Będzin. Cmentarz na Wzgórzu Zamkowym pełen unikatowych, cennych nagrobków. Ratuje je TPB. Kwesta coraz bliżej

Jeśli się więc tutaj wybierzemy, warto pospacerować po tej wyjątkowej nekropolii, gdzie zobaczymy wiele pamiętających bardzo dawne czasy, interesujących nagrobków. Wśród nich znajduje się także ten upamiętniający ofiary wypadku w kopalni Reden w Dąbrowie Górniczej. Wypadek, który miał miejsce w 1836 roku, spowodowany był zawałem podczas odzyskiwania drewna podpierającego stropy w wyeksploatowanych chodnikach.

Cmentarz jest własnością parafii pw. Świętej Trójcy wraz ze znajdującą się na nim kaplicą pw. św. Tomasza Becketa. Na terenie nekropolii znajduje się wiele wspomnianych zabytkowych nagrobków. Najstarszy zachowany grobowiec pochodzi z 1822 roku a nadzorem konserwatorskim objętych jest ponad 120 nagrobków.

Towarzystwo Przyjaciół Będzina pod patronatem biskupa sosnowieckiego od 2004 roku organizuje zbiórki na rzecz ratowania zabytków najstarszej będzińskiej nekropolii. Dzięki temu zabytkowe, cenne nagrobki, od ponad 17 lat są systematycznie odnawiane. Taka kwesta zaplanowana została także w tym roku.

W ubiegłym roku udało się zgromadzić całkiem pokaźną kwotę, ponad 22 tysiące złotych. Będzie to już 18 kwesta, a byłaby 19, gdyby nie pandemia, która wymusiła roczną przerwę w 2020 roku. Kwesta w tym roku tradycyjnie będzie się odbywać na trzech cmentarzach: na Górze Zamkowej, komunalnym i przy ulicy Krakowskiej. Kwestujący będą czekać z puszkami i dobrym słowem 1 listopada godzinę dłużej niż zwykle, a więc od godziny 8 do 17.

Dotychczas udało się zebrać kwotę ponad 350 tysięcy złotych i poddać kompleksowej renowacji aż 19 zabytkowych grobowców, w tym m.in. grób kryjący doczesne szczątki zmarłej w 1938 roku Marii Rypp, żony Edwarda Gustawa Ryppa, nauczyciela, działacza społecznego i burmistrza, a później prezydenta Będzina w latach 1917-1925. Maria jako katoliczka została pochowana na Wzgórzu Zamkowej, data śmierci, jak i miejsce spoczynku, prezydenta Ryppa, który był wyznania ewangelickiego, nie jest znane. Z pieniędzy zebranych w ubiegłym roku udało się natomiast odnowić grób Stasi i Janka – przedwcześnie zmarłych będzińskich harcerzy. To wykonany po 1925 roku nagrobek o cechach zabytkowych.

Z kolei z funduszy zebranych podczas kwesty w 2019 roku udało się odnowić grób socjalistów rozstrzelanych w 1906 roku i pośmiertnie odznaczonych przez prezydenta Ignacego Mościckiego Krzyżami Niepodległości z Mieczami, a także sfinansować wtórne zabiegi konserwatorskie przy grobowcu Jakuba i Katarzyny Chorzelskich.

- Tym razem kwestujemy na rzecz renowacji grobu Daniela Kajdy i Mariana Adamczyka, młodych ludzi, którzy zginęli zimą 1932 roku podczas starć z policją, biorąc udział w manifestacji robotniczej na Ksawerze – mówi Marcin Lazar, prezes Towarzystwa Przyjaciół Będzina.