Dąbrowa Górnicza. Finał tegorocznych prac przy sensacyjnym odkryciu. Bukowa Góra kryje mnóstwo tajemnic. To jedyne takie miejsce w Europie!

Jak poinformowało właśnie Muzeum Miejskiej Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, tegoroczne badania na Bukowej Górze powoli dobiegają końca. W ostatnich dniach kontynuowane było jeszcze skanowanie laserowe 3D, które rozpoczęto na początku roku. Skanowanie zostało przeprowadzone przez dr. Bartłomieja Ćmielewskiego.

- Oczyszczono kolejne obszary stanowiska oraz przeprowadzono uzupełnienie dokumentacji stanowisk poprzez skanowanie laserowe 3D we współpracy z firmą Leica Geosystem Polska, Politechnika Wrocławska, Laboratorium Skanowania i modelowania 3D - Wydział Architektury. Wstępne wyniki badań będą zaprezentowane 1 grudnia tego roku na konferencji organizowanej przez Muzeum Miejskie Sztygarka – przekazało dąbrowskie muzeum.

Na Górze Bukowej mieliśmy okazję spotkać się w lipcu tego roku z przedstawicielami Lasów Państwowych, Muzeum Miejskiego Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, które prowadzi tutaj badania, wojewódzkim konserwatorem zabytków oraz władzami miejskimi. Wszyscy potwierdzili wolę współpracy przy dalszym odkrywaniu śladów przeszłości, a do tego padła deklaracja, że powstaną tu ścieżki edukacyjne, a także całe zaplecze, które pozwoli odwiedzać to miejsce, bez szkody dla prowadzonych badań.

Stanowisko neolityczne na Górze Bukowej tworzą płyty skalne ustawione pionowo w kształcie zbliżonym do okręgu oraz bloki i fragmenty skał stanowiące bruk. Są one efektem działalności człowieka sprzed tysięcy lat. Rejon badań znajduje się na wysokości 357-366 metrów n.p.m. Z jakich skał powstała ta budowla? Obserwacje wskazują, że są to dolomity diploporowe, powstałe w płytkim, ciepłym morzu w środkowym triasie, około 240 mln lat temu. Skały te występują w formie kilku ławic na płaskiej powierzchni szczytowej Bukowej Góry. Ludzie, którzy kilka tysięcy lat temu przybyli w to miejsce, wykorzystali naturalną podzielność tych skał i z uzyskanych bloków zbudowali być może świątynię na wysuniętej ku zachodowi, stromej grzędzie góry. Poniżej zalegają dolomity kruszconośne, które nie dają bloków skalnych, ale zawierają rudy metali, o czym świadczą liczne pozostałości średniowiecznego górnictwa u podnóża Bukowej Góry.

- To wielka rzadkość w naszej części Europy. Raczej kojarzymy je z Bretanią i zachodnim wybrzeżem Francji, Szkocją, troszkę Skandynawią. A to odkrycie jest wyjątkowe w środkowej Europie. Czegoś takiego jeszcze nie było. Jest to związane z miejscem kultu i pochówkami, ale to wszystko rozwarstwia się w czasie. To miejsce kultu i megality są znacznie starsze niż pochówki. Teraz ważna jest kwestia ekspozycji tego wszystkiego, zadbania o to odkrycie, wpisania do rejestru zabytków, ochrony tego miejsca. Zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym, czyli wspólna ekspozycja. Zapewnienie dojścia do tego miejsca. To przed nami - mówił latem Łukasz Konarzewski, śląski wojewódzki konserwator zabytków w Katowicach.

- Mamy tu ślady obecności człowieka od 11 tysięcy lat. Są rdzenie schyłkowopaleolityczne wokół góry. Mamy też ślady z neolitu, potem pojawiają się te zdumiewające konstrukcje. To wszystko musi zostać sfotografowane z góry, każdy metr opisany. Dlatego korzystamy z badań lidarowych z wykorzystaniem drona, wdrożyliśmy geofizykę, a na koniec zostaje łopata archeologa - mówił dr hab. Dariusz Rozmus z Muzeum Miejskiego Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, nadzorujący i prowadzący prace archeologiczne na Górze Bukowej. – W okolicy dokonaliśmy znalezisk z różnych okresów. Znajdują się tu krzemienie, które prawdopodobnie pochodzą ze schyłkowego paleolitu. Są ślady wskazujące na neolit, mamy także najnowsze odkrycie, czyli grób ciałopalny z ok.VII/VIII w. n. e. – dodał.

W tym roku prace archeologiczne na Górze Bukowej rozpoczęły się w czerwcu. Trwały trzy miesiące. Cały czas na miejscu pracowało pięć osób. To m.in. dwaj archeologowie z dąbrowskiego muzeum, którym pomagały trzy kolejne osoby, głównie w czasie prac odkrywkowych, wykopalisk. Wcześniej zaangażowało się w badania wiele osób, wielu naukowców.