Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Mój Reporter: Czy obowiązuje okres ochronny przed zwolnieniem?

Jadwiga Jenczelewska
123rf
Nasi Czytelnicy z roczników, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego zostało niewiele lat, pytają często o ustawową ochronę przed zwolnieniem. Dziennik Zachodni odpowiada

- Czy pod rządami nowej ustawy wydłużającej - od stycznia 2013 roku - wiek emerytalny, też nie będzie można zwolnić starszego pracownika, któremu do emerytury zostały tylko 4 lata pracy? - pyta pani Barbara z Chorzowa. Dla niej to tym bardziej ważne, że w tej chwili utrzymuje całą rodzinę, bo mąż właśnie został zwolniony z firmy.

ODPOWIADAMY:

Obecnie obowiązujące przepisy stanowią, że pracownik, któremu do osiągnięcia wieku emerytalnego pozostały nie więcej niż 4 lata pracy i który ma staż umożliwiający uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem ustawowego wieku (kobiety 60 lat, mężczyźni 65 lat), podlega szczególnej ochronie. W tym okresie (tzw. ochronnym) pracodawcy nie wolno wypowiedzieć zarów-no umowy bezterminowej, jak i umów okresowych, w których przewidziana jest możliwość wypowiedzenia - o ile okres tego zatrudnienia umożliwi uzyskanie prawa do emerytury.

Aby zyskać tę ochronę, pracownik nie musi mieć odpowiedniego stażu pracy niezbędnego do uzyskania emerytury w chwi-li wchodzenia w czas ochronny. Wystarczy, że po doliczeniu dalszych 4 lat pracy, łączny okres zatrudnienia zapewni mu nabycie praw do emerytury.

Jeśli jednak pracownik z chwi-lą osiągnięcia wieku emerytalnego nie będzie legitymował się wymaganym okresem zatrudnienia niezbędnym do nabycia emerytury, nie zostanie wcześniej objęty szczególną ochroną przed wypowiedzeniem.
Ochrona znika też wtedy, gdy pracownik kontynuuje pracę, będąc już w wieku emerytalnym i nabywając uprawnienia do e-merytury. Szczególna ochrona pracownika wygasa bowiem wraz osiągnięciem przez niego wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę.

Ochrona krok w krok za wiekiem po 1 stycznia 2013 r.

W związku ze stopniowym podnoszeniem powszechnego wieku emerytalnego, nastąpi również wydłużenie ok-resu ochronnego przed emeryturą. W efekcie tych zmian, pracowników, którzy 1 stycznia 2013 r. znajdą się już w okresie ochronnym, nie będzie można zwolnić z pracy przez okres dłuższy niż 4 la-ta przed emeryturą, a niekiedy nawet przez ponad 5 lat.
1 stycznia 2013 roku rozpocznie się proces stopniowego zrównywania i podnoszenie powszechnego wieku emeryt-alnego kobiet i mężczyzn. Będzie podnoszony co 4 miesiące - o jeden miesiąc. W rezultacie tych zmian w 2020 roku wszyscy mężczyźni zaczną przechodzić na emeryturę w wieku 67 lat, zaś w 2040 roku będzie to dotyczyć wszystkich kobiet. Ostatecznie wiek eme-rytalny kobiet wydłuży się o 7 lat, zaś wiek emerytalny mężczyzn - o 2 lata.

Jak w tej sytuacji dostosować okres ochronny pracownika do podwyższającego się wieku przechodzenia na emeryturę?
Jest to niezbędne - w przeciw-nym razie osoby, które 1 stycz-nia 2013 r. miałyby prawo do ochrony przedemerytalnej, mogłyby zostać zwolnione przed osiągnięciem nowego wieku emerytalnego, bo ich okres ochronny mógłby się skończyć nim dotrwają do emerytury. Dotyczy to głównie osób z roczników 1953-1956 - w przypadku kobiet oraz męż-czyzn z roczników 1948-1951.
Dlatego też w ustawie wy-dłużającej wiek emerytalny zapisano jednoznacznie, że osoby, które już są objęte ochroną, lecz będą musiały dłużej pracować - w związku z wejściem w życie ustawy wydłużającej wiek emerytalny od 1 stycznia 2013 roku - będą miały również wydłużony ok-res ochronny - do czasu nabycia praw do emerytury w późniejszym wieku. JJ

Jak jest obecnie

Do końca 2012 r. wiek emerytalny w Polce wynosi: - 60 lat dla kobiet i - 65 lat dla mężczyzn.

Ochrona przed wypowiedzeniem umowy
o pracę przysługuje więc
- od 56 lat - w przypadku kobiet i
- od 61 lat - w przypadku mężczyzn.

Zakaz wypowiedzenia chroni jednak także pracowników, którzy mają obniżony wiek emerytalny
- ze względu na szczególne warunki pracy lub
- pracę w szczególnym charakterze, np. niektórych pracowników kolei oraz górników.
Obniżonego wieku eme-rytalnego nie należy jednak mylić z prawem do wcześniejszej emerytury. To drugie świadczenie nie uprawnia do okresu ochronnego.
Oznacza to, że pracownicy, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do uzyskania wcześniejszej emerytury (55 lat - dla kobiet, 60 lat - dla mężczyzn), nie są objęci ochroną przed wypowiedzeniem umowy. JJ

Kogo obejmie dłuższa ochrona przed zwolnieniem

Dłuższa ochrona obejmie: - kobiety urodzone od 1953 do 1956 roku i
- mężczyzn urodzonych w okresie ustawy od 1948 do 1951 roku,
którzy w dniu wejścia w życie ustawy wydłużającej powszechny wiek emerytalny będą już objęci ochroną przed zwolnieniem.
W ich przypadku ochrona przed zwolnieniem wy-dłuży się z czterech lat do maksymalnie pięciu lat i czterech miesięcy, a za-tem będzie o 16 miesięcy dłuższa.

Natomiast
- kobiety urodzone w 1957 roku i później oraz
- mężczyźni urodzeni w 1952 roku i później
będą - podobnie jak dziś - chronieni tylko cztery lata przed zwolnieniem i ani dnia dłużej, gdyż okres ochronny obejmie ich dopiero po wejściu w życie nowej ustawy, a więc po 1 stycznia 2013 roku.
Wraz z wydłużaniem wie-ku emerytalnego kolejne roczniki pracowników będą stopniowo coraz później objęte ochroną przed zwolnieniem, ale zawsze będzie ona trwać cztery lata - do osiągnięcia nowego, wyż-szego wieku emerytalnego. Jeżeli więc ktoś będzie musiał pracować do osiągnięcia 66 lat i 4 miesięcy, to w okres ochronny wejdzie po ukończeniu 62 lat i 4 miesięcy.

Zadaj pytanie TUTAJ, a reporter Dziennika Zachodniego znajdzie odpowiedź

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!