Debata o przyszłości Rawy i nagrody dla naukowców. W Katowicach rozpoczął się 5. Śląski Festiwal Nauki

Śląski Festiwal Nauki przeniósł się z Międzynarodowego Centrum Kongresowego nad Rawę z powodu pandemii COVID. Ta zmiana posłużyła organizatorom za pretekst do zorganizowania debaty o przyszłości katowickiej rzeki.

– Czwarta edycja festiwalu miała hasło "Nauka jest bliżej". W tym roku (...) zbliżyliśmy się jako festiwal do miejsca, które przyzywa i wyzywa nas naukowców, badaczy, mieszkańców, obywateli. Miejsca, które jest przykładem tego, jak cywilizacja i natura zwarły się w nieprzyjaznym uścisku. Z tego uścisku natura wyszła głęboko poszkodowana – mówił podczas gali otwarcia prof. Ryszard Koziołek, rektor Uniwersytetu Śląskiego i dyrektor generalny imprezy. – Rawa jako rzeka-nierzeka, która przepływa przez kampusy części naszych uczelni, staje się symbolem jednych z wielu zadań, jakie nauka dzisiaj powinna podjąć, o jakich chcemy dyskutować – przekonywał.

W debacie udział wzięli, poza prof. Koziołkiem, prof. Andrzej Kowalczyk i dr hab. Aleksandra Nadgórska-Socha z Wydziału Nauk Przyrodniczych, prof. Tadeusz Sławek oraz prezydent Katowic, dr Marcin Krupa.

Prof. Kowalczyk zwrócił uwagę, że planując przyszłość Rawy, nie można myśleć jedynie o jej funkcji estetycznej. Rzeka musi spełniać swoje podstawowe funkcje, czyli odbierać wody opadowe i zmieścić falę powodziową. – Urządzając koryto Rawy w ten sposób, jak je urządziliśmy, spowodowaliśmy, że wobec zachodzących zmian klimatycznych możemy liczyć się z tym, że przyjdzie kolejna katastrofalna ulewa, która spowoduje, że woda się w niej nie zmieści – wyjaśniał.

Prof. Koziołek ma nadzieję, że wspólnie z Politechniką Śląską, Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach i miastem uda się w przyszłości stworzyć bulwary akademickie jako kluczową część Strefy Nauki w mieście. Uczelnie złożyły nawet wniosek o środki do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na rewitalizację Rawy.

Podczas uroczystej gali wręczone zostały także Śląskie Nagrody Naukowe. Przyznawane są badaczom i twórcom, którzy w znaczący sposób przyczyniają się do rozwoju nauki i prezentują wybitne osiągnięcia artystyczne, jak również promują śląską naukę na arenie krajowej i międzynarodowej. Wśród tegorocznych laureatów znaleźli się:

• prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek z UŚ,
• prof. dr hab. inż. Ryszard Białecki z Politechniki Śląskiej,
• prof. dr hab. Zbigniew Gąsior ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego,
• prof. dr hab. Piotr Bałczewski z Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie,
• dr Michał Krzysztofik z Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach,
• prof. sztuk plastycznych Marian Oslislo z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach,
• Krzysztof Chwastek, prof. PCz z Politechniki Częstochowskiej
• prof. dr hab. Tadeusz Trzaskalik z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Wyróżnienie w kategorii doktorant odebrała mgr inż. Aleksandra Dyga z Politechniki Śląskiej, a nagrodę specjalną Prezydenta Miasta Katowice - dr hab. Adam Drobniak, prof. UE w Katowicach.

Plenerowa odsłona 5. Śląskiego Festiwalu Nauki odbędzie się w niedzielę 10 października. Od godz. 9.30 do wieczora w poszczególnych strefach, stworzonego na potrzeby miasteczka, zaplanowano pokazy i wystawy, a na 14 specjalnie ustawionych scenach – występy i dyskusje naukowców, artystów, podróżników, literatów i popularyzatorów nauki. Będzie okazja zobaczyć walki robotów, dowiedzieć się, jak zbudować bolid, posłuchać o eksploracji kosmosu w kontekście spotkania z obcymi cywilizacjami czy zobaczyć, jak wygląda chemiczny ogród.

Przestrzeń miasteczka organizatorzy podzielili na 8 stref, w tym cztery specjalne, spośród których jedna poświęcona zostanie Stanisławowi Lemowi, patronowi 2021 roku. W tej części odbędą się m.in. spotkania dotyczące obserwacji nocnego nieba czy kina science fiction. Zafascynowani osiągnięciami starożytnych cywilizacji powinni zwiedzać miasteczko podążając tzw. drogą do wiedzy, znaczoną wzdłuż Rawy siedmioma kamieniami milowymi, przy których będzie można samemu przeprowadzić eksperymenty, przybliżające najczęściej wiedzę o wielkich wynalazkach starożytności.

Wstęp do plenerowego Miasta Nauki nad Rawą jest bezpłatny, konieczne jest jednak pobranie biletu ze strony 5sfn.systemcoffee.pl. Odwiedzający wymienią go na opaskę w dowolnym punkcie informacyjnym festiwalu. Dodatkowo na niektóre wydarzenia festiwalu – jak warsztaty czy wycieczki – trzeba się jeszcze wcześniej zarejestrować. Rejestracja obowiązuje na te wydarzenia, które wymagają limitowania liczby uczestników – głównie warsztaty i wycieczki.

11 października festiwal przeniesie się w przestrzeń wirtualną. W Internecie na uczestników czekać będą wykłady, pokazy i warsztaty z pięciu różnych obszarów wiedzy – przyrody, techniki, nauk humanistyczno-społecznych, nauk ścisłych oraz medycyny i zdrowia. Potrwają do piątku, 15 października.