Najciekawsze domy wiejskie i podmiejskie: Stara chałupa w Milówce

Nie każda miejscowość może pochwalić się jednym z najstarszych przykładów architektury ludowej na Żywiecczyźnie, a takim niewątpliwie jest ten obiekt. Według dokumentów, które są w posiadaniu muzeum w Żywcu, chałupa została zbudowania w 1739 roku przez Piotra Gorela - milowieckiego karczmarza. Już na pierwszy rzut oka widać, że właścicielem musiał być zamożny gospodarz, bowiem podobne budynki na terenie gminy były zdecydowanie mniejsze. Lokalna legenda głosi, że wśród odwiedzających chałupę byli m.in. król Jan Kazimierz i Jan III Sobieski, który  zatrzymał się tu w drodze do Wiednia. Wiele ciekawych historii pamięta córka ostatnich właścicieli - Maria Cupek z domu Kąkol, która wraz z mężem i rodziną zamieszkiwała obiekt aż do 1971 roku. W latach 80-tych chałupę poddano gruntownej renowacji, przeprowadzono badania etnograficzne, a następnie Muzeum Miejsce w Żywcu otwarło tutaj swój oddział. Obecnie właścicielem budynku jest Gmina Milówka, a opiekunem i włodarzem tego ważnego miejsca jest Gminny Ośrodek Kultury w Milówce.  

We wnętrzu „Starej Chałupy” czas zatrzymał się w połowie XIX w., a wystrój jest doskonałą ilustracją dawnego stylu życia. W izbie swoje określone miejsce ma piec chlebowy  na którym ułożone są liczne gliniane garnki a obok drewniane naczynia. Po przekątnej do pieca w tzw. „świętym kącie” widnieje mała kapliczka i duża ilość religijnych obrazów. Na uwagę zasługuje oryginalny stół z krzyżem i wypalanym różańcem na blacie, który był domowym ołtarzykiem. Dawne sprzęty i narzędzia wykorzystywane przez kowala czy cieślę zgromadzone są w komorze, która pełniła funkcję magazynu. Ciekawym eksponatem jest tam drewniany magiel, a także beczki i słomianki do przechowywania żywności.  Każde z pomieszczeń jest urządzone w taki sposób, aby odzwierciedlić dawną funkcję i przeznaczenie.  

W 2010 roku przeprowadzono remont „Starej Chałupy”, który obejmował m.in. wymianę instalacji konserwację belek oraz wymianę gontu na dachu. W ramach realizacji tego projektu powiększono teren wokół obiektu, a obok został przeniesiony budynek z Przyłękowa, który pochodzi z końca XIX w.  W środku organizuje się wystawy czasowe, a swoje miejsce znalazły tutaj pamiątki po Józefie Szczotce- cenionym milowieckim regionaliście. Chałupa ta jest również miejscem spotkań miłośników folkloru i tradycji, którzy przychodzą na warsztaty z bibułkarstwa, malarstwa na szkle i ceramiki.