Na śląski rozum: Lwowioki i Ślązoki

Chodzi o Polaków z kresów wschodnich międzywojennej Polski. Przykładowo ze Lwowa, Stanisławowa, Tarnopola… Większość z nich osiadła na Dolnym Śląsku, a u nas, na Górnym Śląsku, głównie zamieszkali oni w Bytomiu czy Gliwicach. Ślązoki uważały ich za grupę jednolitą, bardzo podobną, ale to były tylko pozory. Wytłumaczyła mi to kiedyś pewna mieszkanka Gliwic, która pochodziła z samego Lwowa i denerwowało ją, że inni kresowiacy też określają się lwowiakami, a tak naprawdę to tylko kresowi wieśniacy. Wyczułem w tej wypowiedzi odrobinę zarozumialstwa.

Ze śląskiego punktu widzenia ważne jest tu jednak pytanie o stosunki rodowitych Ślązoków - zwanych też czasami autochtonami, z przybyłymi na Śląsk - nazwijmy ich ogólnie - lwowiakami. Pewna emerytowana nauczycielka lwowianka opowiadała mi, że zakochała się w śląskiej kulturze od pierwszego wejrzenia i do dzisiaj o jej urodzinach pamiętają jej śląscy uczniowie. Natomiast Pani Erna z Łazisk była prześladowana przez nauczycielkę lwowiankę za jej rzekomo niemieckie imię. Mawiała ona do małej Erny około 1950 r.: Powiedz mamie, żeby ci zmieniła to szkopskie imię! Pewien tarnogórzanin chodzący do Bytomia do technikum, to do dzisiaj - jak mi mówił - gdy słyszy "Lwów", to go bolą uszy, za które targała go nauczycielka lwowianka za mówienie po śląsku w szkole.

Nie chcę jednak tragizować i demonizować zjawiska lwowiaków na Śląsku. Sam miałem takich profesorów, których wspominam bardzo dobrze. Jeden ciągle mówił, że Lwów to środek Polski, a inny opowiadał, jak przed wojną handlował na lwowskim dworcu papierosami na sztuki. I pewnie jestem w grupie tej większości, której lwowiacy nic nie zawinili - a ich losu nie należy pozazdrościć. Wszyscy zresztą jesteśmy kresowiakami, tylko z przeciwnych skrawków Polski. Najważniejsze jednak jest dobre przebadanie powojennych relacji Ślązoków i lwowioków. Trzeba zinwentaryzować wspomnienia i fakty, nawet jeżeli będą one bolesne. Bo lepiej znać prawdę, niż tarzać się w uprzedzeniach i stereotypach. Tylko na tę inwentaryzację są już ostatnie chwile, bo ludzie odchodzą…

*BURZOWA MAPA POLSKI ONLINE Gdzie jest burza i przygotuj się [RADAR BURZOWY]
*Tak wygląda certyfikowany dom pasywny w Bielsku-Białej. Ogrzewanie to tylko 400 zł rocznie
*Przepisy drogowe od 18 maja 2015: 50 km/h + odebranie prawa jazdy
*Samochód staranował w przystanek w Chorzowie. Kobieta w szpitalu
*Śląsk Plus. Górny Śląsk jest piękny ZDJĘCIA INTERAKTYWNE