Alternatywna historia regionu: Jak Władysław IV Waza wycyganił Śląsk od Austrii

Chodziło wtedy o to, by Polska wspomogła Austrię w obliczu rozpalającej się właśnie wojny trzydziestoletniej. W zamian Zygmunt chciał uzyskać od Habsburgów korzyści terytorialne na Śląsku. Pomysł upadł, ale sprawa przywrócenia Śląska Polsce zapadła Władysławowi głęboko w serce. Ponownie odwiedził tę krainę w roku 1625, w 1632 wspólnie z cesarskim wodzem Wallensteinem chciał tam walczyć przeciw Szwedom, w 1635 już jako król wstawiał się u cesarza za śląskimi protestantami.
Raporty dyplomatów o śląskich fascynacjach polskiego króla były ze sporym zainteresowaniem czytane na drugim końcu Europy, w Paryżu.

CZYTAJ KONIECZNIE:
ALTERNATYWNA HISTORIA ŚLĄSKA, CZYLI CO BY SIĘ STAŁO, GDYBY...

Trafiały bowiem na biurko słynnego kardynała Richelieu, nie tylko użerającego się z legendarnym D'Artagnanem oraz trzema muszkieterami, ale i kierującego całą polityką Francji. Richelieu szykował właśnie niebywałe, skandaliczne wręcz posunięcie. Jako kardynał Kościoła katolickiego miał oto rzucić Francję ("Najstarszą Córę Kościoła", władaną przez arcychrześcijańskiego króla!) w wir wojny trzydziestoletniej po stronie... protestanckiej. I szukał sojuszników. Władysław IV jego zdaniem nadawał się idealnie - przynajmniej do szachowania wrogich Habsburgów, a przy sprzyjających okolicznościach nawet do wbicia im sztyletu w plecy. Richelieu przystąpił więc do kaptowania polskiego króla. Z polecenia kardynała francuski poseł pan d'Avaux zaoferował Władysławowi sojusz oraz poparcie dla jego śląskich aspiracji. Ofertę poparło francuskie złoto. Na zaciągi 20-tysięcznego wojska przeciw Austrii polski król otrzymał z Paryża zawrotną sumę 3 milionów luidorów.
Negocjacje z Francją były prowadzone wręcz ostentacyjnie. Austriaccy dyplomaci i szpiedzy słali z Polski do Wiednia coraz bardziej trwożne raporty. Za francuskie pieniądze Władysław IV formował nowe regimenty wojsk. Ich częste manewry oraz przeglądy przeprowadzał pod Krakowem, praktycznie nad cesarską granicą. Habsburskiej agenturze trudno było wprawdzie doliczyć się dwudziestotysięcznej armii, która ponoć powstała za francuskie subsydia, ale zaniepokojony Wiedeń doszedł do wniosku, że to, co widać tuż za śląską miedzą, jest jedynie wierzchołkiem groźnej góry lodowej. Zaczął więc drżeć przed perspektywą wojny na kolejnym froncie. Niebezpiecznego Władysława należało ułagodzić - najlepiej przekupić, ale gotówki toczącym wojnę od kilkunastu lat Habsburgom brakowało.

CZYTAJ KONIECZNIE:
ALTERNATYWNA HISTORIA ŚLĄSKA, CZYLI CO BY SIĘ STAŁO, GDYBY...

Pod koniec 1635 r. austriacki ambasador złożył w Warszawie propozycję oddania Władysławowi IV w dziedziczne władanie trzech śląskich księstw: opolskiego, raciborskiego i cieszyńskiego. Król polski nie namyślał się długo, podobnie jak i zwołany przezeń sejm. Na mocy zawartego w 1636 r. traktatu w Krakowie Habsburgowie przekazali trzy śląskie księstwa Władysławowi IV i jego potomkom z tym zastrzeżeniem, że w razie wygaśnięcia dynastii zostaną one bezpośrednio przyłączone do Rzeczypospolitej (co faktycznie później nastąpiło).

Już po zawarciu układu krakowskiego wyszło na jaw, że Władysław IV jedynie niewielką część francuskiego złota przeznaczył na przyobiecane panu d'Avaux zaciągi. Nie mając zamiaru rozpoczynać wojny (na co i tak nie wyraziłby zgody polski Sejm), w rzeczywistości sformował jedynie kilka pokazowych oddziałów. Wykorzystał je do demonstracji siły wobec Habsburgów i wystrychnął ich na dudka, podobnie jak kardynała Richelieu. Ogromną większość paryskich subsydiów zaś… zmalwersował. Poproszony o oficjalne wyjaśnienia, co do części tych sum, odparł ponoć z rozbrajającą szczerością: "Niech to tak będzie, żem ja te kilkakroć sto tysięcy k...om moim rozdał".

Możesz dowiedzieć się więcej: Zarejestruj się w DZIENNIKZACHODNI.PL/PIANO

*Marsz Autonomii 2012: ZDJĘCIA, WIDEO, OPINIE
*Olimpiada w Londynie 2012: RELACJE, ZDJĘCIA, CIEKAWOSTKI
*KONKURS FOTOLATO 2012:
Przyślij zdjęcia, zgarnij nagrody!