Murale i hasła z czasów PRL na Śląsku i Zagłębiu wciąż widać. To propagandowe napisy, grafiki i płaskorzeźby

Murale i hasła z PRL na Ślasku i Zagłębiu

Zaczynamy zatem odezwami:

• Miłość ojczyzny przekuwamy w czyn! Pracując dla kraju, pracujemy dla siebie!
• Trzeba nam pokoju, jedności, pracy!
• Ludziom dobrej roboty - uznanie i szacunek.
• Efektywne gospodarowanie - warunkiem dobrobytu narodu.
• Wyznajemy starą mądrość - gdzie zgoda, tam siła.
• Aby Polska była Polską.

Coś Wam mówią te hasła? Tak, to apele z czasów PRL, z dawnych lat. Mobilizacja społeczeństwa do wykonywania wskazanych przez rządz zadań. Na murach, kamienicach, mostach i ścianach było ich mnóstwo, były na skwerach i placach. Napisy, hasła, propagandowe grafiki, sławiące ciężką pracę rzeźby i obrazki. Podkreślające miłość obywateli do ojczyzny. Ale też po prostu przykłady sztuki i grafiki ulicznej, tego, co dziś znamy pod nazwą street art. Takie graffiti sprzed lat. Myślicie, że wszystkie zniknęły? Wcale nie. Z okazji 1 maja odnaleźliśmy na murach miast Śląska i Zagłębia murale z czasów PRL. Zobaczcie je w naszej galerii.

Są w Będzinie, Katowicach, Tychach, Sosnowcu. Czy naprawdę już nie są aktualne? Czy wszystkie są brzydkie? Nie. Spójrzcie choćby na różę na ścianie kamienicy w Czeladzi. Albo jaskółki na murze dawnych zakładów Wanda w Sosnowcu. Tak, wiele z nich zniknęło, przykrytych styropianem podczas termomodernizacji. Wiele, nie odnawianych, wyblakło i złuszczyło się przez lata. Niektóre, jako znak czasów - zostały jednak nawet odnowione. Jak płaskorzeźby z osiedla A w Tychach czy napis "Przez współzawodnictwo do socjalizmu" na bramie Fabryki Porcelany w Katowicach.

Propaganda z czasów PRL
Chodziło o to, by duch w narodzie nie ginął, a ochoty do ciężkiej pracy nie brakowało. Ku chwale ojczyzny, rzecz jasna.
Jak pisała dr hab. Zuzanna Grębecka w publikacji "Propaganda w PRL":
- Propaganda jako narzędzie indoktrynacji ukazuje daną ideologię lub światopogląd w pozytywnym świetle, pomijając bądź przedstawiając wyłącznie negatywnie inne sposoby myślenia i oceniania rzeczywistości. W związku z tym jej przekaz jest zawsze jednostronny, brak w nim niuansów i subtelności, brak relatywizmu i dostrzegania racji oponentów.

Mural jest znacznie starszy - to pochodząca z języka hiszpańskiego nazwa oznaczająca w skrócie dekoracyjne malarstwo ścienne. Murale były popularne już na początku XX wieku. W XX wieku, w czasach PRL, było ich w Polsce mnóstwo, w woj. śląskim również. Zobaczcie na zdjęciach, co zostało z propagandy PRL w regionie.