Nowe atrakcje na zamku w Siewierzu. Pojawiła się armata, koszokopy, odbudowany został system obronny

Nowe atrakcje na zamku w Siewierzu cieszą turystów

Zakończyły się właśnie prace budowlano-konserwatorskie związane z odtworzeniem, konserwacją i restauracją bastejowego systemu obronnego zamku w Siewierzu. Zrekonstruowane i naprawione zostały relikty muru parkanowego (artyleryjskiego), odnalezione podczas prac archeologicznych i budowlanych. Jak informuje miasto, ponadto odsłonięte i zakonserwowane zostały relikty dwóch bastei od strony południowej. Z powodu prawdopodobieństwa osuwania się skarpy zachodniej projekt zakładał odtworzenie nawierzchni tarasu artyleryjskiego z trzech stron: północnej, południowej i wschodniej. Obecnie, w ramach odrębnego zlecenia, wykonywana jest ekspertyza techniczna, która pozwoli ocenić możliwość udostępnienia do zwiedzania części zachodniej tarasu - w ramach kolejnego etapu inwestycyjnego na międzymurzu.

Dziś zwiedzanie zamku możliwe jest także z wykorzystaniem istniejącego wyjścia z barbakanu na taras artyleryjski od strony zachodniej. Z tarasu zachodniego, gdzie zaaranżowano XVI-wieczne stanowisko artyleryjskie, można przejść na taras wschodni schodami zlokalizowanymi po obu stronach barbakanu, z przejściem przez kazamaty. Tarasem wschodnim turyści mogą także spacerować wzdłuż muru zamkowego, aż do narożnika południowo-zachodniego ograniczonego balustradą z prętów stalowych. Z tarasu na dziedziniec zamkowy prowadzą drewniane schody, wykonane przy istniejącej bramie w murze zamkowym. Obszar zachodni ograniczony został z dwóch stron balustradami.

- Zamek, wraz z nowymi, odrestaurowanymi elementami, można już zwiedzać. Wszystko jest dostępne. Taras artyleryjski, koszokopy, można przejść wokół zamku, wejść do piwnic, na zamkową wieżę. Od początku nasza propozycja cieszy się dużym zainteresowaniem. W pierwszy weekend odwiedziło nas około 300 osób. W tygodniu zapraszamy od godziny 10 do 15, a w weekendy do godziny 10 do 18 – mówi Jacek Gruszczyński, dyrektor Miejsko-Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Turystyki w Siewierzu.

Prace budowlano-konserwatorskie wykonała firma F.H.U. Remgips-2 Piotr Broczek z Jaworzna. Koszt inwestycji to prawie 3,3 mln złotych. Na realizację tego projektu gmina Siewierz pozyskała dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 w kwocie 2,53 mln zł.

Dodatkowe informacje na temat zwiedzania zamku można uzyskać pod nr. tel. 32 67 42 461, 32 67 41 649 wew. 23 oraz bezpośrednio w Punkcie Informacji Turystycznej w Siewierzu, przy ul. Kościuszki 5.

Zamek miał duże znaczenie militarne, administracyjne i gospodarcze

Zamek pozostawał w rękach książąt śląskich do 1443 roku, kiedy to wraz z całym przyległym obszarem został sprzedany ówczesnemu biskupowi krakowskiemu Zbigniewowi Oleśnickiemu. Sporządzony dokument kupna ustanowił władzę książęcą dla obecnego i kolejnych biskupów krakowskich. Pod rządami duchownych zamek zaczął pełnić rolę administracyjnej i politycznej siedziby Księstwa Siewierskiego. Mieściły się tutaj siedziby ówczesnych urzędów: starosty, kanclerza i sędziów. W tym okresie zamek został rozbudowany. Biskupi krakowscy dążyli do nadania mu renesansowego wystroju poprzez wyburzenie stołpu oraz budowę skrzydła zachodniego i południowego, co nadało zamkowi charakteru rezydencjonalnego. Z biegiem czasu wzmocniono również funkcje militarne budowli poprzez budowę wieży ogniowej, barbakanu i murów obronnych, okalających zamek u jego podstawy. Obiekt został przystosowany do wykorzystania broni palnej, na stałe wyposażono go w 10 armat. Mury obronne oblewała fosa zasilana wodami z pobliskiej Przemszy.

Zamek był wielokrotnie wykorzystywany militarnie w okresie wojen, jakie przetoczyły się przez te tereny w wieku XVII i XVIII. W czasie potopu szwedzkiego stacjonowały tutaj wojska Stefana Czarnieckiego, a podczas Konfederacji Barskiej oddziały Kazimierza Puławskiego. Ostatnia większa przebudowa zamku miała miejsce pod koniec XVII w., gdy dobudowano skrzydło wschodnie i barokowy hełm na baszcie. Charakter obronno-rezydencjonalny nadany zamkowi przez kolejne przebudowy jest widoczny w ruinie do dziś. W trakcie III rozbioru Polski ziemie byłego Księstwa Siewierskiego trafiły pod zabór pruski, a na zamku urządzono manufakturę sukienniczą. Niedługo potem, w 1815 roku, zostały one wcielone do Królestwa Kongresowego. Od tej chwili Siewierz zaczął tracić na znaczeniu, a wraz z nim w stopniową ruinę popadał również zamek.

Zamek stanowi obecnie tzw. trwałą ruinę z zachowanym pełnym obwodem murów, wieżą bramną i zrekonstruowanym barbakanem. Przez ostatnie lata systematycznie prowadzone były (i nadal są) intensywne prace remontowo-konserwatorskie, które nie tylko znacznie ograniczyły dalszą dewastację obiektu, ale także przywróciły mu część dawnego uroku. Powstała wcześniej m.in. platforma widokowa wraz ze schodami w wieży bramnej zamku. Zrekonstruowano działający drewniany most zwodzony wraz z kładką dla pieszych (jako drugi w Polsce). Ponadto: wybrukowano dziedziniec, zabezpieczając przy tym jego oryginalne fragmenty, odbudowano i zabezpieczono kolejne części murów, przebudowano płytę nad piwnicą zamku z dostosowaniem stropu do użytkowania jako scena oraz odrestaurowano pomieszczenia piwniczne, w których możliwa jest ekspozycja odkryć archeologicznych.