalnie, bo ta druga część – VI Światowe Dni Młodzieży, oficjalnie stanowiła osobne wydarzenie, w sierpniu, na Jasnej Górze.

Pierwszy etap pielgrzymki odbywał się w Koszalinie, ale spotkanie dziennikarzy obsługujących pielgrzymkę było w Warszawie dwa wcześniej. Polska Agencja Interpress dawała materiały prasowe i, co ważniejsze, specjalne wejściówki umożliwiające asystowanie pielgrzymce w określonych strefach. Najbliższa papieża jest volo papale. Wtedy jest się dosłownie przy Ojcu Świętym.
Wejściówki są płatne. Tak jak hotele, przeloty, akredytacja pielgrzymki. Od redakcji zależy, jaki pakiet wykupi.

Do Koszalina polecieliśmy z Okęcia. Ci, którzy mieli wykupiony przelot lecieli Jakiem. Było bardzo zimno. Oczekiwanie na papieża. Jest. Oficjalne powitanie na lotnisku. Przejazd do miasta.

To była pielgrzymka, która zaskoczyła Polaków. Spodziewaliśmy się, że Jan Paweł II będzie nas chwalił za pokonanie komunizmu, budowanie III RP. Tymczasem papieskie homilie, zbudowane na Dekalogu, nie były peanem na cześć wyzwolonego narodu. Papieskie słowa szokowały, bo mówił o obowiązkach chrześcijanina, obywatela, o ciężkiej pracy jaka czeka każdego z nas.
My dziennikarze dostawaliśmy wcześniej teksty papieskich homilii. Pod embargo. To znaczy, że nie można ich było publikować przed zakończeniem papieskiego kazania. Zresztą tylko częściowo można było korzystać z tych przygotowanych materiałów, ponieważ Ojciec Święty bardzo często odchodził od tekstów, które wcześniej dostawaliśmy.

W Przemyślu był moment bardzo trudny tej pielgrzymki. Miałem wejściówkę na najważniejsze wydarzenie tego dnia – do kościoła i klasztoru karmelitów bosych. Nikt nie wszedł. Nawet papież. Wejścia broniła grupa ludzi. Protestowali przeciwko przekazaniu świątyni grekokatolikom. Próbowałem z nimi rozmawiać. Mówili, że nie oddadzą kościoła Ukraińcom.

Od 1991 kościół miał pełnić ponownie funkcję katedry greckokatolickiej na 10-letni okres przejściowy, aż do czasu gdy grekokatolicy wybudują nową, własną świątynię. Jednakże na skutek zdecydowanego sprzeciwu parafian do tego nie doszło. Ostatecznie podczas pielgrzymki Jan Paweł II przekazał grekokatolikom kościół garnizonowy, w którym odprawił pielgrzymkową mszę.

W Kielcach dziennikarze mieli zbudowaną specjalną, drewnianą, trybunę, blisko ołtarza polowego na lotnisku. Czekaliśmy na Ojca Świętego ponad dwie godziny. Dziennikarze obsługujący pielgrzymkę zawsze muszą być wcześniej na miejscu mszy. Siedzimy na tej trybunie, a tu nagle jeden z zagranicznych dziennikarzy zauważył na jednej z desek jakiś napis długopisem. Pyta, co to znaczy. To był napis antysemicki. I poszło w świat, że w Kielcach, gdzie doszło do pogromu Żydów po wojnie, są antysemickie napisy, w dniu wizyty papieża.

W Płocku papież odwiedził więźniów. W tym mieście jest ciężkie więzienie dla mężczyzn. To osadzeni z długimi warunkami.
Spotkanie z Janem Pawłem odbyło się na dziedzińcu aresztu. Więźniowie zaśpiewali „ O Panie nie pamiętaj, że czasem było źle”.

W sierpniu Jan Paweł II wrócił do Polski. Do Częstochowy, na VI Światowe Dni Młodzieży, 13-16 sierpnia.