Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Autonomia to separatyzm, czy ukryta opcja niemiecka? [CZAS AUTONOMII]

Krzysztof Karwat
Autonomia śląska
Autonomia śląska Dziennik Zachodni
Czas autonomii. Wczoraj i dziś: Dzisiaj o godz. 19.30 w chorzowskim Teatrze Rozrywki rozpocznie się wieczór z cyklu "Górny Śląsk - świat najmniejszy", zatytułowany "Czas autonomii. Wczoraj i dziś". Gośćmi Krzysztofa Karwata będą: dr Maciej Fic, dr Jan F. Lewandowski, dr Henryk Mercik i dr Małgorzata Myśliwiec. Co sądzisz o autonomii? NAPISZ W KOMENTARZU

Ci, którzy dążenia znacznej części Górnoślązaków do odrodzenia autonomii potępiają, nieraz zwyczajnie nie wiedzą, o co tak naprawdę i z tamtą, i z dzisiejszą autonomią chodzi. Niektórym autonomia kojarzy się z separatyzmem albo z »ukrytą opcją niemiecką«, i Bóg wie z czym jeszcze - trudno nie zgodzić się z Janem F. Lewandowskim, publicystą, redaktorem naczelnym kwartalnika "Fabryka Silesia". Ten cytat pochodzi ze wstępu jego najnowszej książki, zatytułowanej "Czas Autonomii".

Intencja jest czytelna. Chodzi o zdjęcie z samego pojęcia "autonomia" demonicznych skojarzeń. O wyjaśnienie, w jakich okolicznościach Sejm Rzeczypospolitej przyjął Statut Organiczny Województwa Śląskiego, mający rangę ustawy konstytucyjnej. Warto przypomnieć rzecz podstawową: prawo to ustanowiono, zanim wschodnią część Górnego Śląska przyłączono do Polski. Ba, w roku 1920 nikt nie wiedział, jak poprowadzona zostanie granica i które miasto przyjmie godność stolicy województwa.

Znamienne, że przygotowujące się do plebiscytu strony wyznaczyły na siedziby swych komisariatów miasta, które potem znalazły się za kordonem. Silny swymi propolskimi środowiskami Bytom pozostał w Niemczech, a Katowice, choć zachowały niemieckie oblicze, przypadły Polsce. Paradoks?
Historycy są zgodni: w przededniu plebiscytu Polska przelicytowała Niemcy. Lewandowski twierdzi - i zapewne ma rację - że, gdyby Sejm RP nie zdecydował się na tak wczesne i zdecydowane posunięcie, wyniki głosowania byłyby dla strony polskiej bardziej niekorzystne, a to mogłoby mieć wpływ na kształt przyszłej granicy. Z wyników głosowania i podziału regionu nie byli zadowoleni ani Niemcy, ani Polacy. Ci pierwsi sądzili, że skoro plebiscyt wygrali, to przejmą całość. Ci drudzy narzekali, że do głosu dopuszczono emigrantów, w większości optujących za Niemcami.

Z perspektywy lat nie ulega wątpliwości, że mimo wszystko odrodzona Rzeczpospolita zyskała. Przejęła dzielnicę, która - zdawać się mogło jeszcze dekadę wcześniej - po tylu wiekach nigdy już nie będzie do niej dołączona. A jednak stało się inaczej. Dzięki autonomii?

Dzisiaj o godz. 19.30 w chorzowskim Teatrze Rozrywki rozpocznie się wieczór z cyklu "Górny Śląsk - świat najmniejszy", zatytułowany "Czas autonomii. Wczoraj i dziś". Gośćmi Krzysztofa Karwata będą: dr Maciej Fic, dr Jan F. Lewandowski, dr Henryk Mercik i dr Małgorzata Myśliwiec. Dwa podwójne zaproszenia czekają na Czytelników, którzy zadzwonią do Biura Obsługi Widzów: (32) 346 19 31 do 3 lub (32) 346 19 34.

Krzysztof Karwat
publicysta


*Egzamin gimnazjalny 2014 ARKUSZE + KLUCZ ODPOWIEDZI
*Pogoda na weekend majowy 2014: Będzie ciepło, ale nie upalnie MAJÓWKA 2014
*Eurowybory 2014: Sprawdź, kogo naprawdę popierasz [TEST WYBORCZY]
*Sprawdź, czy znasz geografię woj. śląskiego [QUIZ DZ]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!