Malin Persson Giolito „Ruchome piaski" RECENZJA: nowatorski kryminał, od którego trudno się oderwać!

„Ruchome piaski” Malin Persson Giolito zaczynają się od mocnego uderzenia. W jednej ze szkół w Djursholmie dochodzi do masakry. Od strzałów z karabinu giną uczniowie i wychowawca. Przeżyła tylko Maja Norberg. 18-latka, która zabiła dwie osoby: swoją najlepszą przyjaciółkę Amandę i swojego chłopaka Sebastiana. Maja jest oskarżona o zabójstwo z premedytacją, próbę zabójstwa, współudział w zabójstwie oraz podżeganie do zabójstwa. Od 9 miesięcy przebywa w areszcie. Właśnie rozpoczął się jej proces, w którym może zostać skazana na długoletnie więzienie. I wreszcie może opowiedzieć światu swoją historię. Ale czy Maja zechce to zrobić?

Czy Maja jest zwykłą 18-latką cudem ocalałą z tragedii? Czy może najbardziej znienawidzoną nastolatką w kraju? Jedno jest pewne – każdy zna jej imię. Sprawą szkolnej tragedii żyje cała Szwecja. O masakrze w szkole w Djursholmie piszą wszystkie ogólnokrajowe gazety, telewizje relacjonują proces Mai, dziennikarze śledzą ruchy obrońców dziewczyny i jej rodziców. Na Twitterze są nawet specjalne hashtagi dla tej sprawy.

I właśnie proces Mai stanowi trzon powieści Malin Persson Giolito. Autorka, która z wykształcenia jest prawniczką, adwokatem, świetnie zna przebieg i kulisy procesów w Szwecji. Znakomicie orientuje się również w sposobie działania szwedzkiego wymiaru sprawiedliwości. Proces Mai trwa dokładnie trzy tygodnie. W tym czasie dzieje się dużo, a główna bohaterka ma świadomość, że te trzy tygodnie zdecydują o jej przyszłości: spędzi długie lata w więzieniu albo odzyska wolność.

To chyba pierwszy szwedzki kryminał, który pozwala czytelnikowi tak dobrze poznać wymiar sprawiedliwości w Szwecji. Jest dociekliwa prokurator, są świetnie przygotowani obrońcy Mai, są ławnicy i wreszcie sędzia dbający o to, aby proces był sprawiedliwy i trwał tyle, ile trzeba, czyli 21 dni. Rozprawy odbywają się codziennie przez kilka godzin. Co więcej, autorka ze szczegółami opisuje życie bohaterki w areszcie, co oskarżona Maja może, jakie ma prawa, a co jest surowo zabronione.

Narratorką „Ruchomych piasków” jest Maja. I choć wolę w kryminałach, o czym już kilka razy pisałam, narrację trzecioosobową, to muszę przyznać, że Malin Persson Giolito mnie tym rozwiązaniem przekonała. Fabuła jest ciekawa, wielowątkowa i spójna. Autorka krok po kroku opisuje historię 18-letniej Szwedki, która pewnego dnia znalazła się w epicentrum szkolnej tragedii. Mimo że całość opowiedziana jest tylko z perspektywy głównej bohaterki, kryminał czyta się świetnie. Wątek procesu Mai i jej życia w areszcie przeplata się z historią dziewczyny. Dowiadujemy się sporo o rodzicach dziewczyny, jej młodszej siostrze, Sebastianie, chłopaku Mai, jej przyjaciółce Amandzie czy Samirze – szkolnym koledze, z którym Maja miała romans.

Malin Persson Giolito stworzyła bohaterkę, która jest niejednoznaczna. Do tego swoją powieścią przełamała schematy klasycznego kryminału. I dlatego „Ruchome piaski” są kryminałem, po który każdy miłośnik gatunku powinien sięgnąć. Bo chociaż w tej książce nie ma drobiazgowego policyjnego śledztwa i genialnego śledczego z problemami osobistymi, to kryminał zdecydowanie zasługuje na uwagę – z powodu oryginalnej formy i wciągającej fabuły. A także, a może przede wszystkim – z powodu głównej bohaterki.

Maja Norberg nie jest postacią, której czytelnik kibicuje, za którą trzyma kciuki. No bo jak można polubić morderczynię? Jak można lubić cyniczną 18-latkę, która nawet o własnej matce mówi, że jest żałosna? Ale jednocześnie im lepiej Maję poznajemy, tym więcej pytań się pojawia o to, czy i dlaczego Maja zabiła, rodzą się wątpliwości dotyczące jej czynu, sprawa dziewczyny staje się coraz bardziej zagmatwana, a czytelnik jest coraz bardziej zdezorientowany.

Okazuje się bowiem, że Maja jest wrażliwą nastolatką, bardzo kocha swoją młodszą siostrę, a cyniczna stała się wskutek wydarzeń z przeszłości. Wydarzeń, na które nie miała wpływu, ale została rzucona w ich wir, także przez swoich rodziców. Bo „Ruchome piaski” to także powieść o relacjach pomiędzy rodzicami a dziećmi. O rodzicielskiej odpowiedzialności, przedwczesnej dorosłości, o dojrzałości, przyjaźni i destrukcyjnej miłości. Zdecydowanie polecam!

Malin Persson Giolito, „Ruchome piaski", wydawnictwo Czarna Owca, 2017, 456 stron.

Jakie imię dla psa po śląsku? Oto propozycje Czytelników DZ

Tych przestępczyń szuka policja. Poznajecie? Oto nazwiska

25 lat po pożarze lasów w Kuźni Raciborskiej. Zobacz niezwykły dokument multimedialny poświęcony tragedii z 1992 roku. Kliknij w przycisk PLAY. Zachęcamy, aby oglądać na monitorze komputera.

KLIKNIJ W OBRAZ I ZOBACZ JAK PRAWIDŁOWO WYPEŁNIĆ WNIOSEK W PROGRAMIE RODZINA 500 PLUS