Chrzest Śląska przed chrztem Polski? Świt śląskiego chrześcijaństwa

Próba ustalenia, od kiedy Śląsk był chrześcijański, to istny proces poszlakowy. Niepodważalnych dowodów nie ma. Żadne Drzwi Gnieźnieńskie nie przedstawiają zanurzanego w chrzcielnicy księcia Ślężan, Opolan czy Golęszyców. Żaden kronikarz nie zanotował ich imion. Żaden archeolog nie odkopał na Śląsku pozostałości świątyń z IX wieku, kiedy to wraz z podbojem dzisiejszego Śląska przez państwo wielkomorawskie miałaby na nasze ziemie zawitać nowa wiara. Po drugiej stronie Bramy Morawskiej takich kościołów znaleziono przynajmniej kilkanaście.

No dobra. Niech się znawcy średniowiecza nie oburzają: materialne dowody i owszem są. Są - tyle że dużo mniej imponujące niż największy z wielkomorawskich kościołów, z trzema nawami i o rozmiarach 35 na 9 metrów! My mamy dwa krzyżyki morawskie, w tym jeden znaleziony na samym Ostrowie Tumskim, prastarej kolebce Wrocławia. No ale nie wiadomo niestety, jak na Śląsk trafiły. Może jakiś bitny, a pogański wciąż Ślężanin zdarł taką ozdobę z szyi powalonego wroga, potem podarował matce czy dziołsze. Albo przepił ją w karczmie obcy kupiec.

Niedaleko za czeską granicą, na Śląsku Opawskim, znajdują się i inne archeologiczne ciekawostki. W Hradcu nad Moravici, a także w Steboricach i Opawie-Male Hostice odkryto cmentarze, które interpretuje się jako chrześcijańskie. Aczkolwiek - powie sceptyk - wygląda na to, że są to groby członków wielkomorawskich załóg grodowych, czyli najeźdźców i okupantów, nie zaś ludności rodzimej. Entuzjasta zaś odpowie, że okupanci nie okupanci - niemniej to chrześcijańscy mieszkańcy Śląska (niby Opawski gorszy?!).

Znana jest oczywiście data przybycia do państwa wielkomorawskiego braci Konstantyna-Cyryla i Metodego. "Apostołowie Słowian" swoją misję chrystianizacyjną rozpoczęli w roku 863. Kiedy na Śląsk dotarł ich uczeń imieniem Osław - dokładnie nie wiemy. Ale w latach 60. IX wieku tereny Śląska nie wchodziły jeszcze w skład Wielkich Moraw.

Wielkomorawskie hufce dwukrotnie złożyły wizytę na Śląsku. Pierwszy raz miało to miejsce w roku 875, gdy Morawianie zajęli obszar dzisiejszego Górnego Śląska. Miał on dla nich wartość strategiczną i gospodarczą, obfitując w złoża surowców z rudami żelaza na czele. Natomiast w 885 r. wkroczyli przez ziemię kłodzką na Śląsk Dolny. Bardzo możliwe, że wraz z wojownikami podążali i misjonarze, w myśl zasady, że dobrym słowem i karabinem (w tym wypadku mieczem) można zdziałać znacznie więcej, niźli samym tylko dobrym słowem. Co jednak zdziałali - nie wiemy. W latach 30. XI wieku, gdy żywa wciąż wiara pogańska podniosła w Polsce głowę, gniew wyznawców starych bogów niemal zmiótł chrześcijaństwo także i na Śląsku. We Wrocławiu, jego prastolicy, zburzono biskupią katedrę i wzniesiono na powrót pogańską świątynię. Zatem korzenie śląskiej wiary chrześcijańskiej nie mogły jeszcze wtedy sięgać zbyt głęboko.

Ale Śląsk i tak był chrystianizowany wcześniej aniżeli piastowska Polska, do której po prostu przez większą część X wieku nie należał. Przeważnie zaś wchodził wtedy w skład Czech. Prascy Przemyślidzi wystartowali do swej kariery twórców państwa czeskiego po tym, jak Węgrzy zniszczyli państwo wielkomorawskie w 906 r. Jeszcze zanim to jednak nastąpiło, Morawianie zmusili do przyjęcia chrześcijaństwa księcia Borzywoja Przemyślidę, który panował w latach (około) 872-890. Borzywoj, ochrzczony osobiście przez świętego Metodego, nie był pierwszy. Jeszcze kilkadziesiąt lat wcześniej, w 845 r., chrzest od Franków przyjęło 14 czeskich książąt. Wratysław I, od którego imienia (zdaniem części historyków) pochodzi nazwa Wrocławia, rządził od 905 do 921 roku. Stanowczo był więc już władcą chrześcijańskim, a tenże 921 rok często przyjmuje się jako datę podporządkowania Śląska Czechom.

*WNIOSKI I DOKUMENTY na 500 zł na dziecko w ramach Programu Rodzina 500 PLUS
*Co za tragedia! Wybuch gazu zniszczył blok w Jaworznie. Czy to samobójstwo?
*Pomysły na Majówkę 2016: Ciekawe miejsca i wydarzenia ZOBACZ I SKORZYSTAJ
*Najlepsze prezenty na Komunię 2016: Dziecko będziei zachwycone
*Jesteś Ślązakiem, czy Zagłębiakiem? Rozwiąż quiz