Najpiękniejsze szkoły w województwie śląskim - zabytkowe i nowoczesne. Nauka w takich murach musi być naprawę wyjątkowa

Neogotycka architektura, secesyjne detale, czerwona cegła, majestatyczne pałace, a także nowoczesne budynki na miarę XXI wieku – te szkoły naprawdę zachwycają.Poznajcie tajemnice najpiękniejszych śląskich szkół w naszej galerii zdjęć.

Siedziba szkoły to idealny przykład architektury neogotyckiej, wzniesiona w 1869 roku. Budynek ten, z imponującą aulą koncertową, pierwotnie służył jako niemieckie państwowe gimnazjum klasyczne aż do 1945 roku. Po zajęciu miasta przez wojsko sowieckie, gmach został zdewastowany, ale szybko podjęto prace, by przywrócić go do użytku. W kolejnych latach budynek przeszedł liczne remonty, zarówno częściowe, jak i kompleksowe, głównie z powodu szkód górniczych. Najważniejsze renowacje miały miejsce w latach 1959–1961, 1973–1976, 1985–1986 oraz 2018–2021.

Na początku lat 70. XX wieku do historycznego budynku, wpisanego do rejestru zabytków w 1975 roku, dobudowano modernistyczne skrzydło. Nowa część mieści m.in. halę sportową oraz kameralną salę koncertową. Warto dodać, że z budynku szkoły muzycznej korzystały również inne instytucje, takie jak Społeczne Ognisko Artystyczne (1951–2014) oraz Państwowa Średnia Szkoła Baletowa (1955–1958).

Szkoła rozpoczęła swoją działalność 1 maja 1897 roku, początkowo mieszcząc się w budynku bytomskiej straży pożarnej i oferując uczniom profil przyrodniczo-matematyczny. Absolwenci zdobywali średnie wykształcenie, jednak bez możliwości przystąpienia do matury, co ograniczało ich dalsze możliwości edukacyjne.

Nowy budynek szkoły został uroczyście otwarty 8 maja 1903 roku i od tego momentu funkcjonował jako miejska szkoła realna. W latach 20. XX wieku szkoła zyskała uprawnienia licealne, co pozwalało uczniom po zdaniu matury na kontynuowanie nauki na studiach wyższych.

W latach 30., około 1935 roku, szkoła została przemianowana na męską szkołę średnią imienia Adolfa Hitlera, którą pozostała aż do stycznia 1945 roku, kiedy to do Bytomia wkroczyły wojska radzieckie.

Od 1966 roku gmach jest siedzibą IV Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego (potocznie Sikorak). W 2015 roku przeprowadzono remont stolarki okiennej, odrestaurowano lub wymieniono okna, przywracając im pierwotną niebieską barwę, a także wyremontowano dach i docieplono poddasze. Chcesz poznać bliżej historię tego budynku? Zobacz w naszej galerii zdjęć.

Budynek, wzniesiony z czerwonej cegły i częściowo otynkowany, zachwyca kamiennymi detalami architektonicznymi. Jest trzykondygnacyjny, zaprojektowany na planie podkowy, z zwartą bryłą i czterospadowym dachem, który wieńczy urokliwa wieżyczka pokryta dachówką. Fasada frontowa skierowana jest na wschód. Południowa część fasady przyciąga wzrok trójotworowym portalem z archiwoltami w stylu „ośli grzbiet” i ozdobną sterczyną. Główne wejście to dwuskrzydłowe drzwi z półkolistym nadświetlem, a po bokach znajdują się jednoskrzydłowe drzwi. Na wyższych kondygnacjach widnieją rzędy prostokątnych okien zamkniętych półkoliście.

Dwukondygnacyjna aula zachwyca boazerią, sztukateriami, dekoracyjnymi pilastrami i płaskorzeźbami. Sufit zdobi polichromia symbolizująca triumf wiedzy. W przedsionku zachowała się ceramiczna posadzka z geometrycznymi motywami oraz nisze przyścienne z dekoracją sztukatorską.

W okresie międzywojennym na terenie Niemiec mieszkało oficjalnie około 1,5 mln Polaków. Mieli oni możliwość nauki w kilkudziesięciu szkołach powszechnych, ale tylko w dwóch szkołach średnich. Dla porównania, 700-tysięczna mniejszość niemiecka w Polsce miała ponad 400 szkół powszechnych i 27 gimnazjów.

Pierwsza polska szkoła średnia w Niemczech rozpoczęła działalność w Bytomiu w 1932 roku pod nazwą „Prywatna Wyższa Szkoła z gimnazjalnym planem nauki oraz polskim językiem nauczania w Bytomiu”. Niestety, do momentu rozwiązania nie została uznana przez władze za równoprawną ze szkołami niemieckimi, co oznaczało, że zdobyta tam matura nie dawała wstępu na uczelnie w Niemczech. W państwie Hitlera gimnazjum było celem ataków chuligańskich i działań policyjnych. Mimo to wielu Polaków ze Śląska, Pomorza i głębi Niemiec zdobywało tam wykształcenie. Gimnazjum zostało zlikwidowane w 1939 roku.

Po wojnie, w 1945 roku, szkoła odrodziła się jako Liceum Ogólnokształcące, które rok później przyjęło za patrona Jana Smolenia, jednego z nauczycieli przedwojennego gimnazjum i powojennego kuratora oświaty na Śląsku. Jeśli chcą Państwo poznać więcej ciekawostek, zapraszamy do naszej galerii zdjęć!

W 1829 roku, w niewielkiej wsi Brynek, w malowniczym otoczeniu parku i ogrodu botanicznego, powstał pałac z inicjatywy Bernarda von Rosenthala z Wrocławia, jako rezydencja dla księcia Adolfa zu Hohenlohe-Ingelfingen. W 1872 roku pałac zyskał nowe skrzydła, które dodały mu majestatu.

W 1904 roku hrabia Hugo II Henckel von Donnersmarck z Siemianowic stał się właścicielem pałacu i okolicznych dóbr. Ostatnia znacząca przebudowa miała miejsce w 1905 roku, kiedy to wrocławski architekt Karl Grosser nadał budowli eklektyczny styl. Dziś pałac pełni funkcję internatu Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego.

To szkoła inna niż wszystkie. Kiedy przekracza się jej progi, od razu czuć i widać, że otacza nas historia, licząca sobie wiele, wiele lat. To I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Będzinie.

- Staramy się te tradycje pielęgnować. Nasze motto brzmi: łączymy tradycje z nowoczesnością. Eksponujemy gabloty, poświęcone historii naszej szkoły, mamy izbę pamięci, w której znajduje się pierwszy sztandar z 1947 roku. Mamy tabla absolwentów, które można zobaczyć na auli. Jest też zachowana pracownia z lat 30. ubiegłego wieku. Odmalowana, odrestaurowana, ale do dziś zachowała swój pierwotny układ. Są tam stare pomoce dydaktyczne, gabloty, ławy – opowiadała "Dziennikowi Zachodniemu" Anna Adamczyk, dyrektor I LO im. M. Kopernika w Będzinie.

W ramach łączenia tradycji z nowoczesnością tuż obok znajduje się nowoczesna pracownia, która powstała dzięki dofinansowaniu z WFOŚiGW. To tak zwana zielona pracownia, na suficie której, w nawiązaniu do patrona, znajduje się duży Układ Słoneczny.

- Kiedyś w tej szkole istniało bowiem małe planetarium. Mamy zachowaną jedną z lunet, pochodzącą z czasów międzywojnia oraz taki specjalny cokolik. Tam uczniowie wynosili tę lunetę i wspólnie z profesorami oglądali to, co dzieje się na niebie nocą. Cały czas gdzieś ta nasza historia przewija się w naszym codziennym, szkolnym życiu. Cały czas ją pielęgnujemy, by nasi uczniowie wiedzieli, że są wychowankami najstarszej szkoły w powiecie będzińskim. I by byli z tego dumni – podkreśla dyrektor I LO w Będzinie.

Szkoła posiada wyjątkowy obraz “Wernyhora” autorstwa Adolfa Hyły, będący kopią dzieła Jana Matejki. Jest to prawdopodobnie jedyna szkoła, która ma taki obraz, co nadaje mu zarówno wartość muzealną, jak i sentymentalną. Obraz pochodzi z 1922 roku i został podarowany przez jedną z dyrektorek gimnazjum. Przetrwał wiele lat, w tym okres II wojny światowej, kiedy to był ukrywany w piwnicach.

Obraz ma imponujące wymiary 4,5 na 3 metry. Przed jego restauracją w pracowni konserwatorskiej w Sosnowcu, musiał zostać ostrożnie zdjęty ze ściany auli przy użyciu specjalnego rusztowania. Dzięki restauracji, obraz zyskał nowe barwy, a całe płótno zostało połatane. Odnowiona została również pozłacana rama. Pierwsze prace konserwatorskie wykonała studentka z Torunia, z wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Początki I LO im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej sięgają 1919 r. Gmach liceum zajmuje cały kwartał pomiędzy ulica Listopadową, Piastowską i Zygmunta Lubertowicza (oficjalny adres to Listopadowa 70). Obiekt znajduje się w rejestrze zabytków.

Autorem projektu architektonicznego był Alfred Wiedermann (we współpracy z Robertem Gielerem i Janem Raszką), prace budowlane realizowały firmy: Karol Korn Budowlana Spółka Akcyjna z Bielska, Unia Budowlana z Katowic i Polbeton z Cieszyna.

Budynek składa się z siedmiu dwupiętrowych członów o zróżnicowanej bryle. Wewnątrz znajduje się rozległy dziedziniec, obecnie zajmowany częściowo przez parking, a częściowo przez boiska. Wyodrębniony od reszty jest dawny Dom Profesorski, stanowiący południowo-wschodnią część kompleksu. Mieści kilkanaście mieszkań przeznaczonych pierwotnie dla nauczycieli, a także pracowników administracyjnych i personalu technicznego szkoły. Funkcję mieszkalną, aczkolwiek niezwiązaną już bezpośrednio z funkcjonowaniem placówki, pełni do dziś. Z właściwym budynkiem szkolnym połączony jest arkadową kolumnadą.

Stylistyka elewacji utrzymana jest w nurcie neoklasycznym. Najbardziej reprezentacyjny jest człon północno-zachodni z kolumnowym doryckim portykiem, który mieści główne wejście, a także wypukłą ścianą auli z wysokimi oknami. Wystrój korytarzy zachował się w zasadzie niezmieniony od czasu budowy gmachu.

W bielskim Koperniku kształcili się m.in.: Bohdan Smoleń, Grażyna Staniszewska, Jerzy Gurawski, Marek Bernacki.

Na miano najpiękniejszej rybnickiej szkoły bez wątpienia może zasługiwać I LO im. Powstańców Śląskich. Może ono do niego aspirować przez wzgląd na swoją wieloletnią historię. Szkoła kształci od ponad stu lat. W 2022 roku obchodziła jubileusz swojego 100-lecia. W tym czasie wykształciła takie osoby jak abp Damian Zimoń, aktor Olek Krupa, muzycy: Lidia Grychtołówna, Piotr Paleczny, czy niedawno żużlowiec Kacper Woryna, brązowa medalistka tegorocznych Igrzysk Olimpijskich, Alicja Klasik czy reżyserka Kamila Tarabura. "Powstańców" skończył także prezydent Rybnika, Piotr Kuczera.

Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Częstochowie istnieje od ponad pięćdziesięciu lat. Powstało w roku szkolnym 1955/1956 na bazie Szkoły Podstawowej nr 7, działającej pod patronatem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w obecnym budynku szkolnym. Wówczas utworzono Szkołę Podstawową i Liceum Ogólnokształcące TPD w Częstochowie. Od 1 lutego 1957 roku szkoła nosi nazwę Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące nr 3 w Częstochowie.

Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Pszczynie szczyci się bogatą historią i unikalną architekturą. Szkoła, założona w 1742 roku przez hrabiego Erdmanna von Promnitza jako ewangelickie gimnazjum, w 1925 roku, z okazji 900-lecia pierwszej polskiej koronacji, została przemianowana na Państwowe Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego.

Budynek szkoły, oddany do użytku w 1881 roku, jest dwupiętrowy i wyróżnia się klasyczną architekturą z elementami neogotyckimi. Warto zwrócić uwagę na ozdobne gzymsy, łuki oraz wysokie okna, które nadają budynkowi elegancki wygląd.

W okresie międzywojennym szkoła była miejscem nauki dla synów wielu znanych rodów arystokratycznych, takich jak Sapiehowie, Potoccy, Czetwertyńscy, Raczyńscy, Radziwiłłowie, Zamoyscy, Lubomirscy, Chodkiewiczowie oraz Rzewuscy.

Budynek V Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Struga w Gliwicach jest doskonałym przykładem architektury z końca XIX wieku, łączącym funkcjonalność z estetyką. Zaprojektowany przez nadradcę budowlanego Nottebohma, został wzniesiony w latach 1869-1870.

Jest to dwupiętrowa konstrukcja, charakteryzująca się typowymi dla tamtego okresu elementami architektonicznymi, takimi jak symetryczne fasady, duże okna i dekoracyjne detale na elewacjach. Wnętrza były nowoczesne jak na tamte czasy, wyposażone w centralne ogrzewanie i oświetlenie gazowe. W piwnicach znajdował się karcer, co było typowe dla budynków szkolnych z tego okresu.

Interesującym elementem architektonicznym są płaskorzeźby na ścianie południowej oraz widok na starówkę z auli szkoły. Mimo licznych modernizacji, budynek zachował wiele ze swojego oryginalnego charakteru, co czyni go ważnym zabytkiem architektonicznym w Gliwicach.

IV Liceum Ogólnokształcące im. Orląt Lwowskich w Gliwicach znajduje się w imponującym, zabytkowym budynku przy ulicy Kozielskiej. Historia tego miejsca sięga ponad 115 lat wstecz, kiedy to budynek został wzniesiony z myślą o celach edukacyjnych. Początkowo mieścił się tam katolicki konwikt, co nadało mu wyjątkowy charakter.

Liceum rozpoczęło swoją działalność we wrześniu 1957 roku, kontynuując tradycję edukacyjną tego miejsca. Architektura budynku łączy w sobie elementy historyczne z nowoczesnymi rozwiązaniami, co tworzy unikalne środowisko nauki. Wnętrza szkoły są przestronne i dobrze oświetlone, a klasy wyposażone w nowoczesne technologie, takie jak tablice interaktywne, rzutniki multimedialne oraz dostęp do Internetu.

Szkoła posiada również nowoczesne pracownie przedmiotowe oraz centrum informacji naukowej, co umożliwia uczniom korzystanie z najnowszych metod nauczania i zasobów edukacyjnych. Dzięki temu uczniowie mogą rozwijać swoje umiejętności w komfortowych warunkach, jednocześnie czerpiąc inspirację z bogatej historii budynku.

Budynek na rogu ulic 3 Maja i Słowackiego, wybudowany w 1874 roku, od początku służył jako placówka edukacyjna. Początkowo mieściło się tu gimnazjum męskie, a później żeńskie. Historia budynku i szkół, które w nim działały, jest bogata. Wśród nauczycieli był m.in. dr Gottlieb Wolff, dziadek Marii Goeppert-Mayer, a wśród uczniów znaleźli się m.in. Wojciech Korfanty i Konstanty Wolny. Od 1948 roku funkcjonuje tu VIII Liceum Ogólnokształcące. Budynek przeszedł wiele zmian na przestrzeni stu lat. Jego pierwotny kształt z 1873 roku został uzupełniony o gmach dobudowany w 1908 roku, a frontowa część została nadbudowana w 1975 roku. Architektura budynku łączy elementy historyczne z nowoczesnymi, co nadaje mu wyjątkowy charakter. Wnętrze szkoły zostało odnowione i wyposażone, w tym aula, szatnia, biblioteka oraz estetyczne miejsca wypoczynkowe dla uczniów.

Szkoła, założona w 1955 roku, początkowo nosiła imię Wilhelma Piecka, a od 1990 roku patronką jest Maria Skłodowska-Curie. Liceum jest znane z wysokiego poziomu nauczania i licznych osiągnięć uczniów, co potwierdzają rankingi edukacyjne.

W okresie międzywojennym wzniesiono szkołę im. Josepha von Eichendorffa dla niemieckiej mniejszości w Królewskiej Hucie. Inwestorem była spółka „Nostra”, utworzona w celu budowy szkół dla niemieckiej mniejszości w polskiej części Górnego Śląska.

Projekt, stworzony w 1931 roku, odzwierciedlał modernistyczne koncepcje architektoniczne, silnie inspirowane Bauhausem. Po dojściu nazistów do władzy w 1933 roku, kierunek ten został uznany za sztukę zdegenerowaną i odrzucony. Projektantem był Spiller (jego imię nie jest znane). Otwarcie szkoły, połączone z poświęceniem, miało miejsce 18 września 1932 roku.

Obiekt, częściowo trójkondygnacyjny, a częściowo czterokondygnacyjny, z użytkowymi suterenami, został wzniesiony na planie litery „U”. Jego powierzchnia wynosiła 2 120 m², a kubatura ponad 30 000 m³. W momencie oddania do użytku, szkoła miała 12 sal lekcyjnych, siedem pracowni przedmiotowych, aulę, salę gimnastyczną z w pełni wyposażoną sceną teatralną oraz liczne pomieszczenia gospodarcze i biurowe. Pracownie tematyczne składały się z sal wykładowych (w tym jednej amfiteatralnej), sal do ćwiczeń i pomieszczeń na pomoce naukowe. Ponadto powstały biblioteka, pracownia geograficzna i sala do nauki rysunku. W suterenie znajdowały się pracownie obróbki drewna i metalu. Do dziś zachowało się umeblowanie gabinetu dyrektora oraz częściowo pokoju nauczycielskiego z dużym stołem konferencyjnym i umeblowanie pracowni przedmiotowych. Korytarze wykończono lamperiami z ryflowanego lastriko, a hol główny ceramicznymi płytkami szkliwionymi w pomarańczowym kolorze charakterystycznym dla Bauhausu. Do stylistyki Bauhausu nawiązują również drzwi wejściowe i wahadłowe do korytarzy. Elementy te przetrwały do dziś. Pomimo upływu ponad 80 lat, obiekt nadal można uznać za nowoczesny, a jego funkcje za przemyślane. Jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/318/10.

Szkoła ma swoje początki w 1930 roku, kiedy to powstał projekt nowoczesnego budynku. W 1935 roku ks. Józef Czempiel, proboszcz parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, poświęcił Szkołę Powszechną w Hajdukach Wielkich (obecnie dzielnica Chorzów Batory). Pierwszą kierowniczką była Maria Sztukówna. Podczas II wojny światowej budynek został zajęty przez wojska niemieckie, które spowodowały wiele zniszczeń. Uszkodzono wiele szyb, a ślady plądrowania były widoczne na każdym kroku. Wiele przyborów szkolnych zostało zniszczonych lub skradzionych.

Szkoła wznowiła działalność 16 lutego 1945 roku pod kierownictwem Pawła Misza. W 1947 roku przekształcono ją w liceum ogólnokształcące i nadano imię Stefana Batorego, patrona pobliskiej huty i dzielnicy. Pierwszy rocznik liceum zdał maturę w 1951 roku. Szkołą zarządzało kolejno siedmiu dyrektorów. Od września 2023 roku dyrektorem jest Krzysztof Oleś.