Endometrioza - czym jest i jak leczyć tę chorobę kobiecą

Endometrioza powoduje powstanie guzków i torbieli, które mogą objąć jajniki, jajowody, więzadła podtrzymujące macicę, przestrzeń pomiędzy pochwą a odbytnicą, zewnętrzną część macicy oraz otrzewną miednicy mniejszej.

Często wszczepy błony śluzowej zlokalizowane są w bliznach po cesarskim cięciu, na jelitach, na pęcherzu moczowym, w pochwie, czy na szyjce macicy.

- Nawet u 15-letnich dziewczynek lekarze diagnozują endometriozę. Statystycznie przyjmuje się, że co dziesiąta kobieta w wieku rozrodczym cierpi na tę chorobę - mówi dr Mariusz Wójtowicz, ginekolog i prezes Szpitala Miejskiego w Zabrzu, gdzie powstaje właśnie Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka, które będzie się specjalizować m.in. w leczeniu endometriozy. Będzie to pierwsza placówka w regionie skoncentrowana na diagnostyce i leczeniu endometriozy. Nowoczesne rozwiązania informatyczne umożliwią konsultacje medyczne ze specjalistami w kraju, czy za granicą.

Chociaż po raz pierwszy tę chorobę opisano już w 1690 roku, to wciąż nie wiadomo, co jest jej przyczyną: błędy układu odpornościowego, genetyka, zaburzenia układu hormonalnego? Jej skutki mogą być jednak niezwykle groźne, bo im później wykryta, tym gorzej. Wyróżnia się cztery stopnie rozwoju tej choroby: od łagodnej, ograniczonej tylko do macicy, aż do postaci uogólnionej, która może obejmować wszystkie narządy miednicy mniejszej. Zbyt późne rozpoznanie przede wszystkim opóźnia i zmniejsza szanse na macierzyństwo. Szacuje się nawet, że u co drugiej niepłodnej kobiety przyczyną tego stanu jest endometrioza. Warto, by pary, które nie mogą doczekać się potomstwa, w pierwszej kolejności pomyślały właśnie o endometriozie, którą wcale nie tak łatwo zdiagnozować.

Często od wystąpienia objawów choroby do jej prawidłowego zdiagnozowania mija nawet około 8 lat.

Nastolatki, które cierpią na bardzo bolesne miesiączki, też znajdują się w grupie ryzyka. - Oczywiście im wcześniej wykryjemy endometriozę, tym lepiej, bo wówczas patologiczne wszczepy obejmują mniej narządów i sprawiają mniej problemów zdrowotnych - wyjaśnia dr Mariusz Wójtowicz. - Jest możliwość wykonania genetycznych testów, ale trzeba wiedzieć, że wykrycie markera decydującego o rozwoju tego schorzenia, czyli CA-125, nie jest jednoznaczne z wykryciem endometriozy, bo zwiększone stężenie tego markera obserwuje się też u chorych z nowotworem jajnika. Dlatego należy wykonać dodatkowe badania, jak na przykład USG. Niekiedy trzeba zdecydować się na rezonans magnetyczny - dodaje dr Wójtowicz.

Pacjentki z podejrzeniem endometriozy muszą mieć też wykonaną kolonoskopię, bo guzki często umiejscawiają się w okolicach odbytu. O problemy z wypróżnianiem podejrzewane są jelita, a przyczyna leży gdzie indziej.

Najskuteczniejszym sposobem leczenia endometriozy jest usunięcie laparoskopowe guzków. Pacjentki muszą liczyć się z nawrotem choroby. Powinny przyjmować leki hormonalne w postaci tabletek antykoncepcyjnych, które spowolnią rozwój schorzenia. Nie wolno zaniedbać kuracji lekowej!