Jastrzębie-Zdrój w czasach uzdrowiska. Z usług sanatoriów korzystały tysiące kuracjuszy. Zobaczcie archiwalne zdjęcia Jastrzębia

Za czasów niemieckich Bad Königsdorff-Jastrzemb, później znany jako Jastrząb, dziś Jastrzębie-Zdrój. Zanim w mieście odkryto wielkie pokłady węgla kamiennego, mocno górnicze dziś Jastrzębie było wziętym uzdrowiskiem. Szczyt rozkwitu przypada na lata międzywojenne. W latach 30. przyjmowano 5-6 tys. pacjentów rocznie - mieszkańców miasta, ale i ważne osobistości. Sporo inwestowano, zbudowano m.in. basen otwarty, korty tenisowe, a nawet skocznię narciarską.

Bogata infrastruktura przyciągała nie tylko kuracjuszy, ale i zwykłych ludzi ze Śląska. Do Jastrzębia kursowały wypełnione po brzegi tzw. niedzielne pociągi z Katowic, np. na zawody tenisowe czy kolarskie lub na basen.

To właśnie w 1896 roku uzdrowisko nabył Mikołaj Witczak, jedyny polski lekarz w powiecie rybnickim, pełniący funkcję lekarza zdrojowego w Jastrzębiu-Zdroju. I ta decyzja okazała się dla uzdrowiska przełomowa.

- Majątek z uwagi na zaniedbania, złe zarządzanie i brak dozoru administracyjnego poprzedniego właściciela, był w stanie ruiny. Witczak zatrudnił polskich lekarzy, inicjując powstanie Stowarzyszenia Lekarzy Polaków na Śląsku, w roku 1903. Wprowadził także nowoczesne metody lecznicze. Za jego czasów powstały także nowe obiekty, doprowadzono też linię telefoniczną oraz przeprowadzono częściową elektryfikację. W 1911 r. dotarła tutaj kolej. W czasach I wojny w wielu sanatoriach urządzono szpitale wojskowe - podaje Śląskie Travel, portal turystyczny województwa śląskiego.

Z końcem wojny Mikołaj Witczak odsprzedał uzdrowisko Austriacko-Niemieckiemu Towarzystwu Zdrojowemu, jednak po jego śmierci transakcję unieważnili synowie, Mikołaj i Józef, stając się właścicielami Zdroju. Byli oni zresztą później wśród organizatorów powstań śląskich. W plebiscycie z roku 1921 80% ludności Jastrzębia opowiedziało się za Polską, co też zostało zrealizowane w 1922.

- Polska przedwojenna przyniosła uzdrowisku okres rozkwitu: zbudowano tu nowe sanatoria, basen oraz szereg pensjonatów. W czasie wojny naziści, prześladujący tutejszą ludność polską, w Zdroju utworzyli tzw. „Miasto Matek” dla Niemek, a pod koniec wojny szpitale dla żołnierzy niemieckich. Wojna sprawiła, iż sporą ilość wyposażenia uzdrowiska została rozgrabiona, najpierw przez Niemców, potem przez Rosjan. Po wojnie powrócił tu właściciel, Mikołaj Witczak, który podjął się odbudowy, jednak w 1947 roku został aresztowany przez osławiony, zbrodniczy Urząd Bezpieczeństwa. Szykanowany w PRL przez wiele lat i żyjący w biedzie powstaniec śląski zmarł w roku 1976 - podaje Śląskie Travel.

Wreszcie uzdrowisko stało się państwowe. Co prawda nie odzyskało dawnej świetności, ale wciąż było mocno popularne. Na przełomie lat 80. i 90. ostatecznie uległo likwidacji. Wiele obiektów dawnego uzdrowiska zostało jednak zachowanych.

Dom Zdrojowy, budynki dziecięcych zakładów zdrojowych - katolickiego, żydowskiego i ewangelickiego, przy czym w tym ostatnim mieści się hotel i restauracja „Dąbrówka”, a także wybudowane w 1928 r. sanatorium im. Marszałka Piłsudskiego, które pełni rolę Wojewódzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego dla Dzieci. W muszli koncertowej nadal odbywają się też wydarzenia muzyczne.