Co niszczy Górny Śląsk? Pewne zjawiska są pewnie oczywiste i wskazałby je każdy: górnictwo, zanieczyszczenie środowiska, polityka, depopulacja regionu… A gdyby spojrzeć na ten problem nieco szerzej i wysondować go głębiej?
W sobotę próbowaliśmy uczynić to w towarzystwie znakomitych ekspertów, podczas debaty w Muzeum Śląskim.
Węgiel przekleństwem?
Debata pod hasłem "Co niszczy Górny Śląsk?" była drugą z cyklu "Pytania o Śląsk" w nowej siedzibie Muzeum Śląskiego w Katowicach i drugą, którą miałem przyjemność poprowadzić. Sporo uwagi poświęciliśmy górnictwu, tym bardziej w świetle niedawnego, nierozwiązanego wciąż kryzysu w tym sektorze. Jan Dziadul, publicysta tygodnika "Polityka" wskazywał na swoisty górniczy paradoks:
- Wbrew temu, co powszechnie sądzimy, górnictwo od dawna nie jest dominującą siłą na Górnym Śląskim. Z ok. 13-16 procent krajowego PKB, który wytwarzany jest na Śląsku, za 60 procent odpowiadają usługi. Przemysł to 30 procent. Ale jego jedna czwarta to motoryzacja. Górnictwo? Dziś to już tylko 12 procent - przypominał red. Jan Dziadul.
Publicysta w kilku kwestiach spierał się z prof. Zbigniewem Kadłubkiem, ale w jednej obaj byli zgodni: epoka węgla na Górnym Śląsku już się skończyła: - Przemysł wciąż może być siłą napędową regionu, ale inny - nowoczesny.Przodujemy w kraju w nowatorskich technologiach medycznych, w przemyśle maszynowym - mamy wiedzę, bazę i specjalistów. Na tym można budować dalej - podkreślał red. Dziadul.
Prof. Kadłubek dodawał, że, choć to niepopularna teza, węgiel można uznać za największe przekleństwo Górnego Śląska.
- To on napisał trudną, tragiczną miejscami historię tej ziemi. Przez to bogactwo zakopane w ziemi Śląsk stał się przedmiotem targów, politycznych sporów i wojen. A przede wszystkim - krainą brutalnej eksploatacji, której skutki wszyscy odczuwamy - zaznaczał prof. Kadłubek.
Nie ma jednego przepisu
Rozmawialiśmy też o tym, czy Górny Śląsk - będący w czasach industrialnego rozwoju mekką przybyszów - miał swoją dziejową szansę, która może się nie powtórzyć. Po II wojnie światowej, miejscem w USA, do którego ciągnęły tłumy młodych ludzi, była Kalifornia. Efektem była wylęgarnia nowych, globalnych idei. Kiedyś to w San Francisco zapoczątkowany został ruch hipisowski, pacyfizm czy ruch gejowski. Po latach w tych samych okolicach założono setki firm - dzisiejszych technologicznych i internetowych potentatów. A co wyszło z wielkiej migracji do naszego Bytomia, Katowic i Jastrzębia?
- Tą wylęgarnią nowych idei Śląsk był przed wojną i to niepodważalne. Dziś Śląsk jest trochę "postkalifornijski" - musi zostać zdefiniowany na nowo. Ale musimy patrzeć w przyszłość, poradzić sobie z naszą skłonnością do biadolenia, naszą rezygnacją i marazmem - mówił profesor.
Marta Kudelska, historyk sztuki, wywodząca się z naszego regionu, mówiła o braku perspektyw dla młodych, ciekawych życia ludzi, którzy, tak jak ona kiedyś, woleli i nadal wolą wybierać Warszawę, Kraków czy Wrocław: - Młodzi ludzie mają dziś większe wymagania, mają też większą wolność w decydowaniu o swojej przyszłości. Kultura, sztuka nowoczesna, jakościowa rozrywka - to rzeczy, na które często zwracamy dziś uwagę tak, jak na pracę czy mieszkanie - mówiła Kudelska.
Architekt Robert Konieczny przestrzegał przed opracowywaniem "jednego przepisu na lepszy Śląsk".
- Może na początek uprzątnijmy go, zatroszczmy się o niego, żeby był przyjaźniejszym do mieszkania. To zadanie nie tylko dla nas, również dla polityków, którzy muszą nauczyć się wsłuchiwać w problemy regionu - zaznaczał architekt.
Kolejna debata, pod hasłem: "Czy Górny Śląsk jest wyjątkowy?" odbędzie się 18 marca.
*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
