Święcone pokarmy, mają nam zapewnić przez cały rok płodność, obfitość, zdrowie oraz dostatek. Ze święconką wiąże się wiele tradycji, które powinno się zachować. Nie wszyscy wiedzą, że pokarmy możemy też poświęcić sami we własnym domu. Wtedy, zamiast w Wielką Sobotę, należy to uczynić podczas uroczystego śniadania w Niedzielę Wielkanocną.
Koszyczek ze święconką na Wielką Sobotę
Jeśli pokarmy święci się w Wielką Sobotę, umieszcza się je w koszyku udekorowanym gałązkami bukszpanu i przykrywa śnieżnobiałą serwetką. W koszyku powinny się znajdować chleb, jajko, sól, wędlina, chrzan i ciasto. Chleb jest symbolem Ciała Chrystusa, jajko – odradzającego się życia, zmartwychwstania i zwycięstwa Chrystusa nad śmiercią, sól to symbol prostoty życia oraz ochrony przed złem, wędlina zwiastuje płodność i dostatek, baranek to symbol ofiary. Tak przygotowaną święconkę święci się w kościele. Pierwotnie należało to robić nie w Wielką Sobotę, lecz w Niedzielę Wielkanocną przed rozpoczęciem śniadania. Zatem do dzisiaj można samodzielnie, przed spożyciem uroczystego śniadania wielkanocnego poświęcić pokarmy.
Jak samodzielnie poświęcić pokarmy?
Przed święceniem, na świątecznym stole należy ustawić i zapalić świecę. Następnie głowa rodziny powinna odmówić modlitwę błogosławieństwa pokarmów i skropić je wodą święconą. Pierwotnie święcono wszystkie potrawy przygotowane na wielkanocne śniadanie.
Święconka w czasach pogańskich
Nie każdy zdaje sobie sprawę, że zwyczaj święcenia pokarmów ma wczesnośredniowieczną tradycję, korzeniami sięgającą prawdopodobnie czasów pogańskich. Błogosławieństwo żywności zgodnie z tradycją sięga VII wieku, z chlebem i jajkami odnotowywano je od XII wieku. Obrzęd ten znany był w rycie mediolańskim, rzymskim i starohiszpańskim.
Tak bywało w staropolsce
W dawnej Polsce święconkę ustawiano pod figurą Matki Boskiej. Wszystkie pokarmy, które miały być spożywane podczas niedzielnego śniadania, umieszczano w drewnianej niecce przyozdobionej białym, lnianym obrusem oraz zielonymi gałązkami. Pod świętą figurę przyjeżdżał ksiądz, który poświęcał jadło lub ludzie samodzielnie odmawiali błogosławieństwo i kropili żywność święconą wodą.
Aby zajączki i baranki nie pouciekały, czyli Wielka Sobota w Kolegiacie św Wojciecha i Katarzyny w Jaworznie
Wczoraj, w Wielką Sobotę odwiedziliśmy główną jaworznicką parafię - kolegiatę pw. św. Wojciecha i Katarzyny. Licznie zgromadzeni wierni, nieśli tradycyjną święconkę w koszykach udekorowanych bukszpanem i białymi serwetami. Najmłodsi parafianie mieli szczególną misję, zleconą przez księdza. Musieli... pilnować szczególnie, aby z koszyczków nie uciekły im baranki i nie wykicały zajączki. Tak zaglądając wciąż, czy wszystko jest na miejscu, niektóre dzieciaki już podczas błogosławieństwa pokarmów zaczynały zajadać specjały z koszyczka. Dla części osób święconka była świątecznym prezentem dla najbliższych.
- Święconkę powiozę dziś dalej, do Anglii dla wnuczka. Oni teraz tam będą mieć I Komunię Świętą. Zgodnie z tradycją umieściłam w koszyku podstawowe pokarmy. Dołożyłam do tego różaniec i łańcuszek z medalikiem, aby i ten prezent ksiądz przy okazji poświęcił - opowiadała pani Janina Kuzior.
Nie przeocz
- To Śląska Atlantyda! 70 lat temu na dnie tego jeziora toczyło się życie
- Tu tysiące górników ze Śląska spędzało wspaniałe wakacje. Zostały wspomnienia...
- To jedyny taki dom na Śląsku i w całej Polsce! Dom industrialny z Mikołowa! ZOBACZCIE
- Najlepsze zbiorniki do łowienia ryb w woj. śląskim. Tu warto wybrać się na ryby
Zobacz także
Musisz to wiedzieć
- Kończą budowę luksusowego hotelu Mercure w Szczyrku. Tak będzie w środku! BAJECZNIE
- Pobierz NAJPIĘKNIEJSZE kartki na Wielkanoc 2023. Za darmo. Wyślij znajomym i rodzinie
- Miasta w Śląskiem z największą liczbą mężatek. Ciekawi? Sprawdźcie!
- Wybieramy w woj. śląskim KOBIECĄ TWARZ ROKU 2023. Oto LIDERKI w kategorii MATKI
Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?