Czy warto? Skąd tak wielkie zainteresowanie tą formą demokratycznego weryfikowania, demokratycznych skądinąd wyborów sprzed paru lat? Może organizatorów mobilizują przykłady miast, w których mieszkańcom udało się odwołać władze, jak w Bytomiu? Tam odwołano zarówno prezydenta miasta Piotra Koja, jak i radnych Rady Miejskiej. Jak z perspektywy na tę formę demokracji patrzy odwołany wówczas Piotr Koj?
- Referendum lokalne jest jedną z form demokracji bezpośredniej. Niestety, zauważam, że coraz częściej jest wykorzystywane w bieżącej walce politycznej. Stąd też warto zastanowić się nad zmianami dotyczącymi progu, czyli liczby mieszkańców, którzy winni poprzeć wniosek o jego przeprowadzenie - podkreśla teraz Piotr Koj, odwołany prezydent Bytomia. Prawdopodobnie podobnego zdania jest Witold Kwiecień, którego przed kilkoma miesiącami ze stanowiska burmistrza odwołali mieszkańcy Wojkowic. W 2009 roku, w podobny sposób został odwołany prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona.
Ubiegłoroczne nieudane, z punktu widzenia organizatorów, referenda odwołujące prezydenta Gliwic i prezydent Rudy Śląskiej pokazały jednak, że wbrew szumowi, jaki towarzyszy zawsze tego typu przedsięwzięciom, mieszkańcy nie są nimi aż tak zainteresowani. Nie przychodzą głosować. A zbyt niska frekwencja oznacza, że referendum jest po prostu nieważne. Podobnie było w Koniecpolu i Wodzisławiu: referenda nie skończyły się odwołaniem szefów gmin. Były nieważne z powodu niskiej frekwencji.
Z danych komisarza wyborczego w Katowicach wynika, że tylko w ubiegłym roku, na terenie województwa odbyło się 10 lokalnych referendów, odwołujących władze miast i gmin. Tylko dwa referenda pokazały, że mieszkańcom zależało na zmianie władzy.
Andrzej Jedyk, szef częstochowskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego, mówi wprost: na referenda jest obecnie moda.
- W porównaniu z poprzednimi latami, nie mieliśmy dotąd takiego wysypu referendów w regionie. To oznacza dla nas oczywiście więcej pracy nie tylko przy samych referendach, ale i podczas odbywających się wyborów uzupełniających - podkreśla Andrzej Jedyk.
To demokratyczne prawo każdego obywatela. Trzeba je szanować
Z prof. Mariuszem Kulczyńskim, dyrektorem Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego, rozmawia Patryk Drabek
Czy w województwie śląskim panuje obecnie moda na referenda?
Według mnie, trudno mówić w tym przypadku o modzie, ponieważ jest to prawo obywateli do tego, by odwołać samorządowców. Po modyfikacjach w przepisach, które zniosły zaporowe bariery dotyczące referendum, obywatele poczuli, że mają większy wpływ na władzę. Samorządowcy muszą teraz zdawać sobie sprawę z tego, że nie są bezpieczni od wyborów do końca kadencji. Moim zdaniem referenda to pierwszy krok w kierunku dobrze rozumianego społeczeństwa obywatelskiego.
REFERENDUM W WODZISŁAWIU ŚLĄSKIM I REFERENDUM W KONIECPOLU NIEWAŻNE [CZYTAJ W DZ]
Z drugiej strony przeciwnicy referendum przypominają, że takie rozwiązania wiążą się z kosztami, które pokrywa gmina.
Tak, ale koszty są przecież wpisane w demokrację. Poza tym na początek jest inicjatywa obywatelska, a jeżeli nie ma rzeczywistych przesłanek do tego, by przeprowadzić referendum w danej miejscowości, to inicjatorzy tego przedsięwzięcia nie zbiorą potrzebnej liczby ważnych głosów.
Obecni prezydenci, burmistrzowie i wójtowie zostali wybrani wcześniej w demokratycznych wyborach. Jak pan się do tego ustosunkuje?
Zgadza się, ale teraz mieszkańcy mają szansę na to, by w lokalnym referendum odwołać prezydenta, wójta lub burmistrza, którzy ich zdaniem nie najlepiej piastują swoje funkcje. W przyszłości wpłynie to na standardy sprawowania władzy. Dlaczego mamy tolerować samorządowców, którzy się nie sprawdzają, skoro dzięki referendum można ich rozliczyć? Popieram tego typu inicjatywę, ponieważ to przejaw mobilizacji społecznej i moim zdaniem jest to bardzo dobre.
*Operacja przeszczepu twarzy: Poznaj pacjenta i autorów sukcesu [ZDJĘCIA + OPINIE + KOMENTARZE]
*MISS ŚLĄSKA I ZAGŁĘBIA 2013: TEGO NIE ZOBACZYCIE W TELEWIZJI
*Maluch z Allegro: Fabrycznie nowy Fiat 126 z 1979 r. i wielki skandal
*Dni Miast 2013 [PROGRAM IMPREZ]: Chorzów, Będzin, Ruda, Sosnowiec, Wodzisław i inne!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?