Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Autonomię odebrano bezprawnie?

Aldona Minorczyk-Cichy
arc./Mikołaj Suchan
Sejm Śląski nigdy nie został formalnie rozwiązany. Zaś w 1945 roku komuniści bezprawnie odebrali regionowi autonomię, bo powojenna Polska potrzebowała naszego węgla - tak historię regionu przedstawia Fundacja Ambasada Śląska z Bytomia. Domaga się też uznania, że doszło wtedy do zbrodni komunistycznej. Uważa, że Ślązakom należy się odszkodowanie. Sprawę bada już Instytut Pamięci Narodowej.

- Przekazaliśmy zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa złożone przez prezesa fundacji Marcina Brodę do Warszawy. Śmierć sprawców nie jest bowiem przeszkodą we wszczęciu postępowania. Jednak ze względu na miejsce, w którym dokonano czynu, nie miałam uprawnień do przeprowadzenia nawet wstępnej analizy - podkreśla prok. Ewa Koj, naczelnik Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu katowickiego Oddziału IPN.

Sprawę zawiadomienia bytomskiej fundacji przejęli więc warszawscy śledczy.

Autonomia Woj. Śląskiego w II Rzeczpospolitej KOMPENDIUM WIEDZY

Fundacja Ambasada Śląska zbadała dokumenty, jakie znajdują się w Wielkiej Brytanii, w archiwum rządu londyńskiego. Wynika z nich, że Sejm Śląski nigdy nie został rozwiązany. Trwa do dzisiaj w zawieszeniu z powodu śmierci posłów. Nowych nie wybrano. Z kolei uzależniony od ZSRR Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego w 1944 roku za ważną uznawał konstytucję z 1921 roku zawierającą Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Zgodnie z tym dokumentem sejmu lokalnego nie można było rozwiązać bez jego zgody. To zaś oznacza, że znosząc 6 maja 1945 roku autonomię naszego województwa Krajowa Rada Narodowa - zagarnęła władzę Sejmu Śląskiego!

Czy tak było naprawdę? Prof. Zygmunt Woźniczka z Uniwersytetu Śląskiego zgadza się z taką interpretacją faktów i dokumentów.

- Ten wywód jest logiczny. Komuniści podjęli decyzję niezgodną z prawem. Sprawę trzeba rozpatrywać także z innego punktu widzenia. PKWN nie był przedstawicielem narodu tylko komunistyczną agenturą - mówi historyk.

Jego zdaniem, Ambasada Śląska zgłaszając podejrzenie dokonania przestępstwa podważa tak naprawdę cały szereg bezprawnych decyzji, w tym np. reformę rolną i nacjonalizację.

*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera
- Ten krok fundacji to przede wszystkim zwrócenie uwagi na krzywdy, jakie po II wojnie światowej wyrządzono Ślązakom. Bo winnych ukarać już nie można. Oni nie żyją. Popieram te działania w całej rozciągłości - podkreśla prof. Woźniczka.

To jest czas, by mówić o krzywdach

Marcin Broda, prezes Fundacji Ambasada Śląska:

Zająłem się tą sprawą, bo czuję, że mam dług wobec swoich przodków. Mój dziadek był powstańcem śląskim i walczył o polskość tych ziem. Musiał uciekać przed hitlerowcami do Generalnej Guberni. Potem jako były polski celnik cudem uniknął śmierci w Ostasz-kowie z rąk komunistów.

Kilka lat temu zacząłem przeglądać archiwa, w tym te polskiego rządu w Londynie. Coraz bardziej wgłębiałem się w przepisy i fakty historyczne. Zrozumiałem, jak Ślązacy zostali skrzywdzeni i że to właśnie teraz jest czas, aby o tych krzywdach głośno mówić i domagać się sprawiedliwości. Wiem, że winni zagarnięcia autonomii Śląska już nie żyją, więc nie można ich ukarać. Chcę jednak uświadomić ludziom, że dokonano czynów bezprawnych. Chcę też by oddano nam status organiczny, bo tak naprawdę nikt nigdy legalnie nie rozwiązał Sejmu Śląskiego. Napisałem list do prezydenta Bronisława Komorowskiego, bo to on powinien rozpisać wybory do Sejmu Śląskiego.

Co sądzisz o postulatach zgłoszonych przez Fundację Ambasada Śląska?

*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!