Minimalna płaca: 12 zł za godzinę. Kto dostanie podwyżkę?

- Projekt zmian likwiduje nadużywanie stosowania kilkuzłotowych stawek np. w przypadku zatrudniania pracowników firm ochroniarskich czy sprzątających. To sytuacja nie do zaakceptowania - powiedziała Elżbieta Rafalska, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. 

A takich ofert nie brakuje. W piątek po południu na stronie PUP w Katowicach, w zakładce „umowy zlecenie” 19 na 28 zamieszczonych tam ogłoszeń nie przekraczały stawki, która niebawem miałaby obowiązywać. 

Wprowadzenie tego minimalnego wynagrodzenia spowoduje również, że na umowach pozakodeksowych w 8-godzinnym systemie pracy będzie można zarobić nieco więcej niż na etacie. Na przykład w sierpniu i wrześniu, kiedy dni roboczych będzie najwięcej w 2016 roku - 22, wówczas pensja mogłaby wynieść 2112 zł brutto, podczas gdy aktualna płaca minimalna na  umowie o pracę od 1 stycznia wynosi 1850 zł brutto. 

Trzeba jednak pamiętać, że przy  umowach elastycznych nie obowiązują przywileje określone w kodeksie pracy. Chodzi na przykład o prawo do płatnego urlopu. 

Sprzedaż precli i napojów  z wózka obwoźnego, praca od 7 do 16 - umowa zlecenie, 6 zł za godzinę. Opiekun domowy, do którego obowiązków należy m.in. pomoc w robieniu zakupów, sprzątaniu, higienie osobistej - umowa zlecenie, 6,10 zł za godzinę. Pracownik ochrony, praca na dwie zmiany od 5 do 17 albo od 17 do 5 - umowa zlecenie, 6,41 zł. 

To tylko kilka z ofert pracy, jakie można było znaleźć w piątek po południu na stronie Powiatowego Urzędu Pracy w Katowicach w zakładce „umowy zlecenie”. 19 z 28 zmieszczonych tam ogłoszeń nie przekraczały wynagrodzenia co najmniej 12 złotych za godzinę. Na więcej mogły liczyć osoby zatrudnione do obsługi parkingu (12 zł/godz.), pielęgniarka (16 zł/ godz.), albo grafik komputerowy DTP (26 zł/ godz.)

Wkrótce może się to zmienić, ponieważ do Rządowego Centrum Legislacji wpłynął już projekt ustawy, wprowadzający minimalną stawkę wynagrodzenia za godzinę pracy na  umowie zlecenie lub o dzieło. To 12 złotych za godzinę. 

Zlecenie opłacalne

Gdyby taką stawkę wprowadzić, to okazałoby się, że na umowie o pracę będziemy zarabiać mniej niż na zleceniu.

W 2016 roku mamy 252 dni roboczych, czyli 2016 godzin pracy. Oznacza to, że średnio za jedną godzinę  przy stawce 1850 zł (minimalne wynagrodzenie od styczia 2016 r. - przyp. red.), pracownik otrzyma niewiele ponad 11 zł. 

Przy założeniu, że minimalna stawka za godzinę pracy na umowie  zlecenie/ o dzieło już by obwiązywała, wówczas w marcu, czerwcu, sierpniu i wrześniu (w tych miesiącach jest najwięcej dni roboczych w całym roku - 22) można byłoby zarobić 2112 zł, czyli o 262 zł więcej niż na umowie o pracę przy wynagrodzeniu minimalnym. 

Różnica jest widoczna także w skali roku. W tej sytuacji na korzyść umowy śmieciowej, ponieważ w 2016 r. można byłoby zarobić  na nich 24 192 zł, a na umowie o pracę - 22 200 zł. 

To dobry kierunek, ale...

Od lat trwały prace, aby ukrócić nadużycia związane z umowami cywilnoprawnymi i z  drugiej strony spowodować podwyższenie wynagrodzeń.  

- Jeśli połączymy to (min. stawkę na umowie elastycznej - przyp. red.) z takimi instrumentami, jak np. 100 tys. miejsc pracy dla osób młodych, to myślę, że taki ruch skłoni pracodawców do zwierania umów o pracę - komentuje Grzegorz Sikorski, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy. 

Patryk Kosela, rzecznik prasowy WZZ Sierpień 80 mówi, że wprowadzenie minimalnej stawki na umowach pozakodeksowych jest małym krokiem w dobrym kierunku. Ale przyznaje, że związkowców nie do końca satysfakcjonuje stawka 12 zł. Oczekiwali przynajmniej 15 zł za godzinę. 

- 12 zł oscyluje w obecnych granicach stawek przy umowie o pracę - mówi.

Z kolei Marek Zychla, prezes Śląskiego Związku Pracodawców Prywatnych, członka Konfederacji Lewiatan jest dość sceptyczny, choć przyznaje, że intencje są dobre. Bo np. mogłyby przyczynić się do zdrowszej konkurencji przy przetargach - w ofertach nie zaniża-noby kosztów realizacji. 

- Diabeł tkwi w szczególe - mówi i dodaje, że zasadniczo umowy cywilnoprawne powinny być rozliczane według akordu. -Nawet jeśli umowy zlecenie przeliczane są godzinowo, to kto zabroni rozliczać je od wykonanej pracy? Chyba, że będzie jakiś mechanizm przeliczania tego - zastanawia się. 

Ile wynosi stawka za godzinę pracy w krajach europejskich?

• Czechy: ok. 55 koron. Przy kursie 0,16 zł, to ok. 8,8 zł. (Miesięczne wynagrodzenie minimalne to ok. 1472 zł)
• Słowacja: ok. 2,33 euro. Przy kursie 4,45 zł, to ok. 10,37 zł. (Miesięczne wynagrodzenie minimalne to ok. 1802 zł)
• Litwa:  ok. 2,03 euro, czyli ok. 9 zł. (Miesięczne wynagrodzenie minimalne to ok. 1446 zł)
• Bułgaria:  ok 2,5 lewów. Przy kursie 2,27 zł to ok. 5,68 zł (Miesięczne wynagrodzenie min. to ok. 953 zł)
• Rumunia: ok. 6,23 lejów. Przy kursie 0,98 zł, to ok. 6,12 zł. (Miesięczne wynagrodzenie min. to ok. 1029 zł)
• Niemcy: 8,5 euro, czyli ok. 37,85 zł. Miesięczne wynagrodzenie min. to ok. 6554 zł. Dodajmy, że w Niemczech występuje również podział stawek godzinowych  dla poszczególnych zawodów oraz zróżnicowanie regionalne na zachód, wschód oraz Berlin.
• Wielka Brytania: występuje rozróżnienie stawek godzinowych ze względu na wiek. Powyżej 21 lat wynosi 6,7 funtów. Przy kursie 5,86 zł, to ok. 39,26 zł. Od kwietnia stawka dla najstarszych pracowników ma wzrosnąć do 7,6 funtów i przy aktualnym kursie będzie wynosić ok. 44,53 zł. 

opr. KR

Umowa o pracę czy cywilnoprawna? Która jest bardziej pożądana? Komentuj

2 października 2015 Beata Szydło zapowiedziała ustawę o płacy minimalnej na poziomie 12 zł za godzinę