Ale karuzela! Czechy mają czwartego ministra zdrowia od początku pandemii koronawirusa. O co chodzi?

Fotel ministra zdrowia Czech należy do najgorętszych za naszą południową granicą. Czesi mają już czwartego szefa resortu zdrowia od początku pandemii koronawirusa! Czy to wpłynęło na poprawę sytuacji? Niekoniecznie. Przy roszadach nie brakowało ostrej krytyki, skandali, ale i czysto politycznych ruchów. Dla porównania w Polsce doszło tylko do jednej takiej wymiany, kiedy Łukasza Szumowskiego zastąpił Adam Niedzielski. Choć i temu pierwszemu nie szczędzono krytyki (m.in. kwestie testowania, zakupów).

W Czechach lawina, która zmiana kolejnych ministrów zdrowia ruszyła pod koniec września 2020 roku. Adam Vojtěch został zmuszony do rezygnacji. Powodem były zbliżające się wybory regionalne, a notowania rządu Andreja Babiša systematycznie spadały. Nałożyły się na to kwestie ograniczeń, ale i chaos informacyjny.

Od początku pandemii nie miał on poparcia wśród organizacji medycznych. Podkreślał, że Czechy są gotowe na epidemię, ale co innego można było usłyszeć w szpitalach. Krytykowała go opozycja za początkowe lekceważenie pandemii.

W ocenie Vojtěcha, ale i rządu nie pomagało zamieszanie we wprowadzaniu obostrzeń - jak np. przy zakrywaniu ust i nosa. Najpierw miało być obowiązkowe w pomieszczeniach zamkniętych: restauracje, salony fryzjerskie, sklepach i szkołach. Po publicznej krytyce premiera Babiša (zapewne po kalkulacjach politycznych zysków i strat) wycofano się z tego pomysłu. Vojtěch był zależny od premiera. Stracił w oczach obywateli, ale i polityków. Musiał odejść wraz z pogarszającą się sytuacją epidemiczną.

Jesienią pogarszała się sytuacja epidemiczna w Czechach. Potrzebny był doświadczony przywódca. Padło na doświadczonego epidemiologa Romana Prymulę. Z początkiem wszystko szło zgodnie z planem. Na podstawie jego wiedzy postanowiono wprowadzić stan wyjątkowy i szereg obostrzeń. Zamknięto usługi, sklepy restaurację. Ale i on się potknął, a wręcz wywrócił.

Pod koniec października wybuchł skandal z jego udziałem. Prymula został przyłapany na tym, jak pod osłoną nocy odwiedził luksusową restaurację w Pradze, która... zgodnie z jego zaleceniami powinna być zamknięta. Szef resortu zdrowia miał tam spędzić około dwie godziny. Prymula dość pokrętnie tłumaczył, że miał pod tym adresem zaplanowane spotkanie i rozmowy. Miał... nie wiedzieć, że to restauracja i nie planował kolacji. Mało tego, według świadków miał również nie zasłaniać ust i nosa.

Początkowo nie chciał podać się do dymisji, ale pod naciskiem opinii publicznej i polityków zrezygnował z funkcji.

Jego następcą został doświadczony lekarz Jan Blatný. Urzędował w najgorszym okresie, kiedy szpitale były przepełnione do tego stopnia, że niektórych pacjentów przewożono do sąsiednich krajów (m.in. Polski). Musiał mierzyć się nie tylko z trudną sytuacją epidemiczną, ale pogarszającymi się nastrojami społecznymi w związku uciążliwymi restrykcjami. Nie łatwo mu było z sojusznikami wyborczymi.

Sporo zastrzeżeń miał do niego m.in. premier Andrej Babiš. Krytykując jego działania zarzucał zbyt restrykcyjne i urzędnicze podejście np. w kwestii podawania pacjentom eksperymentalnych leków pacjentom z COVID-19. Nie podobał mu się też raczej słaby styl komunikowania z mediami i opinią publiczną.

Krytykował go też prezydent Miloš Zeman. Poszło o sceptyczne podejście do szczepionek z Rosji i Chin (w Czechach mają być gotowe firmy do produkcji szczepionek).

- Przez cały czas byłem zwolennikiem stosowania tylko zatwierdzonych szczepionek. Tylko w ten sposób możemy zagwarantować, że są one bezpieczne. Dotyczy to także innych leków - odpowiadał Blatný.

Zapowiadał, że latem zostanie zaszczepionych ok. 70 proc. obywateli Czech, co ma dać zwycięstwo nad koronawirusem. Wygranej nie ogłosi.

Ostatecznie został odwołany przez premiera Babiša. Szef rządu publicznie nie krytykował go za jego działania antyepidemiczne, oficjalnie stwierdził konieczność zmian funkcjonowania resortu i systemu ochrony zdrowia.

Jego następcą został Petr Arenbergerg, specjalista z dermatologii i wenerologii. Wcześniej udzielone przez niego wypowiedzi w mediach wskazują, że nie ma on tak negatywnego nastawienia do rosyjskiej szczepionki Sputnik V.

Ten "czeski film" z fotelem ministra zdrowia w roli głównej powoduje, że pogłębia się chaos przywódczy w kryzysowym momencie, spada zaufanie obywateli do działań antyepidemicznych, a przy okazji notowania mniejszościowego rządu w Pradze.

Z ostatniego raportu Ministerstwa Zdrowia Czech wynika, że potwierdzono 6242 nowych zakażeń koronawirusem. W szpitalach przebywa 6144 pacjentów z COVID-19, z czego 1311 jest w ciężkim stanie. Aktualnie zakażonych jest 108 241 osób. Od początku pandemii potwierdzono tam 1,57 mln zakażeń i 27 617 zgonów.