Charon oczywiście nie ma pojęcia (choć kto to wie), że uczestniczył w bardzo ważnym projekcie naukowym, dzięki któremu zbadano rozmieszczenie występowania kleszczy w pięciu województwach południowej Polski. Wszystko po to, by stwierdzić m.in. ryzyko zakażenia chorobami odkleszczowymi: najpowszechniejszą boreliozą oraz babeszjozą i anaplazmozą.
Badacze pod kierunkiem dr. Solarza przeczesali ok. 37 tys. km kw. leśnych kniei, łąk i zarośli w województwach śląskim, świętokrzyskim, opolskim, małopolskim i podkarpackim.
- Przede wszystkim badaliśmy rozmieszczenie kleszczy na terenach rekreacyjnych i wykorzystywanych turystycznie, wokół zbiorników wodnych i wzdłuż szlaków turystycznych- wyjaśnia dr Solarz.
JAK WYCIĄGNĄĆ KLESZCZA? SPRAWDZILIŚMY
Dzięki analizie DNA prawie 3 tys. kleszczy wiadomo, że 21,42 proc. z nich było zakażonych bakterią wywołującą boreliozę (najwięcej zakażonych znaleziono w okolicy Goczałkowic). Pierwszy raz boreliozę opisali Amerykanie w połowie lat 70. XX w. ale wcześniej wiązano sporo objawów z atakiem kleszcza. To choroba wielonarządowa (jej początki mogą przypominać grypę). Atakuje stawy, serce, ośrodkowy układ nerwowy. Prowadzi do zanikowego zapalenia skóry, zaburzeń psychicznych. - Jej objawem jest charakterystyczny rumień wędrujący. Wtedy konieczne jest leczenie antybiotykiem - wyjaśnia dr Solarz.
ŚMIERTELNY WRÓG CZAI SIĘ W LESIE - CZYTAJ CAŁĄ PRAWDĘ O KLESZCZACH
Naukowcy SUM poznali zwyczaje kleszczy, m.in. ich mobilność w zależności od pory dnia i roku. Aktywność kleszczy maleje latem, a szczyt jest w kwietniu, maju i na początku czerwca. Ze względu na poważnie konsekwencje związane z atakiem kleszczy dr Solarz proponuje, by w miejscach największego ich zagęszczenia samorządy ustawiały specjalne tablice, ostrzegające przed niebezpieczeństwem inwazji. Niestety, często lekceważymy atak kleszcza. Z analizy 1818 pacjentów z boreliozą lub po inwazji tego stawonoga wynika, że porady lekarskiej zasięgnęło tylko 25 proc. badanych (najczęściej do znalezienia kleszcza dochodziło w zgięciu kolanowym, plecach i okolicach piersi). Koszt badań naukowców z SUM (595 tys. euro) sfinansowała w 85 proc. Norwegia, bo Skandynawowie też mają problem z kleszczami i szukają na nie skutecznego sposobu. W Europie żyje 60 gatunków kleszczy, a w Polsce 17.
Kleszcz od A do Z
Wszystko, co chciałbyś wiedzieć o kleszczu pospolitym, ale boisz się zapytać:
- Środowisko, w którym kleszcze występują najliczniej to lasy liściaste i mieszane, w związku z tym ekspozycja na nie w tych miejscach jest największa.
- Kleszcz unika dużych polan leśnych, czy pastwisk przyleśnych (tu jest aktywny wieczorem lub nocą, bo w ciągu dnia czyha na ich obrzeżach)
- Liczebność kleszczy może się zmieniać w odstępie kilku metrów.
- Najwyższą aktywność kleszczy stwierdzono w godzinach rannych i późnonocnych.
- Atak kleszczy na ludzi i zwierzęta w Polsce południowej najczęściej występuje wiosną, ale we wrześniu występuje tzw. szczyt jesienny.
- Głodne atakują całą dobę.
Niestety, kleszczy nie da się polubić. Po prostu nie ma za co
Z dr. hab. Krzysztofem Solarzem, kierownikiem Zakładu Parazytologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Co jest celem takich badań?
Najważniejszym osiągnięciem naszego projektu będzie poprawa bezpieczeństwa turystów, zbieraczy runa leśnego i osób zawodowo narażonych na kontakt z kleszczami, którzy muszą być świadomi zagrożenia i konsekwencji związanych z inwazją kleszcza. Borelioza najczęściej przenoszona przez kleszcze stanowi narastający problem epidemiologiczny. Często jest zbyt późno diagnozowana, a objawy wskazują na zupełnie inne schorzenia. Nasze badania pozwoliły m.in. na opracowanie map zasięgu występowania kleszczy, co ma praktyczne znaczenie, choćby dla turystów.
Czy można polubić kleszcze?
Z przykrością muszę przyznać, że nie da się ich polubić (śmiech). I wcale nie dlatego, że są brzydkie. Staram się podchodzić do nich bez negatywnych emocji. Zresztą nigdy nie byłem obiektem ataku kleszcza.
CZYTAJ KONIECZNIE
SPIS POWSZECHNY: 400 TYS. OSÓB WPISAŁO NARODOWOŚĆ ŚLĄSKĄ [WYNIKI NIEOFICJALNE]
KONIEC DARMOWEJ AUTOSTRADY A4 Z WROCŁAWIA DO KATOWIC
*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera
Magda Figura ze Świerklan. Piękniejsza twarz piłki nożnej. Mamy jej zdjęcia
Prawie do nieba! Zobacz ranking i zdjęcia najwyższych kominów w woj. śląskim
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?