Nazwa sekwoi wiecznozielonej (Sequoia sempervirens), która jest najwyższym znanym żyjącym drzewem na świecie. Jej wysokość
to 115,61 metrów.
temperatura: -25° C
ciśnienie: 540 hPa
Julia Karasiewicz
Karol Gruszka, Anna Haczek-Tenizbajew,
Julia Karasiewicz, Tomasz Kazanecki
Anna Haczek-Tenizbajew
Tomasz Kazanecki
Julia Karasiewicz
Piotr Wochna
Damian Dąbrowski -
Planetarium Śląskie
koncepcja:
scenariusz:
ilustracje:
tekst:
skład:
wsparcie techniczne:
konsultacja
merytoryczna:
produkcja:
Przewijaj do dołu, by poznać historię wyczynu Baumgartnera oraz odkryć,
co znajduje się na różnych wysokościach nad Ziemią.
Kliknij w pomarańczowy znacznik na postaci,
by wyświetlić kartę bohatera i dowiedzieć się
więcej na jego temat.
śr. temperatura: 15° C
ciśnienie: 860 hPa
Orville i Wilbur Wright to amerykańscy pionierzy lotnictwa, uważani za autorów pierwszej udanej konstrukcji samolotu. Pierwszy udany lot, który trwał 12 sekund, miał miejsce 17 grudnia 1903 r.
Najwyższy budynek świata
mierzy 828 metrów. Jest to
znajdujący się w Dubaju
Burdż Chalifa. Został wzniesiony
przez przedsiębiorstwa Samsung
Constructions, BESIX i Arabtec.
Nazwa wieżowca pochodzi
od byłego prezydenta
Zjednoczonych Emiratów Arabskich
- szejka Chalify ibn Zajida
Al Nahajjana.
Joseph oraz Étienne Montgolfier to francuscy wynalazcy, którzy zapisali się na kartach historii jako twórcy balonu na ogrzane powietrze. Po raz pierwszy efekty swojej pracy zaprezentowali
5 czerwca 1783 roku w Annoney we Francji. Płócienny balon miał średnicę blisko 12 m. Napędzany był rozgrzanym powietrzem i wzniósł się na wysokość około 1,8 kilometra. Nieco później, 21 listopada 1783 roku w Paryżu, odbył się pierwszy załogowy lot balonem. Na jego pokładzie znaleźli się Pilâtre de Rozier i François Laurent d’Arlandes. Wzbili się na wysokość 1 kilometra. Lot trwał około 26 minut, a lądowanie miało miejsce w odległości 8 km od miejsca startu.
Piorun to bardzo silne wyładowanie elektrostatyczne w atmosferze powstające naturalnie, zwykle towarzysząc burzom. Piorunowi często towarzyszy grom dźwiękowy (grzmot) oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Pioruny zwykle powstają na wysokości 4000-6000 m n.p.m.
w chmurach burzowych - cumulonimbusach.
średniego i niskiego
Chmury piętra średniego, czyli altocumulusy
i altostratusy, występują na wysokości
7000 - 2000 m n.p.m. Składają się z kropel
wody oraz kryształków lodu.
Chmury piętra niskiego, takie jak
cumulusy i stratocumulusy, występują
na wysokości 2 000 – 0 m n.p.m i są zbudowane
z kropel wody. Najniższe chmury warstwowe (stratusy) mogą stykać się z powierzchnią Ziemi tworząc mgłę.
Najwyższy szczyt świata. Do roku 1865 nosił nazwę Szczyt XV, nadaną przez Indyjską Służbę Topograficzną. W 1865 r., na cześć walijskiego geodety i kartografa sir George’a Everesta, nadano szczytowi nazwę Mount Everest. Po tybetańsku nosi nazwę Czomolungma, czyli Bogini Matka Śniegu lub Bogini Matka Ziemia. W 1955 r. ustalono wysokość góry na 8848 m n.p.m. Pierwszym zdobywcą Mount Everestu był Nowozelandczyk Edmund Hillary, który stanął
na dachu świata 29 maja 1953 r.
Chmury pierzaste piętra wysokiego. Zbudowane są z kryształków lodu. W Europie mogą występować
w górnej troposferze na wysokości od 6000
do 12 000 m. Temperatura w cirrusach
waha się od -10 st. do -40 st. C.
14 lutego 2007 w czasie przygotowań do mistrzostw świata trenującą załogę paralotniarzy spotkała burza. Większość ekipy zdążyła wylądować, ale nie Wiśnierska. Chciała okrążyć burzę, lecz nie zdążyła i została zassana do chmury cumulonimbus
na wysokość 9 946 metrów. Paralotniarka straciła przytomność na blisko 45 minut i wskutek przebywania w temperaturze nawet -50 st. Celsjusza doznała odmrożeń na twarzy, uszach
i nogach. Od tamtego zdarzenia Wiśnierska poświęciła się bezpieczeństwu w paralotniarstwie zawodniczym.
Najwyżej latający z ptaków. Potrafi wzbić się
na wysokość 11 300 m n.p.m. 29 listopada 1973 r. sęp zderzył się z samolotem lecącym na podobnej wysokości nad Abidżanem, co doprowadziło
do uszkodzenia jednego z silników. W wyniku zdarzenia załoga samolotu zmuszona była
do lądowania.
Zwykle latają na średniej wysokości 9-12 km
nad Ziemią. Dopuszczalne wysokości są związane
z takimi parametrami jak opór powietrza
i temperatura. Za burtą samolotu temperatura zwykle wynosi około -50 st. C, co wpływa
na szybkie chłodzenie pracujących silników.
Najwyżej latającym samolotem pasażerskim
jest Boeing 747, który potrafi wznieść się
na wysokość aż 13 km.
Cumulonimbusy w strefie umiarkowanej sięgają
w swej górnej części do wysokości 10-12 km,
a w skrajnych przypadkach nawet do 20 km,
przebijając się tym samym do stratosfery.
26 listopada 2005 roku hinduski milioner
Vijaypat Singhania ustanowił nowy rekord
w wysokości lotu balonem na ogrzane powietrze.
67-latkowi udało się osiągnąć wysokość 21 km.
Start balonu miał miejsce w centrum Bombaju.
Najstarszy i zarazem najbardziej lubiany lotnik
na świecie, który przełamuje stereotypy o lataniu. Jako środek lokomocji upodobał sobie sanie.
Ma też dobre układy z gwiazdami.
Niezmiennie wierny jest tej pierwszej.
Papierowy samolot na wysokości prawie 30 km? Brzmi nierealnie, prawda? Nie dla Steve'a Danielsa, Johna Oatesa i Lestera Hainesa, stojących
za operacją PARIS (Paper Aircraft Released Into Space). To w jej ramach brytyjski zespół wypuścił samolot zbudowany z papierowych słomek
z balonu wypełnionego helem, który wzbił się
na wysokość dokładnie 27 307 metrów.
Miało to miejsce 28 października 2010 roku.
temperatura: -30° C
ciśnienie: 9 hPa
temperatura: -30° C
ciśnienie: 19 hPa
temperatura: -31,8° C
ciśnienie: 10 hPa
Tropopauza, czyli granica troposfery w szerokościach
umiarkowanych, znajduje się na wysokości 10-12 km
nad poziomem morza. Sferę powyżej tropopauzy
nazywamy stratosferą. Na wysokość 12 000 m panuje najniższa temperatura - jest to ok. -60 stopni Celsjusza.
Troposfera skupia ok. 80% masy atmosfery ziemskiej
oraz prawie całą zawartość pary wodnej.
ozonosfery
W związku z wdrożeniem postanowień
protokołu montrealskiego produkcja substancji
niszczących ozon spadła na świecie niemal do zera.
Od roku 2005 obserwuje się wzrost zawartości ozonu
w stratosferze nad biegunem południowym
i zmniejszenie zasięgu dziury ozonowej.
Według prognoz ONZ warstwa ozonowa może się
całkowicie zregenerować do ok. 2060 roku.
ozonosfery
Warstwa ozonowa rozciąga się na wysokości
od 30 do 20 km nad Ziemią. Jest to warstwa ochronna
niezwykle ważna dla życia na naszej planecie.
Pochłania ona docierające ze Słońca promieniowanie
ultrafioletowe, które jest bardzo szkodliwe dla
organizmów żyjących na naszej planecie. W reakcjach
powstawania ozonu wyzwala się ciepło.
Zjawisko tzw. dziury ozonowej, czyli niedoboru
koncentracji ozonu w stratosferze, obserwuje się
od wielu lat nad obszarami okołobiegunowymi,
zwłaszcza nad Antarktydą. Za niszczenie ozonu
odpowiedzialne są przede wszystkim związki freonu.
Zwiększone przenikanie promieniowania
ultrafioletowego do powierzchni Ziemi może
prowadzić do wzrostu liczby zachorowań na raka skóry.
- słowa te wypowiedział spadochroniarz
Felix Baumgartner w chwili, gdy rozpoczynał
swój skok ze stratosfery na Ziemię, od której dzieliło go wówczas dokładnie 38 969,4 metra.
W trakcie historycznej próby 14 października 2012 r. Baumgartner pobił aż trzy światowe rekordy,
na stałe zapisując się w historii.
14 października 2012 Austriak dotarł do stratosfery
poruszając się specjalnym balonem helowym.
W czasie kosmiczego skoku "Nieustraszony Felix",
bo takiego przydomku dorobił się rekordzista,
był chroniony przez specjalny skafander ciśnieniowy,
zbliżony wyglądem do tego, jaki noszą astronauci.
W trakcie historycznej próby Baumgartner pobił
aż trzy rekordy.
przygotowania
Baumgartner przystępując do projektu był uznanym
spadochroniarzem i BASE jumperem. Wśród swoich
osiągnięć miał m.in rekordowe skoki zarówno
z najwyższego, jak i najniższego miejsca na Ziemi.
Wkrótce jednak miał stać się bijącym kolejne rekordy
pilotem testowym.
Próba, jaką podjął Austriak, była efektem ponad
pięciu lat pracy zespołu ekspertów z takich dziedzin
jak medycyna, aeronautyka, inżynieria i szeroko
pojęta innowacja. Skok główny poprzedzony
był dwoma skokami próbnymi.
Rodzaj sondy meteorologicznej w postaci balonu wypełnionego gazem lżejszym od powietrza (najczęściej helem). Jest zazwyczaj niewielki,
o średnicy rzędu 2 m. Służy do dostarczania przyrządów badawczych w strefy zbyt wysokie
dla samolotów, a zarazem zbyt niskie dla satelitów.
Balony meteorologiczne, w zależności od rodzaju, unoszą się na wysokości 20-35 km.
24 października 2014 r. Alan Eustace ustanowił nowe rekordy świata w najwyższym skoku
ze spadochronem i najdłuższym swobodnym spadaniu, tym samym pobijając Baumgartnera.
Amerykanin skoczył z wysokości ponad 41 km
i spadał przez 15 minut.
temperatura: -22° C
ciśnienie: 7,5 hPa
temperatura: -15° C
ciśnienie: 5 hPa
temperatura: -55,2° C
ciśnienie: 175 hPa
temperatura: -50° C
ciśnienie: 264 hPa
temperatura: -60° C
ciśnienie: 200 hPa
temperatura: -47,4° C
ciśnienie: 55 hPa
temperatura: -39,6° C
ciśnienie: 32,5 hPa
Skoczek spadochronowy, który 16 sierpnia 1960 r. skoczył z wysokości 31 333 m, ustanawiając tym samym rekordy, które przetrwały aż 52 lata. Baumgartnerowi nie udało się jednak pobić rekordu swojego mentora w swobodnym czasie spadania, który wynosił 4 minuty i 36 sekund. Baumgartner szybował "zaledwie" 4 minuty i 20 sekund. Kittinger docenił jednak sukcesy Austriaka. Sam bym tego lepiej nie zrobił. - skomentował
na gorąco wyczyn Baumgartnera.
Samo wyjście i wyskok z kapsuły odbyły się
bez większych problemów. Po przebyciu blisko 4 km,
jeszcze w pierwszej fazie lotu, Baumgartner zaczął
mieć kłopoty z ustabilizowaniem swojej pozycji.
Pierwsze turbulencje rozpoczęły się na wysokości
35 000 metrów.
Nie wiem, dlaczego wpadłem w korkociąg.
- wspominał pojawiające się trudności Austriak.
Wraz z nabieraniem prędkości rosło ciśnienie w głowie
Felixa, co mogło skończyć się utratą przytomności.
Dopiero po 1 minucie lotu udało mu się opanować
sytuację i uzyskać stabilną pozycję.
Na wysokości 31 760 metrów Felix Baumgartner
przekroczył barierę dźwięku, osiągając prędkość
ponad 340 m/s (ok. 1225 km/h). Szybciej niż dźwięk
skoczek szybował aż przez 30 sekund. W tym czasie
pojawiły się również problemy z prawidłowym
działaniem mechanizmu ogrzewania twarzy
oraz zaparowanym hełmem.
Wizjer zachodzi parą, powtarzam,
wizjer zachodzi parą. - meldował Baumgartner.
Na wysokości ok. 27 800 m nad poziomem morza
Felix Baumgartner pobił drugi z trzech rekordów,
lecąc z zawrotną szybkością 1 357,6 km/h.
Tym samym skoczek przekroczył prędkość dźwięku
o ponad 100 km/h i pobił osiągnięcie Kittingera
(988 km/h) ustanawiając nowy, światowy rekord.
spadochron
Po 4 minutach i 20 sekundach swobodnego spadania austriacki skoczek zameldował, że otwiera spadochron.
Miało to miejsce na wysokości
ok. 2 600 m n.p.m.
Julia Karasiewicz
Karol Gruszka
Anna Haczek-Tenizbajew
Julia Karasiewicz
Tomasz Kazanecki
Anna Haczek-Tenizbajew
Tomasz Kazanecki
Julia Karasiewicz
Piotr Wochna
Damian Dąbrowski -
Planetarium Śląskie
koncepcja:
scenariusz:
ilustracje:
tekst:
skład:
wsparcie techniczne:
konsultacja
merytoryczna:
produkcja:
Piorun to bardzo silne wyładowanie elektrostatyczne w atmosferze
powstające naturalnie, zwykle
towarzysząc burzom. Piorunowi często towarzyszy grom dźwiękowy (grzmot)
oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Pioruny zwykle powstają na wysokości 4000- 6000 m n.p.m. w chmurach burzowych - cumulonimbusach.
Orville i Wilbur Wright to
amerykańscy pionierzy lotnictwa,
uważani za autorów pierwszej udanej konstrukcji samolotu. Pierwszy udany
lot, który trwał 12 sekund, miał miejsce
17 grudnia 1903 r.
Najwyższy budynek świata
mierzy 828 metrów. Jest to
znajdujący się w Dubaju
Burdż Chalifa. Został
wzniesiony przez
przedsiębiorstwa BESIX,
Samsung Constructions,
i Arabtec. Nazwa wieżowca
pochodzi od byłego
prezydenta Zjednoczonych
Emiratów Arabskich
- szejka Chalify ibn Zajida
Al Nahajjana.
Najwyższy szczyt świata. Do roku 1865 nosił nazwę Szczyt XV, nadaną przez Indyjską Służbę Topograficzną. W 1865 r., na cześć walijskiego geodety i kartografa sir George’a Everesta, nadano szczytowi nazwę Mount Everest. Po tybetańsku
nosi nazwę Czomolungma, czyli Bogini Matka Śniegu lub Bogini Matka Ziemia.
W 1955 r. ustalono wysokość góry
na 8848 m n.p.m. Pierwszym zdobywcą Mount Everestu był Nowozelandczyk Edmund Hillary, który stanął
na dachu świata 29 maja 1953 r.
Joseph oraz Étienne Montgolfier to francuscy wynalazcy, którzy zapisali się
na kartach historii jako twórcy balonu
na ogrzane powietrze. Płócienny balon
o średnicy blisko 12 m został
zaprezentowany publiczności 5 czerwca 1783 roku, wznosząc się na wysokość
ok. 1,8 kilometra. 21 listopada 1783 r.
w Paryżu odbył się pierwszy załogowy
lot balonem. Na jego pokładzie znaleźli się Pilâtre de Rozier i François Laurent d’Arlandes. Wzbili się na wysokość
1 kilometra. Lot trwał około 26 minut,
a lądowanie miało miejsce w odległości
8 km od miejsca startu.
średniego i niskiego
Chmury piętra średniego, czyli altocumulusy i altostratusy, występują
na wysokości 7000 - 2000 m n.p.m. Składają się z kropel wody oraz kryształków lodu.
Chmury piętra niskiego, takie jak
cumulusy i stratocumulusy, występują
na wysokości 2 000 – 0 m n.p.m i są zbudowane z kropel wody. Najniższe chmury warstwowe (stratusy) mogą
stykać się z powierzchnią Ziemi
tworząc mgłę.
14 lutego 2007 w czasie przygotowań
do mistrzostw świata trenującą załogę paralotniarzy spotkała burza. Większość ekipy zdążyła wylądować, ale nie Wiśnierska. Chciała okrążyć burzę,
lecz nie zdążyła i została zassana
do chmury cumulonimbus na wysokość
9 946 metrów. Paralotniarka straciła przytomność na blisko 45 minut
i wskutek przebywania w temperaturze nawet -50 st. Celsjusza doznała
odmrożeń na twarzy, uszach i nogach.
Od tamtego zdarzenia Wiśnierska poświęciła się bezpieczeństwu
w paralotniarstwie zawodniczym.
Nazwa sekwoi wiecznozielonej
(Sequoia sempervirens), która jest najwyższym znanym żyjącym
drzewem na świecie. Jej wysokość
to 115,61 metrów.
Chmury pierzaste piętra wysokiego. Zbudowane są z kryształków lodu.
W Europie mogę występować
w górnej troposferze na wysokości
od 6000 do 12 000 m. Temperatura
w cirrusach waha się od -10 st.
do -40 st. C.
Najwyżej latający z ptaków.
Potrafi wzbić się na wysokość 11 300 m n.p.m. 29 listopada 1973 r. sęp zderzył
się z samolotem lecącym na podobnej wysokości nad Abidżanem,
co doprowadziło do uszkodzenia
jednego z silników. W wyniku zdarzenia załoga samolotu zmuszona była
do lądowania.
Zwykle latają na średniej wysokości 9-12 km nad Ziemią. Dopuszczalne wysokości są związane z takimi parametrami jak
opór powietrza i temperatura. Za burtą samolotu temperatura zwykle wynosi około -50 st. C, co wpływa na szybkie
chłodzenie pracujących silników.
Najwyżej latającym samolotem pasażerskim jest Boeing 747, który
potrafi wznieść się na wysokość 13 km.
Cumulonimbusy w strefie
umiarkowanej sięgają w swej górnej
części do wysokości 10-12 km,
a w skrajnych przypadkach nawet
do 20 km, przebijając się tym samym
do stratosfery.
26 listopada 2005 roku hinduski milioner Vijaypat Singhania ustanowił nowy
rekord w wysokości lotu balonem
na ogrzane powietrze. 67-latkowi
udało się osiągnąć wysokość 21 km.
Balon wystartował z centrum Bombaju.
Najstarszy i zarazem najbardziej lubiany lotnik na świecie, który przełamuje stereotypy o lataniu. Jako środek
lokomocji upodobał sobie sanie.
Ma też dobre układy z gwiazdami.
Niezmiennie wierny jest tej pierwszej.
Papierowy samolot na wysokości
prawie 30 km? Brzmi nierealnie, prawda? Nie dla Steve'a Danielsa, Johna Oatesa
i Lestera Hainesa, stojących za operacją PARIS (Paper Aircraft Released Into
Space). To w jej ramach brytyjski
zespół wypuścił samolot zbudowany
z papierowych słomek z balonu wypełnionego helem, który wzbił się
na wysokość dokładnie 27 307 metrów.
Miało to miejsce 28 października
2010 roku.
Skoczek spadochronowy, który
16 sierpnia 1960 r. skoczył z wysokości
31 333 m, ustanawiając tym samym rekordy, które przetrwały aż 52 lata. Baumgartnerowi nie udało się jednak pobić rekordu swojego mentora
w swobodnym czasie spadania, który wynosił 4 minuty i 36 sekund.
Baumgartner szybował "zaledwie"
4 minuty i 20 sekund. Kittinger docenił jednak sukcesy Austriaka. Sam bym tego lepiej nie zrobił. - skomentował
na gorąco wyczyn Baumgartnera.
Na wysokości ok. 27 800 m nad poziomem morza Felix Baumgartner pobił drugi
z trzech rekordów, lecąc z zawrotną szybkością 1 357,6 km/h. Tym samym skoczek przekroczył prędkość dźwięku
o ponad 100 km/h i pobił osiągnięcie Kittingera (988 km/h) ustanawiając nowy, światowy rekord.
Na wysokości 31 760 metrów Felix Baumgartner przekroczył barierę dźwięku, osiągając prędkość ponad 340 m/s (ok. 1225 km/h). Szybciej niż dźwięk skoczek szybował aż przez 30 sekund. W tym
czasie pojawiły się również problemy
z prawidłowym działaniem mechanizmu ogrzewania twarzy oraz zaparowanym hełmem.
Wizjer zachodzi parą, powtarzam,
wizjer zachodzi parą. - meldował Baumgartner.
ozonosfery
Warstwa ozonowa rozciąga się
na wysokości od 30 do 20 km nad Ziemią.
Jest to warstwa ochronna niezwykle
ważna dla życia na Ziemi. Pochłania ona docierające ze Słońca promieniowanie ultrafioletowe, które jest bardzo
szkodliwe dla organizmów żyjących
na naszej planecie. W reakcjach powstawania ozonu wyzwala się ciepło.
Zjawisko tzw. dziury ozonowej,
czyli niedoboru koncentracji ozonu
w stratosferze, obserwuje się od wielu
lat nad obszarami okołobiegunowymi,
zwłaszcza nad Antarktydą. Za niszczenie ozonu odpowiedzialne są przede wszystkim związki freonu. Zwiększone przenikanie promieniowania ultra-fioletowego do powierzchni Ziemi może prowadzić do wzrostu liczby zachorowań na raka skóry.
Samo wyjście i wyskok z kapsuły
odbyły się bez większych problemów.
Po przebyciu blisko 4 km, jeszcze
w pierwszej fazie lotu, Baumgartner zaczął mieć kłopoty z ustabilizowaniem swojej pozycji. Pierwsze turbulencje rozpoczęły się na wysokości 35 000 metrów.
Nie wiem, dlaczego wpadłem w korkociąg.
- wspominał pojawiające się trudności Austriak.
Wraz z nabieraniem prędkości rosło ciśnienie w głowie Felixa, co mogło skończyć się utratą przytomności.
Dopiero po 1 minucie lotu udało mu
się opanować sytuację i uzyskać
stabilną pozycję.
24 października 2014 r. Alan Eustace ustanowił nowe rekordy świata
w najwyższym skoku ze spadochronem
i najdłuższym swobodnym spadaniu,
tym samym pobijając Baumgartnera.
Amerykanin skoczył z wysokości
ponad 41 km i spadał przez 15 minut.
14 października 2012 Austriak dotarł
do stratosfery poruszając się specjalnym balonem helowym. W czasie kosmiczego skoku "Nieustraszony Felix", bo takiego przydomku dorobił się rekordzista,
był chroniony przez specjalny skafander ciśnieniowy, zbliżony wyglądem do tego, jaki noszą astronauci.
W trakcie historycznej próby Baumgartner pobił aż trzy rekordy:
Najwyższy lot załogowy balonem -
ku górze spadochroniarz wznosił się przez ponad 2,5 godziny. Pobił rekord z 1961 ustanowiony przez Victora Prathera i Malcolma Rossa, którzy wzbili się na wysokość 34 668 m.
Najwyższy skok spadochronowy -
z wysokości 38 969,4 metrów. Wcześniejszy rekord należał
do Josepha Kittingera. Amerykański pilot, skoczek i baloniarz ustanowił
go w 1960 roku.
Najwyższa prędkość swobodnego lotu - Baumgartner w czasie spadania przekroczył prędkość dźwięku rozpędzając się do 1 357,6 km
na godzinę. Tym samym pobił poprzedni rekord - także należący
do Josepha Kittingera.
Kiedy stoisz na zewnątrz kapsuły
i obserwujesz krzywiznę Ziemi, nie myślisz już o rekordach, ale o tym, żeby wrócić
w całości. - Felix Baumgartner, 14.10.2012 r.
- słowa te wypowiedział spadochroniarz
Felix Baumgartner w chwili, gdy rozpoczynał swój skok ze stratosfery
na Ziemię, od której dzieliło go wówczas dokładnie 38 969,4 metra. W trakcie historycznej próby 14 października 2012 r. Baumgartner pobił aż trzy światowe rekordy, na stałe zapisując się w historii.
przygotowania
Baumgartner przystępując do projektu
był uznanym spadochroniarzem i BASE jumperem. Wśród swoich osiągnięć miał m.in rekordowe skoki zarówno
z najwyższego, jak i najniższego miejsca
na Ziemi. Wkrótce jednak miał stać się bijącym kolejne rekordy pilotem testowym.
Próba, jaką podjął Austriak, była efektem ponad pięciu lat pracy zespołu ekspertów z takich dziedzin jak medycyna, inżynieria, aeronautyka i szeroko pojęta innowacja. Skok główny poprzedzony był dwoma skokami próbnymi.
Pierwszy z nich miał miejsce 15 marca
2012 r. w Roswell w stanie Nowy Meksyk. Baumgartner wówczas skoczył z wysokości 21,8 km i osiągnął prędkość dochodzącą do blisko 580 km/h.
Podczas drugiego skoku próbnego
25 lipca 2012 r. wysokość była już znacznie wyższa - wynosiła 29 560 metrów. Aby się na nią wzbić, Baumgartner potrzebował
90 minut. Czas swobodnego spadania
w trakcie skoku oszacowano na 3 minuty
i 48 sekund. Baumgartner osiągnął prędkość 863 km/h.
Skok główny miał odbyć się
9 października 2012 r., jednak nie
doszedł on do skutku z racji na
niesprzyjające warunki atmosferyczne.
Lada moment odbyła się jednak kolejna,
udana próba.
Przewijaj do dołu, by poznać historię wyczynu Baumgartnera oraz odkryć,
co znajduje się na różnych wysokościach nad Ziemią.
Skok trwający dokładnie 9 minut
i 9 sekund zakończył się szczęśliwym lądowaniem na wschodzie stanu Nowy Meksyk na wysokości 1 362 m. n.p.m.,
a Felix Baumgarnter zapisał się trwale
na kartach historii.
Tropopauza, czyli granica troposfery
w szerokościach umiarkowanych,
znajduje się na wysokości 10-12 km
nad poziomem morza. Sferę powyżej tropopauzy nazywamy stratosferą.
Na wysokość 12 000 m panuje najniższa temperatura - jest to ok. -60 stopni Celsjusza. Troposfera skupia ok. 80%
masy atmosfery ziemskiej oraz prawie całą zawartość pary wodnej.
-47,4° C
55 hPa
ozonosfery
W związku z wdrożeniem postanowień
protokołu montrealskiego produkcja substancji niszczących ozon spadła
na świecie niemal do zera.
Od roku 2005 obserwuje się wzrost zawartości ozonu w stratosferze
nad biegunem południowym i zmniejszenie zasięgu dziury ozonowej.
Według prognoz ONZ warstwa ozonowa może się całkowicie zregenerować do ok. 2060 roku.
meteorologiczny
Rodzaj sondy meteorologicznej
w postaci balonu wypełnionego gazem lżejszym od powietrza (najczęściej
helem). Jest zazwyczaj niewielki,
o średnicy rzędu 2 m. Służy do dostarczania przyrządów badawczych
w strefy zbyt wysokie dla samolotów,
a zarazem zbyt niskie dla satelitów.
Balony meteorologiczne, w zależności
od rodzaju, unoszą się na wysokości
20-35 km.
-55,2° C
175 hPa
-39,6° C
32,5 hPa
-50° C
264 hPa
-25° C
540 hPa
15° C
860 hPa
-60° C
200 hPa
temperatura: -15° C
ciśnienie: 5 hPa
-30° C
9 hPa
-30° C
19 hPa
-31,8° C
10 hPa
-22° C
7,5 hPa
