Co wolno ochroniarzowi w sklepie? Ma prawo poprosić klienta o pokazanie dokumentów. Tylko poprosić!

To była niezwykle upokarzająca sytuacja - mówi pan Andrzej z Katowic, który przeżył fatalne zdarzenie w sklepie. Do jednego z wielobranżowych sklepów (ale nie nazwałby go hipermarke-tem) wszedł z prywatną reklamówką w ręce. Nikt z obsługi nie protestował, zresztą inni też mieli jakieś swoje podręczne, drobne bagaże. Zabrał koszyk, po-oglądał towary na półkach, ale ostatecznie nic nie kupił.

- Chciałem zostawić pusty koszyk i przejść obok klientów stojących do kasy. Najpierw zawołała mnie kasjerka i poprosiła o pokazanie wnętrza mojej reklamówki. Odpowiedziałem tej pani, że nie ma potrzeby, bo przecież nic nie kupiłem. "No właśnie! To co pan robił w sklepie?" - zapytała, sugerując, że w takim razie wszedłem, aby coś ukraść - mówi Czytelnik. - Kasjerka zawołała ochroniarza, a on postanowił mnie zrewidować. Byłem oburzony takim traktowaniem. Moim zdaniem, nie mieli prawa tak się zachować!

- Ochroniarz może jedynie poprosić klienta o pokazanie zawartości torby lub kieszeni, gdy podejrzewa kradzież, ale nie musimy się na to zgodzić. Ochrona sklepu musi wezwać policję, bo tylko policja ma prawo nas przeszukać - mówi Iwona Zapart, prezes katowickiego oddziału Federacji Konsumentów.

Poniżej i obok podajemy, jak się zachować, gdy w sklepie zatrzyma nas pracownik ochrony i posądzi o kradzież. Co zrobić, gdy chce przeszukać nam torbę lub zrobić rewizję osobistą.

Jakie ma uprawnienia
W przypadku ochroniarza kwalifikowanego szerszy jest zakres jego kompetencji, jak i warunków, które taka osoba musi spełnić, aby otrzymać odpowiednią legitymację. Kwalifikowany pracownik ochrony może wykonywać swoje obowiązki tylko na podstawie wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej. Jest również zobowiązany do odbywania regularnych (co 5 lat) szkoleń.

Dodatkowe uprawnienia:
Ochroniarz kwalifikowany ma prawo do:
użycia środków przymusu bezpośredniego - siły fizycznej, pałki służbowej, psa służbowego, paralizatora etc. (w ściśle określonych przypadkach, o których mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie osób i mienia);
użycia lub wykorzystania broni palnej (w ściśle określonych przypadkach, o których mowa w art. 36 ust. 1 ustawy).
Na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej wpisuje się osobę, która:

• ma obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
• ukończyła 21 lat;
• ukończyła co najmniej gimnazjum;
• ma pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne i nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne o takie przestępstwo;
• ma nienaganną opinię wydaną przez właściwego - ze względu na jej miejsce zamieszkania - komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) policji;
• ma zdolność fizyczną i psychiczną do wykonywania zadań, stwierdzoną orzeczeniami lekarskim i psychologicznym, których ważność nie upłynęła;
• ma przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samo-obrony, technik interwencyjnych oraz znajomość przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia.

Ochroniarz niewykwalifikowany może jedynie zatrzymać podejrzanego klienta i powiadomić o tym policję. W tym czasie nie ma prawa do stosowania jakichkolwiek środków przymusu bezpośredniego.

Iwona Zapart, prezes Federacji Konsumentów, oddział Katowice:

Warto wiedzieć, jakie czynności sklepowej ochrony są dopuszczalne.

Rewidować nas - nie wolno
Ochroniarz może poprosić nas o pokazanie zawartości torby czy kieszeni, ale tylko poprosić. Nie musimy się na to zgodzić. Wtedy ochrona sklepu musi wezwać policję, bo tylko policja ma prawo nas przeszukać. Wylegitymować nas - nie wolno.
Ochroniarz ma prawo poprosić klienta o pokazanie dokumentów (gdy podejrzewa kradzież). Ale tylko poprosić. My zaś nie musimy wyjmować dowodu osobistego czy legitymacji, żeby pokazać ochroniarzowi. Prawo legitymowania ma tylko policja. Jeśli więc ochroniarz domaga się od nas dokumentów, musi wezwać policję.

Wylegitymować ochroniarza - nam wolno.
Każdy ma prawo wylegitymować ochroniarza. Pracownik ochrony obiektu musi mieć numer identyfikacyjny (z nazwą firmy, dla której pracuje) w widocznym miejscu na ubraniu. Ten numer możemy spisać. Ochroniarz nie musi natomiast mieć legitymacji służbowej.

Zatrzymać nas - wolno.
Ochroniarz może zatrzymać klienta podejrzanego o dokonanie kradzieży dopiero w momencie, gdy przekroczy on linię wyjścia lub kas. Takie zatrzymanie musi być również uzasadnione - np. nagraniem z monitoringu. Pracownik ochrony nie ma więc prawa do wyrywkowego sprawdzania wybranych klientów.

Nie warto wyrywać się ochroniarzowi i uciekać. Jeśli tak postąpimy, pracownik ochrony ma prawo dokonać tzw. obywatelskiego zatrzymania (do przyjazdu policji). Może użyć siły, kajdanek, pałki lub paralizatora. Nie wolno mu tego robić wówczas, gdy ma do czynienia z dzieckiem (poniżej 13. roku życia), kobietą w ciąży, osobą starszą lub niepełnosprawną.

*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku