Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Mieszkania stoją puste, bo boimy się nierzetelnych najemców. Minister: Rozwiązaniem coraz popularniejszy najem okazjonalny

OPRAC.:
Leszek Rudziński
Leszek Rudziński
Właściciele obawiają się problemów związanych z nierzetelnym lokatorem, który nie będzie płacił za lokal i nie będzie chciał go opuścić.
Właściciele obawiają się problemów związanych z nierzetelnym lokatorem, który nie będzie płacił za lokal i nie będzie chciał go opuścić. Jakub Steinborn
Wielu właścicieli mieszkań woli, aby stały one puste, niż wynajmować lokatorom. Podkreślają, że prawo nie chroni wystarczająco ich interesów i w przypadku nierzetelnych lokatorów, mają zbyt małe możliwości działania. Minister rozwoju i technologii Waldemar Buda, w odpowiedzi na pismo RPO, wskazuje, że pomimo silnego prawa własności, równie mocno muszą być chronione interesy lokatorów. Szef resortu dodaje, że z roku na rok przybywa zwartych umów o najmie okazjonalnym, które „wzmacniają pozycję właściciela względem najemcy”.

Spis treści

Właściciele mieszkań obawiają się nierzetelnych lokatorów

Wiele mieszkań w Polsce stoi obecnie pustych, a jednocześnie wiele ludzi nie jest w stanie zaspokoić swych potrzeb mieszkaniowych.

Jak wyjaśnia rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek, właściciele mieszkań tłumaczą ten stan rzeczy zbyt szeroką ustawową ochroną praw lokatorów i słabszą ochroną własnych praw.

Właściciele obawiają się problemów związanych z nierzetelnym lokatorem, który nie będzie płacił za lokal i nie będzie chciał go opuścić. Wszystkie koszty będzie zaś ponosił właściciel. Postępowanie związane z wyegzekwowaniem należności z tego tytułu i odzyskaniem lokalu jest zaś czasochłonne i długotrwałe. Dlatego też wielu właścicieli, w obawie przed nadużyciem przez potencjalnych nieuczciwych najemców przysługującej im ochrony praw lokatorów, nie przeznacza swego mieszkania na wynajem.

Jak wskazuje RPO, sytuacja dotyczy zwłaszcza nowych mieszkań nabytych inwestycyjnie przez osoby prywatne i traktowanych jako lokata kapitału czy przyszłe zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych dzieci.

Marcin Wiącek spytał ministra rozwoju i technologii Waldemara Budę, jakie działania podejmuje bądź planuje, aby rozwiązać problem.

Minister: Ochrona lokatorów zapisana w konstytucji

W odpowiedzi minister Waldemar Buda podkreślił, że obowiązek uchwalenia ustawy regulującej ochronę praw lokatorów wynika z przepisów Konstytucji RP – art. 75 wprost wprowadza wymóg, aby ochrona praw lokatorów unormowana została na poziomie ustawowym.

Jeżeli chodzi o standard ochrony praw lokatorów, to wskazuje go art. 76 Konstytucji RP nakładający na ustawodawcę obowiązek uchwalenia ustawy określającej zakres ochrony użytkowników i najemców „przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi”.

Prawo własności ważne, ale są od niego wyjątki

Minister dodał, że pomimo iż prawo własności jest jednym z najsilniej chronionych praw majątkowych, to regulacje zawarte w Ustawie o ochronie praw lokatorów ograniczają je w celu ochrony innej wartości o podstawowym znaczeniu dla człowieka, jaką jest konieczność zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych.

– Na takie ograniczenia prawa własności zezwala art. 64 ust. 3 Konstytucji RP, o ile zostaną one wprowadzone w drodze ustawy i nie będą naruszały „istoty prawa własności”. W przypadku najmu lokalu jest nią prawo właściciela do rozporządzania swym lokalem oraz czerpania korzyści z tego tytułu, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z potrzeby ochrony praw lokatorów jako słabszej ekonomicznie strony umowy – tłumaczył Buda.

Rozwiązaniem problemów najem okazjonalny?

Szef resortu technologii podkreślił, że standardowe umowy najmu, zawierane na zasadach ogólnych (forma zwykła), są dedykowane dla zasobu publicznego (przede wszystkim gmin) i z założenia silnej chronią lokatorów, w szczególności przed „eksmisją na tzw. bruk” oraz bezdomnością.

Z kolei prywatni właściciele mieszkań mogą korzystać z umów najmu okazjonalnego (w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali) oraz najmu instytucjonalnego (w przypadku właścicieli prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wynajmowania lokali). Zasadnicze elementy przewidziane przez ustawodawcę dla najmu instytucjonalnego w dużej mierze oparte są o rozwiązania funkcjonujące w ramach najmu okazjonalnego.

Najem okazjonalny, podobnie jak najem instytucjonalny, został wyłączony spod znacznej części przepisów ustawy i przeznaczony dla właścicieli wynajmujących swoje mieszkania na rynku prywatnym.

Instytucje te wzmacniają pozycję właściciela względem najemcy i są narzędziem, które stymulują rozwój rynku najmu prywatnego, pozbawiając parasola ochronnego nad niesumiennymi najemcami oraz dając wynajmującemu możliwości skorzystania z uproszczonej drogi do eksmisji najemców, którzy nie wywiązują się z nałożonych na nich obowiązków (np. zalegają z czynszem).

Rośnie liczba umów najmu okazjonalnego

Buda wskazał również, że z roku na rok rośnie liczba podatników, którzy zawierają umowy najmu okazjonalnego, pomimo towarzyszących im formalności.

Według danych Ministerstwa Finansów zawartych w publikowanej corocznie „Informacji dotyczącej ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych”, w 2021 r. liczba podatników, którzy rozliczyli dochody z tytułu najmu okazjonalnego opodatkowanych wg ryczałtu, wynosiła 46 126 (o 9 809 więcej niż w 2020 roku).

Natomiast według danych MF zawartych w publikowanej corocznie „Informacji dotyczącej rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych”, w 2020 r. liczba podatników, którzy rozliczyli dochody z tytułu najmu okazjonalnego opodatkowanych wg skali podatkowej, wynosiła 3224.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera