Wybuch w łaźni miejskiej
Łaźnia miejska w Czeladzi stanowiła magazyn materiałów wybuchowych Związku Orła Białego Zagłębia Dąbrowskiego. W jej piwnicach ukrywano dynamit, zapalniki, broń, amunicję, produkowano też granaty. Budynek znajdował się na zapleczu ulicy ks. Pieńkowskiego (dawniej Zamurnej) i składał się z dwóch części: łaźni właściwej i ambulatorium. Było tam również mieszkanie, które zajmowała rodzina Jeleniów. Stefan Jeleń był dozorcą łaźni (łaziennym).
Kierownikiem łaźni był Józef Majcherczyk. Krytycznego dnia, 29 grudnia 1940 roku, w godzinach popołudniowych nastąpił wybuch, który zmiótł z powierzchni ziemi budynek łaźni. Siła wybuchu świadczyła o dużym nagromadzeniu środków wybuchowych. Przyjechała straż pożarna a resztki budynku otoczyła niemiecka policja, zaczęto wynosić zabitych i rannych.
Co było przyczyną wybuchu?
Co było przyczyną wybuchu? Najbardziej prawdopodobną wydaje się relacja Wiktora Parki, który pisze, że zamierzano skonstruować bombę w celu wysadzenia wiaduktu kolejowego w Bytomiu.
W tym czasie miał do Czeladzi przyjechać miner z Krakowa, został jednak aresztowany w pociągu. Członkowie ZOB sami usiłowali skonstruować bombę, która eksplodowała, powodując wybuch wszystkich znajdujących się w łaźni materiałów wybuchowych. Wskutek wybuchu na miejscu zginęli: Stanisław Rokita, Władysław Nowak, Antoni Daukszo, Stefan Jeleń, który stał w drzwiach łaźni.
Antoni Jeleń i wielu członków Związku Orła Białego w związku z tym wydarzeniem zbiegło do generalnej Guberni. Zygmunt Olszewski znalazł się w czeladzkim szpitalu, gdzie podobno prosił felczera Koprzywę o truciznę. Później aresztowany i wywieziony do obozu w Oświęcimiu, tam został zamordowany.
Po wybuchu nastąpiły aresztowania w Czeladzi i Piaskach. Tylko niektórym członkom ZOB udało się uniknąć aresztowań, tak jak np. Marianowi Ochmanowi i Wiktorowi Parce. Temu drugiemu trzy lata później aresztowano żonę i dwoje małoletnich dzieci. Maria Parka zginęła z rąk niemieckich w Oświęcimiu. Tam też zginął Stefan Legutko, a Zygmunt Borg został stracony w Katowicach. Niemcy bezwzględnie rozprawili się z członkami Związku Orła Białego. Rozstrzeliwano, wieszano i mordowano za samą przynależność do tej organizacji.
Oblicza się, że po wybuchu w łaźni aresztowano 126 członków Związku Orła Białego w Zagłębiu Dąbrowskim. Trudno doliczyć się, ilu konspiratorów aresztowano w Czeladzi i na Piaskach.
Nie przeocz
- To najbardziej nawiedzone miejsca na Śląsku. Oglądasz jedynie na własne ryzyko!
- Szybki remont? Dobrze się zastanów. Oto największe wpadki budowlańców
- Najlepsi ginekolodzy na Śląsku - lista TOP 20. Sprawdź zestawienie specjalistów
- To 10 najbardziej luksusowych hoteli w Beskidach. Co oferują, ile trzeba zapłacić?
Musisz to wiedzieć
- Szał zakupów 20 lat temu na Śląsku! Tak kupowaliśmy w latach 2002-2006 ZDJĘCIA
- Najpiękniejsze Ślązaczki na Instagramie. One królują w mediach społecznościowych!
- Te miejscowości w Śląskiem niedługo przestaną istnieć! Sprawdźcie, co się zmieni
- Katowice w PRL-u. Zobaczcie niezwykłe zdjęcia Katowic z lat 60., 70. i 80. XX wieku
Pismak przeciwko oszustom, uwaga na Instagram
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?