Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jak rozpoznać chorobę Parkinsona [SPOTKANIA MEDYCZNE]

Maria Zawała, Anna Sojka
Dr n. med. Anetta Lasek-Bal, lekarz kierujący Oddziałem Neurologii z Pododdziałem Udarowym w Górnośląskim Centrum Medycznym w Katowicach Ochojcu
Dr n. med. Anetta Lasek-Bal, lekarz kierujący Oddziałem Neurologii z Pododdziałem Udarowym w Górnośląskim Centrum Medycznym w Katowicach Ochojcu Arkadiusz Gola
213. Spotkania Medyczne imienia Krystyny Bochenek odbyły się 15 września na Scenie w Malarni Teatru Śląskiego w Katowicach. Rozmawialiśmy o chorobach oczu nękających osoby starsze: jaskrze, zaćmie, zwyrodnieniu plamki związanym z wiekiem. Gościem 213. Spotkań Medycznych im. Krystyny Bochenek była neurolog dr n.med. Anetta Lasek-Bal.

Miesiąc temu usłyszeliśmy, że prawdopodobnie to informacja o chorobie Parkinsona pchnęła amerykańskiego aktora Robina Wililamsa do samobójstwa. Czy rzeczywiście to tak straszne schorzenie?
Choroba Parkinsona jest chorobą zwyrodnieniową mózgu o podstępnym początku, powolnym przebiegu, nieuchronnie prowadzącą do inwalidztwa. Jest wyzwaniem dla pacjenta, jego opiekunów oraz lekarzy na każdym etapie jej trwania. Spełnia wszystkie kryteria ciężkiej choroby.

Zrozumiałe więc, że ktoś, kto słyszy diagnozę, wpada w panikę?
Rzeczywiście, pacjenci często przyjmują diagnozę z przerażeniem, choć odnoszę wrażenie, że każda choroba dotycząca mózgu, układu nerwowego, która doprowadza do niesprawności, tak jest postrzegana przez pacjentów i ich rodziny.

Depresja często towarzyszy chorobie Parkinsona. Ponoć czasem jest jej pierwszym objawem?
To silna więź. Uważa się, że ok. 40-50 proc. pacjentów z chorobą Parkinsona ma depresję. Nie wynika to tylko ze smutku związanego z niegodzeniem się na inwalidztwo. Depresja uważana jest przez wielu autorów za czynnik dodatkowy choroby Parkinsona, może też mieć związek z lekami. Wymaga leczenia.

Choroba Parkinsona kojarzona jest przede wszystkim z trzęsącymi się rękoma.
Drżenie ręki jest w istocie głównym rozpoznawalnym objawem tej choroby. Dotyczy większości pacjentów, choć u kilkunastu procent może się nie pojawić. Zazwyczaj drżenie jednej ręki jest jednym z pierwszych objawów, z czasem dołącza się drżenie drugiej ręki, może też drżenie nóg. W zależności od amplitudy może bardzo utrudnić funkcjonowanie człowieka. Drżenie należy do jednego z trzech charakterystycznych objawów choroby Parkinsona. Pozostałe dwa to spowolnienie ruchowe, a więc trudność z zainicjowaniem ruchu oraz zmianą kierunku ruchu, a także zmiana napięcia mięśniowego (sztywność), odczuwalna jako rodzaj bólu.

Dlaczego choroba ta najczęściej zaczyna się od drżenia ręki?
To ma związek z lokalizacją uszkodzenia w mózgu, jego rodzajem oraz patomechanizmem tej choroby, procesami degeneracyjnymi, które prowadzą do utworzenia się depozytów białkowych, obumierania komórek produkujących dopaminę. To ważna substancja, neuroprzekaźnik, który decyduje o ruchomości.

Dr Daniela Berg, neurolog z Uniwersytetu w Tybindze opisała przypadek pacjenta, którego jedynym objawem choroby Parkinsona było to, że idąc nie poruszał jedną ręką
To stosunkowo częsta obserwacja, że pacjenci zatracają tzw współruchy, czyli balans kończynami w trakcie chodzenia. Często kończyny górne są zgięte w stawach łokciowych. Generalnie pogarsza się sprawność chodu, co jest przyczyną upadków takich osób.

Czy choroba Parkinsona zawsze zaczyna się tak samo?
Nie ma jednego wzorca, ale kombinacja dwóch z trzech objawów, a więc, drżenie, spowolnienie i zmiana napięcia mięśniowego, dotyczy zdecydowanej większości pacjentów.

Objawy nietypowe?
Może się zdarzyć, że obok objawów początkowo zdiagnozowanych jako choroba Parkinsona, pojawiają się inne, które uwagę neurologa skierują na tzw. zespół parkinsonowski. To zupełnie inne schorzenie, które towarzyszy innym chorobom mózgu, ale ma cechy wspólne z choroba Parkinsona i często bywa mylone.

Czy oprócz objawów ruchowych w chorobie Parkinsona są jeszcze inne?
W miarę rozwoju choroby mogą pojawić się problemy intelektualne, halucynacje, omamy, apatia, lęk, zaburzenia depresyjne, problemy z układem żołądkowo-jelitwym, zaparcia, zaburzenia połykania, ślinotok, zaburzenia w oddawnaiu moczu, snu, zaburzenia ciśnienia, rytmu serca. Pacjenci pytani mówili jednak, że najbardziej doskwiera im ból.

Kiedy choroba Parkinsona daje o sobie najczęściej znak?
Najczęściej zaczyna się tuż po szóstej dekadzie życia, choć może się zacząć nawet w wieku młodzieńczym, ale to zaledwie kilka procent.

Czy objawy choroby Parkinsona mogą być skutkiem zażywania leków?
Wiele leków stosowanych w psychiatrii może wywołać objawy zespołu parkinsonowskiego. Należą do nich leki psychotyczne, przeciwwymiotne, lit, leki w zawrotach i bólach głowy.

Jak szybko postępuje choroba Parkinsona?
Bardzo różnie. Trzeba wziąć pod uwagę, kiedy nastąpiło rozpoznanie, jak szybko wdrożono leczenie i jak ono jest prowadzone. Czy jest to leczenie farmakologiczne czy chirurgiczne. W wyniku niekorzystnych procesów w chorobie Parkinsona dochodzi do prodkcji białka, które nie może ulec degradacji. Ono gromadzone jest w tzw. istocie czarnej mózgu, która produkuje dopaminę. Brak dopaminy powoduje zaburzenia ruchowe.To długoletni proces, a objawy choroby pojawiają się, gdy dojdzie do obumarcia 60-70 proc. komórek produkujących dopaminę. W ciągu kilkunastu lat choroba może doprowadzić do istotnego inwalidztwa.

Jak leczy się dziś chorobę Parkinsona?
Mamy dostępne leki o różnym mechanizmie działania, których celem jest podniesienie stężenia dopaminy. Są leki doustne, metody podskórne a nawet tzw. system transdermalny, czyli plastry. Można podawać lek dojelitowy, albo stosować w leczeniu metody chirurgiczne. Przy czym metody ablacyjne wypierane są dziś przez zabiegi tzw. głębokiej stymulacji mózgu.

Na czym polega ten rodzaj zabiegu?
Na zaimplantowaniu do mózgu elektrod oraz generatora impusu, dzięki czemu można kontrolować objawy ruchowe i inne w tej chorobie, nie doprowadzając do uszkodzenia tkanki nerwowej.

Niewielu pacjentów mogło z niej skorzystać w naszym regionie?
Ilość zabiegów, za ktore płaci NFZ jest niedostosowana do potrzeb, ale trzeba pamietać, że to metoda skuteczna u ok. 15 proc. chorych. Należy tez wziąć pod uwagę kryteria kwalifikacji. Nie każdy chory wymagatakiego leczenia, gdyz nie każdy odniósłby z niego korzyść. U niekt orych jest nawet ta metoda przeciwwskazana.

Kto może z niej skorzystać?
Głęboka stymulacja mózgu jest dobra metodą leczenia chorych z rozpoznana choroba parkinsona, przynajmniej 5 letnim jej przebiegiem, z zachowaną dobrą reakcją na leki, bo one dalej będą stosowane, bez innych chorób istotnie uszkadzających ośrodkowy układ nerwowy. Młodsi pacjenci odnoszą większe korzyści.


*Superbudowa kadencji 2010-2014. Co się zmieniło w naszych miastach. [PLEBISCYT]. Głosuj, lub zgłoś kandydata
*Kto ma zagrać na meczu otwarcia stadionu Górnika Zabrze? ZAGŁOSUJ
*Motocykle 125 cm3 na prawo jazdy kat. B WYBIERZ NAJLEPSZY
*Nasz elementarz za darmo [ZOBACZ WSZYSTKIE CZĘŚCI PODRĘCZNIKA]
Drżenie ręki jest często pierwszym objawem choroby Parkinsona. Potem pojawią się inne

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!