Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kto da pieniądze na Korfantego? Kto na Grażyńskiego?

Agata Pustułka
Michał Grażyński
Michał Grażyński
Naukowcy ze Śląska chcą wydać dzieła zebrane Wojciecha Korfantego i Michała Grażyńskiego. Uda się? Jak zdobędą pieniądze.

W 2021 roku przypada setna rocznica wybuchu III Powstania Śląskiego, w którego konsekwencji powstało autonomicznie województwo śląskie. Z jego historią nierozerwalnie związane są dwa nazwiska. Przede wszystkim Wojciecha Korfante-go, dyktatora tego zrywu, człowieka, o którym mówi się, że dał Śląsk Polsce, oraz przedwojennego wojewody śląskiego Michała Grażyńskiego, któremu region w dużym stopniu zawdzięcza swój rozwój.

By uczcić wydarzenia i bohaterów tak ważnych dla historii Śląska i Polski, grupa naukowców z Komisji Historii Śląska Polskiej Akademii Umiejętności, z prof. Zygmuntem Woźniczką na czele, chce wydać dzieła zebrane obu polityków: przemówienia, listy, artykuły. Na razie jednak trzeba znaleźć sponsora, który sfinansuje ten pomysł, ważny zarówno z punktu widzenia współczesności, jak i polityki historycznej. Warto dodać, że zarówno Korfanty, jak i Grażyń-ski wywołują w naszym regionie spory i dyskusje.

- Prosimy o poparcie naszego pomysłu, by po tych osobach został ważny ślad. Bo pamięć to nie tylko pomniki ze spiżu. Warto dodać, że wiele przemyśleń Korfantego i Grażyńskiego się nie zdezaktualizowało i może służyć współczesnym. Muszą mieć jednak szansę je poznać - twierdzi prof. Woźniczka, który był już w sprawie publikacji u wojewody śląskiego i marszałka województwa. Popierają inicjatywę, ale z wysupłaniem pieniędzy jest już gorzej. - Tymczasem są chętni, pełni zapału naukowcy. Obliczamy, że koszt przedsięwzięcia to około 300 tys. złotych. Chcielibyśmy do wersji książkowej dołączyć płyty CD np. z przemówieniami Korfantego. Oczywiście zostałaby też opracowana wersja internetowa - wyjaśnia prof. Woźniczka.

Spuścizna po Korfantym byłaby z pewnością fascynującą lekturą nie tylko dla historyków. To jeden z najtragiczniejszych bohaterów międzywojnia i śląskiej ziemi, jej "sól" - zmuszony przez sanację do emigracji, więziony. - Był wybitnym i niezwykle charyzmatycznym mówcą. Gdy przemawiał w niemieckim sejmie, posłowie zwoływali się z kuluarów, by go posłuchać. Nie bez powodu nazywali go "die blonde Bestie" - przypomina prof. Woźniczka, który znalazł bardzo życzliwe wsparcie m.in. w osobie dyrektora Biblioteki Śląskiej, prof. Jana Malickiego.
Przypomnijmy, że kilka lat temu prof. Woźniczka, przywspółpracy senatora Bronisława Korfantego, wydał przemówienia Korfantego z Reichstagu i Landtagu. Część pism Korfantego już zostało zebranych przez dr. Edwarda Balawajdera z Wydziału Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który też chętnie włączy się do prac zespołu. Reszta materiałów czeka na opracowanie.

Z historycznego punktu widzenia niezwykle ciekawie przedstawia się zebranie dorobku Michała Grażyńskiego. Niewiele osób pamięta, że to właśnie on wypromował późniejszego wojewodę Jorga, czyli Jerzego Ziętka. Grażyński, który po wybuchu II wojny światowej był prześladowany przez środowisko Władysława Sikorskiego i nawet zesłany na leżącą u wybrzeży Szkocji słynną Wyspę Węży, w latach 60. miał zamiar wrócić na Śląsk. Przekonywał go do tego właśnie Ziętek, który wysłał do niego swojego emisariusza (ówczesnego dyrektora Biblioteki Śląskiej).

- Grażyński bardzo przychylnie wypowiadał się w sprawie zachodniej granicy Polski i był wielkim zwolennikiem przesunięcia jej na linię Odry i Nysy, polemizując z politykami niemieckimi. Jako jeden z nielicznych przedstawicieli sanacji był w tej sprawie tak jednoznaczny. Aktywność Grażyńskiego nie mogła się podobać środowisku emigracyjnemu - dodaje prof. Woźniczka.
Ostatecznie były wojewoda zginął w Londynie w 1965 roku potrącony przez samochód i nie zdążył wrócić do Katowic. Spiskowa teoria dziejów mówi, że mógł to być zamach, bo za nic nie chciano dopuścić do powrotu tak znaczącego polityka do komunistycznej Polski.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!