Debata UŚ: Nie można ograniczać wolności stosowania symboli. Zaczęło się od zakazu czerwonej błyskawicy podczas wykładu

Uniwersytet Śląski zorganizował w sieci debatę dotyczącą swobody stosowania symboli w przestrzeni akademickiej.

Wszystko zaczęło się od incydentu na wykładzie online prof. Anny Łabno z Wydziału Prawa i Administracji. Przypomnijmy, że prof. Łabno kazała studentce usunąć czerwoną błyskawicę z awatara, a później porównała symbol protestów kobiet przeciw zaostrzeniu prawa aborcyjnego do znaków SS i Hitlerjugend.

- To debata poświęcona jednemu z najistotniejszych elementów wolności akademickich, jaką jest wolność wypowiedzi. Wolny uniwersytet tu podstawa demokracji. Za pomocą uniwersytetów społeczeństwo tworzy fundamenty prawdy obiektywnej. Nie mojej, nie twojej, nie jednostkowej, ale tej, która przez weryfikację naukową, wyłania sądy najbardziej wiarygodne - rozpoczął prof. Ryszard Koziołek, rektor UŚ.

- Jednocześnie istotą uniwersytetu jest nieustanny proces kwestionowania prawd już uznanych... - dodał.

Wniosek z debaty: Nie można ograniczać wolności słowa i stosowania symboli

W pierwszej części debaty udział wzięli pracownicy naukowi Uniwersytetu Śląskiego. Początkowo swoje opinie prawne przedstawiło troje ekspertów z Wydziału Prawa i Administracji, później głos zabrali kolejni profesorowie, a także przedstawiciele samorządu studenckiego.

Opinie prawne przedstawili:

• prof. Barbara Mikołajczyk - Wydział Prawa i Administracji UŚ
• dr Artur Biłgorajski - Wydział Prawa i Administracji UŚ
• prof. Tomasz Pietrzykowski - Wydział Prawa i Administracji UŚ, prorektor ds. współpracy międzynarodowej i krajowej UŚ

W debacie udział wzięli:

• prof. Krzysztof Łęcki - Wydział Nauk Społecznych UŚ
• prof. Tomasz Sapota - Wydział Humanistyczny UŚ
• ks. prof. Jan Słomka - Wydział Teologiczny UŚ
• Małgorzata Poszwa - przewodnicząca Uczelnianej Rady Samorządu Studenckiego
• Miłosz Pilarek - przewodniczący Wydziałowej Rady Samorządu Studenckiego ISM

Wszyscy uczestnicy dyskusji co do sedna sprawy byli ze sobą zgodni. Uznali, że w przestrzeni akademickiej nie ma miejsca na ograniczanie wolności słowa, a co za tym idzie, stosowania symboli.

- Jeżeli chodzi o uzewnętrznianie wypowiedzi pasywnych, takich jak symbole, emblematy, oznaczenia itd. w przestrzeni akademickiej, to powinny być one dozwolone tak po stronie wykładowców, jak i studentów, o ile nie naruszają przepisów powszechnie obowiązującego prawa - powiedział dr Artur Biłgorajski.

Z kolei prof. Tomasz Pietrzykowski przytoczył przykład Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie ustalono przepis, który mówi o tym, że awatarem podczas zajęć online może być tylko zdjęcie studenta/wykładowcy lub jego inicjały. Zaznaczył jednak, że jest daleki od takiego modelu i zdecydowanie opowiada się za otwartością.

Tego samego zdania był ks. prof. Jan Słomka, który zauważył, że sam staje przed uczestnikami w koloratce, a ta jest symbolem jednoznacznym.

- Powinniśmy zwracać uwagę na to, żaby awatary i wyraziste znaki graficzne nie stawały się sztandarami, pod którymi będziemy walczyć przeciwko sobie, albo tarczami, za którymi staniemy. To stanowi ryzyko, którego jednak nie rozwiążemy metodą nakazów i zakazów. To jest kwestia umiejętności życia we wspólnocie - zastrzegał prof. Tomasz Sapota.

Aż 78 proc. uczestników ankiety, jaką przeprowadził Samorząd Studencki Uniwersytetu Śląskiego, opowiedziało się przeciw ograniczaniu wolności do wyrażania poglądów, a 76 proc. była przeciwna ograniczaniu wolności prezentowania symboli.

W drugiej części debaty udział wzięli studenci, którzy mogli zadawać pytania i przedstawiać swoje opinie. Całość można zobaczyć na kanale YouTube Uniwersytetu Śląskiego.