Na granicy powstanie Dom Trzech Narodów

Choć plany są bardzo rozbudowane i kosztowne, pomysłodawcy wierzą, że wspólnymi siłami wielu partnerów uda się je zrealizować. - Tworzymy w Jasnowicach Dom Trzech Narodów, którego głównym celem będzie zjednoczenie kultury i tradycji trzech krajów, sąsiadujących ze sobą w Trójwsi Beskidzkiej - tłumaczy Joanna Kohut, kierowniczka obiektu na byłym przejściu granicznym.

Przypomnijmy, że pod koniec ubiegłego roku wojewoda śląski przekazał nieodpłatnie najpierw starostom, a ci następnie samorządom lokalnym, wybrane obiekty w naszym regionie, które służyły do tej pory pogranicznikom. Po wprowadzeniu układu z Schengen budynki opustoszały. Gminy, chcąc otrzymać majątek Skarbu Państwa, musiały jednak najpierw zagwarantować, że w miejscach tych prowadzona będzie działalność komunalna, służąca między innymi miejscowej społeczności. Istebna przejęła budynek w Jasnowicach i pojawił się pomysł, aby stworzyć tam Dom Trzech Narodów.

Kilka dni temu przedstawiciele przygranicznych gmin z Czech spotkali się z władzami Istebnej, aby przedstawić swoje koncepcje współpracy.

- Najbardziej nam zależy, aby powstała ciekawa galeria prezentująca nie tylko okoliczną sztukę, ale też czasy, gdy dzielił nas jeszcze graniczny szlaban - podkreślał Peter Jalowiczor, starosta Bukowca na Zaolziu. - Nie oznacza to, że nie interesują nas inne propozycje i pomysły. Najpierw musimy poszukać jednak wspólnych programów, z jakich mogłaby być finansowana ta inwestycja.
Pozostali partnerzy przedstawiali podobne koncepcje. - Marzy nam się uruchomienie izby pamięci lub muzeum dokumentującego trudne czasy przemian, jakie dotknęły przygraniczne gminy - mówił Peter Sagitarius, burmistrz Jabłonkowa.

Oprócz Bukowca i Jabłonkowa, do współpracy zaproszono również trzy inne czeskie samorządy wchodzące skład regionu jabłonkowskiego i dwie gminy ze Słowacji.

- Rozmawiamy już z dyrektorami muzeów w Cieszynie i Jabłonkowie, czy udostępnią nam część swoich eksponatów - wyjaśnia Danuta Rabin, wójt Istebnej. - Chcielibyśmy też, aby to miejsce skupiało młodych ludzi z trzech państw. Podczas zajęć mogliby się bardziej ze sobą zintegrować i na przykład uczyć się razem swoich języków.

Budynek w Jasnowicach jest spory, więc można zagospodarować go na różne cele. Jest tam aż 40 pomieszczeń użytkowych o łącznej powierzchni ponad 750 m kw. Obiekt jest i wystarczy niewielki remont, by można go zacząć użytkować.

Na razie są pomysły, by już w holu przybywających gości witały efektowne wystawy obrazów, a obok mogłaby się znajdować stylowa kawiarenka. - Myślimy o stworzeniu żywej galerii sztuki ludowej, w której można by również kupować dzieła wykonane przez twórców ze Słowacji, Czech i Polski - mówi Joanna Kohut.

Chęć współpracy zadeklarował Jan Kukuczka, organizator Beskidzkich Integracji Sztuki. - Ma około 500 obrazów znanych i cenionych artystów. Często nas wspiera, robiąc wystawy - mówi Elżbieta Legierska-Niewiadomska, dyrektorka Gminnego Ośrodka Kultury w Istebnej.

Prace adaptacyjne w budynku mają ruszyć już wiosną. Rada gminy przeznaczyła w tym roku ponad 100 tys. zł na funkcjonowanie Domu Trzech Narodów. Na zrealizowanie wszystkich planów potrzebne są znacznie większe nakłady. Dlatego samorząd będzie się starał o zdobycie dodatkowych środków z programów transgranicznych.

Budynki po pogranicznikach przy moście Przyjaźni w Cieszynie zamienią się w sale konferencyjne i muzeum. Ich zarządcą jest od listopada ubiegłego roku Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości. Wspólnie z gminą zamek zamierza wystąpić o dofinansowanie z Unii Europejskiej na rewitalizację budynków, które mają około 800 metrów kw. powierzchni użytkowej. Po zagospodarowaniu obiektów będą w nich sale konferencyjne. Będą mogli się tu spotykać biznesmeni z Polski i Czech. Ma powstać także muzeum przypominające o granicznej kontroli.