List do DZ: Czym dla każdego z nas jest Heimat? Potrzebne by nam były "izby wspominania"

Nie da się znaleźć słowa polskiego, które mogłoby wyrazić, czym jest Heimat. Dlatego daremnie trudzi się ten, kto szuka takiego określenia.

U każdego Heimat zaczyna się w niemowlęctwie, a jest nim twarz matki, widziana może jeszcze nie całkiem ostrym wzrokiem niemowlaka. Potem dostrzega on postaci innych domowników, łącznie z psem, kotem lub kanarkiem. Z upływem cza-su Heimat powiększa się o to, co obejmuje wzrok aż po horyzont.

Dla mnie były to domy sąsiadów, komin pszowskiej cegielni, sylwetka kościoła na pszowskim wzgórzu, jakby namalowana na błękitnym niebie. Za kościołem widać było dwa kominy kopalni. To były najważniejsze obrazy mojego wczesnego dzieciństwa.
Następnym doznaniem są zapachy; zapach drewnianej podłogi wyszorowanej szarym mydłem, zapach mokrej jeszcze kredy malarskiej na ścianach, zapach pieczonego kołocza i wiele innych zapachów kuchni. Zaś na dworze to pachnące powietrze, teraz nie do zdobycia u nas. Zapach koszonej trawy - nie ten spod maszynki - i zapach siana. Długo mógłbym wymieniać zapachy mojego dzieciństwa.

Do tego dodać trzeba dźwięki zapamiętane z dzieciństwa. W roku 1942 sąsiadka prowadziła mnie pierwszy raz do ko-ścioła. Gdy z placu kościelnego spojrzałem w górę, myślałem, że zwali się na nas ten "namalowany" na niebie kościół. Pierwszą muzyką, jaką słyszały moje uszy, była muzyka organowa. Myślałem, że to ze ścian kościoła się wydobywa. Dotąd muzyka organowa jest u mnie na pierwszym miejscu.

Głosy mojego dzieciństwa to klepanie i ostrzenie kosy, stukot cepów podczas młocki w stodołach i nieznośny terkot kieratów napędzających młockarnie. To też skrzyp konnych sań i dzwonienie janczarów.

Przed paroma laty powiedziałem do starszego brata: "Nigdzie nie wyjechaliśmy, ale odjechał nasz świat". Nadchodzi czas, gdy Heimatu nic już nie wzbogaca, a to, co było, znika. Pozostaje nostalgia, przez wielu "postępowych" wyszydzana.

W Westfalii widziałem napis: HÜLSER HEIMATSTUBEN. Po naszemu to byłaby izba pamięci. Dla mnie właściwsze byłoby, że to izba wspominania. W takiej Izbie gromadzi się pamiątki dotyczące konkretnego miejsca. W Izbie spotykają się ludzie wspominający dawne czasy i objaśniający je tym młodym ludziom, których to interesuje.

Heimat - wspomnienia cza-su dzieciństwa i lat młodości - jest dla córki tym, co nie pozwala jej prowadzić samochodu, gdy odjeżdża spod rodzinnego domu do Westfalii.

PS Sprawami dotyczącymi tzw. Małej Ojczyzny zajmuję się od lat, ale Heimat to coś tak osobistego, że podciągnięcie go pod Małą Ojczyznę jest niewłaściwe. Dobrze by było, aby Czytelnicy opisali swój Heimat, co by pozwoliło wyłowić cechy wspólne i ściślej określić, czym jest Heimat.

Oprac. JJ
Andrzej Piontek, Wodzisław Śl.

Od redakcji: Zapraszamy do dyskusji o Heimacie i tak wzruszających wypowiedzi, jak Pana Andrzeja Piontka.

CZYTAJ WIĘCEJ LISTÓW DO REDAKCJI DZIENNIKA ZACHODNIEGO

Nasz adres: "Dziennik Zachodni" Media Centrum, ul. Baczyńskiego 25a, 41-203 Sosnowiec
Adres mejlowy: [email protected]

*Ranking szkół nauki jazdy 2013
*Restauracja Rączka gotuje otwarta ZOBACZ ZDJĘCIA
*Granica polsko-niemiecka 1922 na Górnym Śląsku [SENSACYJNE ZDJĘCIA]
*Podziemnydworzec autobusowy w Katowicach działa! [ZDJĘCIA]

*Slash w Katowicach! Spodek oszalał [SENSACYJNE ZDJĘCIA i WIDEO]
*Hajmat, hanysy, gorole, powstania śląskie, godka! [Śląski Słownik Pojęć Kontrowersyjnych]
*Ranking szkół nauki jazdy 2013
*Poznaj tajemnicę abdykacji papieża Benedykta XVI