Odkrył "zęby smoka" w Leśnej na Żywiecczyźnie

„Zęby smoka”, bo o nich mowa, to potoczna nazwa niemieckiej zapory przeciwpancernej typu Höckerhindernis. Gąsienice lub koła pojazdu, który najechał na taką zaporę ześlizgiwały się z małej powierzchni „zębów”, których krawędzie boczne były dodatkowo odpowiednio w tym celu wyprofilowane. Skutkowało to zawieszeniem się podwozia pojazdu na „zębach” znajdujących się pod nim, a w konsekwencji jego unieruchomienie.

Niemcy budowali zapory typu Höckerhindernisse na wielką skalę przed wybuchem wojny, np. na Wale Zachodnim. W końcowym etapie wojny wznoszono je już bardzo rzadko. Było to spowodowane długim czasem budowy, wysokimi kosztami wykonania oraz koniecznością zaangażowania znacznych sił i środków. Ponadto okazało się, iż nieprzyjacielska artyleria może dosyć skutecznie niszczyć widoczne z daleka linie „zębów”. Rolę tej zapory przejął rów przeciwpancerny (niem. Panzergraben). „Zęby smoka” były natomiast wykonywane w miejscach, gdzie wykopanie rowu było niemożliwe. Takimi miejscami najczęściej były koryta potoków i rzek umożliwiające przejazd pojazdom pancernym. „Zęby smoka” w Leśnej przegradzały koryto rzeki Leśnej – współczesnej Leśnianki.

Odkryte pozostałości zapory znajdują się tuż przed bramą wjazdową na boisko LKS Leśna. Zachowały się jedynie 3, najwyższe „zęby” należące do ostatniego, patrząc od strony atakujących, rzędu. Zapora wykonana została według wz. 42. Koryto Leśnej znajdowało się dawniej nieco bardziej na północ. Dziś pomiędzy nim a „zębami” wystarczyło miejsca na utworzenie boiska. Na południowym brzegu rzeki widoczny jest nadal fragment rowu przeciwpancernego, który kiedyś stanowił przedłużenie zapory.
Zapora przeciwpancerna w Leśnej była częścią składową niemieckiej linii fortyfikacji ciągnących się od Zwardonia aż po Włocławek. Linia ta opatrzona została kryptonimem Oberkommando des Heeres Stellung b2 (w skrócie OKH Stellung b2). Tworzyła ona, wraz z innymi, podobnymi do niej liniami, olbrzymi system fortyfikacji wzniesionych na wschodnich rubieżach III Rzeszy oraz w Generalnym Gubernatorstwie. Jego celem było zatrzymanie nacierającej ze wschodu Armii Czerwonej. Umocnienia wznoszone były rękami miejscowej ludności – na terenie Żywiecczyzny począwszy od 24 sierpnia 1944 r. W powiecie żywieckim jej pozostałością, poza zaporami i rowami przeciwpancernymi są setki Kochbunkrów, czyli betonowych schronów bojowych dla jednego strzelca, oraz zachowane w wielu miejscach okopy i stanowiska strzeleckie.
Do dzisiaj „zęby smoka” wzniesione w czasie budowy OKH Stellungen zachowały się jedynie w 5 miejscach w Polsce.
Dzięki uprzejmości Wójta Gminy Lipowa Pana Stanisława Caputy przy zaporze w Leśnej umieszczona została tabliczka informacyjna.

Osoby posiadające archiwalne fotografie „zębów smoka” w Leśnej proszone są o kontakt pod nr tel. 536 912 754.

* Autor jest członkiem Klubu Miłośników Oręża Polskiego „Lech” w Żywcu.

„Zęby smoka” to potoczna nazwa niemieckiej zapory przeciwpancernej typu Höckerhindernis (dosł. „przeszkoda garbowa”). Składała się ona z kilku rzędów ostrosłupów o ściętym wierzchołku („zębów”) wykonanych ze zbrojonego betonu i usytuowanych jeden za drugim. Znajdowały się one na fundamencie utworzonym z podłużnych i poprzecznych ław betonowych. „Zęby” każdego z rzędów różniły się między sobą kształtem i wysokością. Ilość rzędów „zębów” tworzących zaporę oraz ich kształt ewoluowały wraz ze wzrostem masy używanych pojazdów pancernych. „Zęby” wz. 42 o pełnym profilu były w stanie zatrzymać pojazd o masie do 52 – 60 t.

KATASTROFA SAMOLOTU POD CZĘSTOCHOWĄ: OPINIA EKSPERTA, ŚWIADKOWIE, RELACJA
*Kobieca strona Mundialu 2014 jest najciekawsza SPRAWDŹ
*Jakie będzie lato? Zobacz prognozę pogody na lipiec 2014 i zaplanuj urlop
*Jakie imię dla dziecka? Zobacz Księgę Imion Męskich i Żeńskich i wybierz
*Dawniej Dom Prasy, dzisiaj Biuro Obsługi Mieszkańców Katowic ZDJĘCIA