Największe organy mechaniczne w archidiecezji katowickiej mają 10 lat. Jubileuszowy koncert

Organy w Karolinie mają 50 głosów. Więcej mają tylko organy w kościele św. Anny w Janowie, ale tam są organy pneumatyczne.

- Traktura mechaniczna jest precyzyjniejsza. Poprzez siłę nacisku na klawisz organista jest w stanie kontrolować zadęcie piszczałek - powiedział Piotr Nowakowski, tyski organmistrz, który zbudował organy w kościele bł. Karoliny.

Jego zdaniem, jest to najcenniejszy system. Może droższy, ale i najtrwalszy, a przy tym niezawodny. Jeśli ktoś go nie uszkodzi celowo, to i sto lat bez naprawy wytrzyma. Pod względem jakości organy mechaniczne zajmują pierwsze miejsce.

Organy w tyskim kościele bł. Karoliny są jednymi z tych, które kościoły niemieckie wystawiają na sprzedaż. W przypadku Karoliny zakupiony został sam instrument bez szafy, bo ta była zabytkowa i postanowiono ją zachować. Szafa organowa, która stanęła w Karolinie jest specjalnie zaprojektowana dla tego kościoła, przez Grzegorza Ratajskiego, który jest autorem projektu całego kościoła.

Organy pobłogosławił obecny metropolita wrocławski, abp Józef Kupny, który 10 lat temu był biskupem pomocniczym w archidiecezji katowickiej. Zgodnie z tradycją, na inauguracji zabrzmiała „Toccata” Jana Sebastiana Bacha, która uchodzi za sprawdzian dla instrumentu.

Wykonał ją prof. Julian Gembalski, pod którego kierunkiem organy powstawały. Taki jest bowiem zwyczaj, że ten, kto nadzoruje budowę organów, gra na nich jako pierwszy.

Prof. Julian Gembalski zagrał też na jubileuszowym koncercie. W jego wykonaniu publiczność usłyszała improwizację na temat pieśni "Chrystus królem".

- „Bardzo dobre, ale… sztuczne”. Tak o naszych pierwszych organach powiedział wybitny organista i muzyk, Henryk Jan Botor, profesor Akademii Muzycznej w Krakowie. To mi dało do myślenia – wspomina proboszcz, ks. prałat Józef Szklorz.

Organy były rzeczywiście bardzo dobre. Duże. 50-głosowe. Porządne. Nawet bardzo drogie. Ale elektroniczne.

- Innych nie planowałem, dlatego starałem się, by były najlepsze w swojej klasie. Miały też porządne 800-watowe kolumny zasłonięte drewnianą miniaturą piszczałek – mówi proboszcz.

Dla laika nie były do odróżnienia od mechanicznych uchodzących za organy z duszą. Nie tylko świetnie nadawały się do liturgii, ale i na koncertach doskonale brzmiały. Dla znawcy różnica była jednak ewidentna. Stawiający na jakość ks. prałat Józef Szklorz zaczął zatem myśleć o prawdziwych organach. Pewnego dnia architekt Grzegorz Ratajski projektujący kościół w pszczyńskim sołectwie Piasek zetknął się z firmą, która na bazie organów niemieckich była gotowa zbudować sporej wielkości organy w odpowiednio dużym kościele. "Karolina" nadawała się do tego idealnie.

Budowa ruszyła wiosną 2012 pod kierunkiem tyskiego organmistrza Piotra Nowakowskiego i Mariana Majchera z Krakowa.

- Piszczałki drewniane w tych organach wykonane są z najbardziej „muzycznego” drewna, jakim jest świerk, który daje dźwięk miękki, ciemny. Natomiast wśród piszczałek metalowych dominują piszczałki z przewagą ołowiu. Organy te mają jeszcze dwa głosy smyczkowe i dziewięć języczkowych, które barwą zbliżone są do instrumentów dętych. Są to więc organy uniwersalne, koncertowe, na których można zagrać absolutnie wszystko. Gdyby chodziło tylko o samą liturgię, to wystarczyłyby organy dużo skromniejsze, 20-głosowe, bez głosów języczkowych – powiedział Piotr Nowakowski.

23 grudnia 2012 r. pobłogosławił je bp Józef Kupny, który w 2013 r. został arcybiskupem wrocławskim.