Koleje Śląskie mają swój symulator maszynisty. Po torach biegają łosie, a na przewody trakcyjne spada drzewo

Symulator, który znajduje się w bazie Kolei Śląskich przy ulicy Raciborskiej w Katowicach jest odzwierciedleniem kabiny pociągu typu Elf 2. Koleje Śląskie zaznaczają, że to jedyny symulator tego typu pojazdu kolejowego w naszym Kraju, a jednocześnie najnowocześniejszy symulator w Europie.

- Stanowi połączenie najnowszej technologii, umiejętności programistycznych oraz wiedzy i doświadczenia licznych maszynistów instruktorów, którzy dzielili się nimi podczas jego tworzenia. Warunki symulacji są niemal identyczne jak warunki panujące w prawdziwym pojeździe. W 100 procentach odwzorowana została np. kabina, z której maszynista prowadzi pociąg. Realności symulacji dodaje system wizualizacji 4K UHD oraz system dźwięku przestrzennego. Pulpit maszynisty jest odwzorowany w rzeczywistej skali wraz z urządzeniami znajdującymi się na nim. Manipulatory dla maszynisty zapewniają takie same jak w rzeczywistości warunki ich użycia, kierunek ich działania, czy towarzyszący przy ich użyciu dźwięk - przekazują przedstawiciele przewoźnika.

Co ciekawe, kabina symulacyjna jest posadowiona na platformie ruchowej o sześciu stopniach swobody. Dzięki temu uzyskano odzwierciedlenie wrażeń związanych z prowadzeniem pojazdu trakcyjnego m.in. drgania, przyśpieszenie, hamowanie, przeciążenie a nawet wykolejenie pojazdu. Ważnym elementem symulatora Kolei Śląskich jest również stanowisko instruktora, które pozwala na podgląd bieżących parametrów jazdy pociągu, wgląd do kabiny maszynisty, jak również na bieżące zmiany parametrów symulacji (zdarzenia na szlaku, awarie pociągu, nagłe zmiany pogody, usterki infrastruktury kolejowej, etc.).

Posiadanie symulatora to dla Kolei Śląskich w pewnym sensie oszczędności, bo szkolenie na symulatorze to dzisiaj obowiązkowy element kwalifikacji maszynisty. Prowadzący pociągi będą mogli je odbywać na miejscu.

- Z jednej strony to oszczędności, natomiast z drugiej to dla nas możliwość korzystania z najnowocześniejszego symulatora w Europie. Poszliśmy tutaj maksymalnie zgodnie z naszą strategią bezpieczeństwa. Na bezpieczeństwie nie chcemy oszczędzać - mówi prezes Kolei Śląskich Aleksander Drzewiecki. - Na tym symulatorze jest możliwość zasymulowania wszystkiego. Możemy tu zasymulować każdą sytuację, jaką tylko chcemy. Bazujemy jednak przede wszystkim na sytuacjach, które już miały miejsce - wyjaśnia.

Póki co szkolący się na symulatorze maszyniści jeżdżą m.in. po trasach Dolnego Śląska. Te z województwa śląskiego są jednak w przygotowaniu.

- Nie są to tylko trasy dolnośląskie, bo są też i z innych regionów Polski, natomiast czekamy jeszcze na trasy z naszego regionu. Docelowo chcemy, żeby dostępne były wszystkie trasy, z których korzystamy. To byłoby już idealne - mówi prezes Drzewiecki.

Symulator umożliwia szkolenie z zakresu prowadzenia pojazdów z wykorzystaniem nowoczesnych systemów prowadzenia pociągu ETCS (Europejski System Sterowania Ruchem Pociągów) oraz szkolenia z wykorzystaniem łączności GSM-R, która od 2025 roku będzie podstawowym systemem łączności w naszym kraju. Oprogramowanie symulatora umożliwia przećwiczenie różnego rodzaju zdarzeń mogących pojawić się podczas pracy pociągowej czy manewrowej.

Może to odbywać się przy udziale innych symulowanych pojazdów kolejowych i drogowych a nawet maszyn rolniczych czy zwierząt, które mogą pojawić się na torach w najmniej oczekiwanym momencie - na takie sytuacje maszynista również jest narażony w czasie wykonywania swoich obowiązków. Symulator pozwala również na odtworzenie całego wachlarza usterek pojazdu oraz zdarzeń nietypowych związanych z infrastrukturą kolejową. Zakłada również jazdę w różnych warunkach pogodowych - od mrozu i śnieżycy po letni upał.

Symulator został też wyposażony w moduł ekodriving umożliwiający analizowanie zużycia energii podczas jazdy pociągu. Umiejętność ta pozwoli maszyniście na optymalne wykorzystanie energii pobieranej podczas jazdy pociągu, co przełoży się na oszczędności dla Przewoźnika a nawet może poprawić komfort podróży. Symulator to przede wszystkim doskonałe urządzenie do nauki, ale również do egzaminowania maszynistów czy kandydatów na maszynistów. Pozwala przećwiczyć sytuacje nietypowe i ekstremalne, z którymi maszynista spotyka się rzadko. Wyrobienie odpowiedniego sposobu reagowania pozwoli na właściwe działanie w sytuacji realnego zagrożenia.

- Symulator pozwala sprawdzić czy maszynista prawidłowo obsługuje urządzenia sterowania i czujności pracy, oraz czy prawidłowo diagnozuje usterki pojazdów kolejowych. Ćwiczenia obejmują także prawidłową komunikację z innymi uczestnikami ruchu kolejowego. Wszystkie te czynniki wpłyną na podniesienie poziomu bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Symulator przyczyni się do profesjonalnego szkolenia naszych maszynistów, maszynistów innych przewoźników jak również kandydatów na maszynistów - przekazują Koleje Śląskie.

Koszt produkcji i montażu symulatora wyniósł ponad 2 miliony złotych. Z urządzenia korzystać będzie prawie trzystu maszynistów Kolei Śląskich, ale ma też być on w miarę możliwości udostępniany podmiotom zewnętrznym.