Historyczny dokument znaleziony w Jastrzębiu. Na budowie placu reprezentacyjnego pod pomnikiem ofiar Marszu Śmierci odkryto akt z 1979 roku

W jastrzębskim Parku Zdrojowym trwa budowa placu reprezentacyjnego. Zgodnie z założeniem władz miasta ma to być miejsce aktywizacji społeczno-gospodarczej jastrzębian. Właśnie dlatego z części Parku Zdrojowego znika dotychczasowy dziki parking, a budowane jest reprezentatywne miejsce, które otoczą wodne kaskady.

Zmiany w Parku Zdrojowym dotkną też stojącego w miejscu budowy pomnika poświęconego ofiarom Marszu Śmierci, który w 1945 roku przeszedł między innymi przez Jastrzębie. I to właśnie podczas rewitalizacji pomnika, robotnicy wykonujący tę część prac natknęli się na historyczne znalezisko.

W trakcie demontażu dotychczasowej konstrukcji pomnika, robotnicy zauważyli wmurowaną pod nim kapsułę czasu. Zawierała ona akt erekcyjny ze stycznia 1979 roku, gdy rozpoczynano budowę pomnika. Wewnątrz mosiężnej tuby znajdował się starannie wykaligrafowany na przezroczystym arkuszu z tworzywa sztucznego dokument.

- Wszem wobec i każdemu z osobna wiadomym się czyni, iż dnia 1 września 1979 r. w Jastrzębiu Zdroju odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę tablicy upamiętnienia śmierci piętnastu więźniów obozu oświęcimskiego w czasie marszu ewakuacyjnego w dniach 19-22 stycznia 1945 r. - brzmi treść odnalezionego aktu erekcyjnego.

W akcie erekcyjnym zaznaczono, że uroczystość wmurowania kamienia węgielnego odbyła się w okresie, kiedy naród polski obchodził 35-lecie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 60. rocznicę I Powstania Śląskiego oraz 40. rocznicę napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę.

Wymieniono w nim także przedstawicieli obecnej władzy centralnej i miejskiej, m.in. Edwarda Gierka, ówczesnego I sekretarza KC PZPR oraz Rudolfa Myszkę, który był wówczas prezydentem Jastrzębia-Zdroju.

Jak mówi Katarzyna Gardecka, pracownica sąsiadującej z placem budowy Galerii Historii Miasta, odkrycia aktu erekcyjnego wmurowanego pod pomnik spodziewano się już od dłuższego czasu, dlatego poproszono robotników o ostrożność podczas jego remontu.

- Wiedzieliśmy, że pod pomnikiem jest wmurowany akt erekcyjny. Poszliśmy do kierownika budowy, żeby mieli to na względzie. Długo, długo nic się nie działo, ale znaleźli pojemnik i przynieśli go do nas, za co bardzo robotnikom dziękujemy - przyznaje Katarzyna Gardecka z jastrzębskiej Galerii Historii Miasta.

Jak na razie nie zapadły jeszcze decyzje, co dalej z aktem. Rozważane są różne scenariusze. - Akt albo trafi z powrotem pod pomnik albo zostanie umieszczony w gablocie w Galerii Historii Miasta - wyjaśnia Dominika Glądała z Wydziału Informacji, Promocji i Współpracy Zagranicznej Urzędu Miasta w Jastrzębiu-Zdroju, dodając, że istotna będzie w tym przypadku opinia konserwatora zabytków.

Wiadomo natomiast, jak zmieni się sam pomnik, pod którym akt był wmurowany. Zmiany, które przejdzie są raczej symboliczne, ale wpłyną na jego ekspozycję.

- Nowy wygląd pomnika będzie niemal kopią dotychczasowego, z drobnymi zmianami. Przesunięcie go o kilka metrów sprawi, że będzie godnie eksponowany. Zachowane zostaną oryginalne fragmenty ogrodzenia pochodzące z obozu Auschwitz-Birkenau i znajdą się obok tablicy, nie jak do tej pory, za nią - wyliczają w jastrzębskim magistracie, wskazując, że pozwoli to na harmonijne wpisanie pomnika w całość placu.