Konkurs „W Kręgu Poezji i Prozy Lagrowej Byłych Więźniarek KL Ravensbrück" rozstrzygnięty

- Wszystko zaczęło się, gdy pierwszy raz spotkałam się z panią Katarzyną Mateja. Nigdy nie zapomnę tego spotkania - powiedziała Anna Krzysteczko, zastępca prezydenta Rudy Śląskiej. - Wraz z rozwojem tej znajomości, poznałam historię jej życia. Jej wspomnienia i osobowość stanowiły inspirację do powołania konkursu i przekazywania historii - dodała. Pamieć o Katarzynie Mateja uczczono minutą ciszy. – Wśród nas jest 6 kobiet, z którymi każde spotkanie napełnia nas inspiracją. One w tak trudnych warunkach znalazły siłę, aby żyć w harmonii i zgodzie ze sobą – powiedziała Anna Krzysteczko.

Konkurs stanowi żywą lekcję historii.

- Nie wyobrażam sobie w istocie ciekawszej lekcji, niż spotkanie z osobami, których tekstów nauczyli się uczestnicy konkursu. To zdarza się niezwykle rzadko - dodał Andrzej Sznajder, dyrektor katowickiego oddziału IPN.

Konkurs odbywa się od wielu lat, ale to trzecia ogólnopolska edycja. Jego głównym organizatorem jest Instytut Pamięci Narodowej.

- Początkowo miał zasięg wojewódzki. Odbywa się dzięki inicjatywie Marii Lorens, córki byłej więźniarki Katarzyny Matei, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 24 im. Powstańców Śląskich w Rudzie Śląskiej. Obecnie ma on wymiar ogólnopolski. jest to możliwe dzięki Instytutowi Pamięci Narodowej, który poprzez swoje oddziały lokalne rozpropagował ideę konkursu i przeprowadził eliminacje. Ich laureaci wzięli udział w finale. Konkurs, którego dzisiaj jesteśmy świadkami ma cechy wyjątkowe. Jest to spotkanie kilku pokoleń. Przede wszystkim pokolenia byłych więźniarek, pokolenia Polaków, które doświadczyło największych, niewyobrażalnych okrucieństw, a które mimo to zachowało swoją godność. Jest spotkaniem pokolenia ich dzieci, wnuków i tych, którzy zechcą poczuć się członkami tej pięknej rodziny – mówił do zebranych Andrzej Sznajder.

Wśród poezji i prozy wybieranej przez uczestników konkursu najczęściej cytowana była książka Wandy Półtawskiej. Nie brakowało też tekstów poetyckich, które bezpośrednio opowiadają o dramatycznych wydarzeniach z Ravensbrück.

- Byli więźniowie obozów koncentracyjnych poruszają się pomiędzy dwoma biegunami: niemożliwością zapomnienia o tym, czego doświadczyli, a niemożliwością opowiedzenia tego, co tak naprawdę się wydarzyło - dodaje dyrektor IPN.

Uczestnicy konkursu byli niezwykle przejęci spotkaniem z byłymi więźniarkami. Wiele osób wzięło udział po raz kolejny. - W konkursie biorę udział po raz trzeci. W roku jest on organizowany na większą skalę. Zawsze nieco pociągały mnie wszystkie historie pań, które przebywały w obozach koncentracyjnych. Zapoznałam się także z książką Wandy Półtawskiej pt. „Stare rachunki" i nie ukrywam, że bardzo poruszyły mnie wszystkie opisywane historie - Karolina Szweda z Gimnazjum nr 1 im. Powstańców Śląskich w Mikołowie.

Wspomniana już dr Wanda Półtawska skierowała słowa do młodzieży.

– Jesteś i masz to życie jako zadanie. Ale nie chodzi o to żebyś żył, bo chodzi o to - jak żył. W którą stronę się rozwiniesz, zależy od ciebie, masz rozwijać swoje życie. Zwróciła też uwagę na cel, jaki przyświeca temu konkursowi. – Chodzi o to, żeby uchronić ludzkość od nawrotu tamtych wydarzeń. Poezja to jest głębią człowieczeństwa. Jestem zadowolona że ta inicjatywa nie umarła, ale się rozwija – mówiła o konkursie dr Wanda Półtawska.

- Trzeba zapoznać się z większą liczbą utworów, niż jednym, który wykonujemy, aby móc lepiej odnaleźć się w sytuacji, wczuć w klimat panujący w obozach. To jeden z trudniejszych konkursów, ponieważ poezja lagrowa i proza jest niezwykle trudnym tematem, na który ciężko się rozmawia - dodaje Karolina. - Wszelkie gesty są zbędne. Aby dobrze wyrecytować utwór, trzeba poczuć się na chwilę jak więźniarki. Nie można nadmiernie gestykulować. To niepotrzebne - komentuje Karolina.

Byli i debiutujący recytatorzy.

- Zgłoszenie w sprawie konkursu przyszło do szkoły, a jako, że jestem typową humanistką, postanowiłam podjąć walkę. Upamiętnienie tego, co się wydarzyło jest piękne. Musimy pamiętać o tym, upowszechniać, bo gdy przestaniemy o tym mówić, echa zaginą - mówi Wiktoria Piecha, z Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Pankach.

Laureatkami III Ogólnopolskiego Konkursu „W Kręgu Poezji i Prozy Lagrowej Byłych Więźniarek KL Ravensbrück” zostały: Weronika Zarzycka ze Strzelina i Anna Dawal z Dąbrowy Górniczej. Tytuły przyznano w kategorii poezja i proza.

- Poziom konkursu był bardzo wysoki. Tak naprawdę nie czuję się wygrana. Występ przed kobietami, które przeżyły ten obóz, to była dla mnie ogromna presja. Nie czułam się godna stanąć przed nimi, bo ciężko jest oddać to, co one przeżyły, ale było to coś niesamowitego – powiedziała Weronika Zarzycka, która recytowała wiersz Grażyny Chrostowskiej „Kołysanka”. Druga laureatka zaprezentowała fragment prozy dr Wandy Półtawskiej z książki „I boję się snów”.

- Wybrałam fragment o Świętach Bożego Narodzenia, bo bardzo mnie poruszył. Pani Wanda opisywała jak bardzo odczuwały podczas świąt brak rodziny, ciepła domowego. Święta to ma być czas radości, a one przeżywały je w takich strasznych warunkach – powiedziała Anna Dawal. – Cieszę się, że mogłam spotkać się z tymi kobietami. Tak naprawdę w tym konkursie nie chodzi o wygraną, ale o pamięć i o to aby godnie przekazać to, co przeżyły byłe więźniarki – dodała laureatka.

Główną nagrodą dla wszystkich jest wyjazd do Niemiec do Muzeum - Miejsca Pamięci KL Ravensbrück.

ZOBACZCIE FILM: najnowsze informacje z Polski