Ostrożnie z lekami: łączenie lekarstw grozi nawet śmiercią

Ponad 82 tys. mieszkańców naszego regionu przyjmuje jednocześnie ponad pięć różnych leków. Około 13 tys. łyka codziennie osiem różnych preparatówa, a 3 tys. przyjmuje ich aż 10. Rekordzista w Śląskiem w ciągu jednego miesiąca wykupił 41 różnych leków na receptę.

Działanie wielu leków się wykluczał. Przed polipragmazją, bo tak fachowo nazywa się zjawisko przyjmowania jednocześnie wielu różnych leków, ostrzega Śląski Oddział Wojewódzki oddział NFZ. Nadużywanie lekarstw ma długą listę skutków ubocznych, a na jej końcu jest nawet groźba śmierci.

Lista chorób, na jakie leczy się Grażyna Białas, 62-letnia emerytka z Zawiercia, nie jest wyszukana. Znajdziemy na niej leki na cukrzycę, nadciśnienie i miażdżycę. Niedawno lekarka rodzinna rozpoznała też u niej depresję. Coraz gorzej słyszy, więc od czasu do czasu odwiedza laryngologa, którzy przepisuje jej krople. Do tego witamina C przyjmowana codziennie (od jakichś 10-15 lat). Jak czuje, że „coś boli”, to do listy dodaje popularną tabletkę na serce, dostępną bez recepty, którą często polecają w reklamach aktorzy udający lekarzy.

- W sumie codziennie łykam nie mniej niż pięć różnych tabletek. Obowiązkowo dwie na cukrzycę, dwie na nadciśnienie i jedną na miażdżycę. Na depresję piję tylko ziółka, wstydzę się pójść do specjalisty po pomoc - przyznaje pani Grażyna. Czy wie co to jest polipragmazja? - Nie mam zielonego pojęcia. Pierwszy raz coś takiego słyszę - przyznaje.

Jak wynika z danych śląskiego NFZ, problem staje się powszechny. Grupa osób, które przyjmują ponad pięć leków dziennie sięga 82,6 tys., a sześć i więcej zażywa ponad 47 tys. pacjentów. 25 tys. osób łyka siedem i więcej lekarstw, osiem i więcej różnych preparatów przepisują lekarze ponad 13 tys. pacjentów. Dziewięć i więcej stosuje 6,3 tys. pacjentów, a 10 różnych leków i więcej stosuje w Śląskiem ponad 3 tys. osób. Zwykle im pacjent jest starszy, tym przyjmuje więcej leków.

Jak tłumaczy Grzegorz Zagórny, naczelnik wydziału gospodarki lekami NFZ w Śląskiem, polipra- gmazja tylko z pozoru jest niegroźna.
- Przyjmowanie zaledwie 2 różnych leków, czyli stosunkowo niewielu, niesie ze sobą 13-14 proc. ryzyko wystąpienia niepożądanych interakcji. Z każdym kolejnym lekiem ryzyko jest coraz większe - zaznacza.

I tak, w momencie, kiedy przyjmujemy pięć leków, prawdopodobieństwo wystąpienia negatywnej interakcji wzrasta do ok. 50 proc. Przy ośmiu- dziewięciu lekach sięga 100 proc.

- Przyjmowanie tak dużych ilości leków trudno nazwać terapią. Więcej możemy mówić o szkodzie niż o pożytku - alarmuje Zagórny. I jak zaznacza, dane NFZ odnoszą się wyłącznie do leków przepisywanych na receptę. Jeśli dodamy do tego suplementy diety, witaminy czy leki bez recepty. Problem będzie dużo większy.

- Efekt jest taki, że leczymy już nie konkretne schorzenie, a powikłania po łączeniu tak wielu leków - podkreśla.

Konsekwencje są bardzo poważne i bardzo różne. Mogą zacząć się od gorszego samopoczucia, braku efektów w leczeniu (wiele leków wyklucza się, np. bardzo niebezpieczne jest połączenie aspiryny z lekami przeciwbólowymi).

Bardzo często jest tak, że szpitalne łóżka zajmują osoby, które mają nietypowe dla swojego schorzenia objawy. Lekarze mają problem z postawieniem trafnej diagnozy. Wszystko staje się jasne dopiro wtedy, kiedy na jaw wychodzi, że pacjent, który przyjmuje leki na konkretne schorzenie, swoje zdrowie chciał poprawić suplementami diety. Lekarzom o tym już nie wspomniał.

Dlatego medycy ze Śląskiego apelują, by pacjenci jak najczęściej korzystali z porad farmaceutów, którzy podpowiadają, jak prawidłowo stosować dane leki i z czym ich łączyć nie wolno. Jest nawet plan, by w Polsce wprowadzić pełną opiekę farmaceutyczną. Dzięki temu uda się urealnić terapię pacjentów i zminimalizować ryzyko niepotrzebnych powikłań. Będzie to możliwe tylko wtedy, kiedy powstanie system, w którym każdy lekarz będzie mógł przeczytać, co jego kolega po fachu przepisał danemu pacjentowi.

- Przy ministerstwie zdrowia powstał już specjalny zespół, który pracuje nad stworzeniem fachowego systemu opieki farmaceutycznej - informuje Piotr Brukiewicz, prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej. - Już wrażamy program pilotażowy, w ramach którego w wybranych aptekach otwartych i szpitalnych będziemy zbierać dane i przekazywać je do NFZ. Tam specjaliści przeanalizują dane i dopasują je do polskich realiów - uzupełnia.

Będzie można m.in.: uzyskać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego Śląskiego OW NFZ, login i hasło do Zintegrowanego Informatora Pacjenta, potwierdzić zlecenie na zaopatrzenie w środki pomocnicze oraz przedmioty ortopedyczne, zawrzeć umowę dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, uzyskać informacje na temat leczenia uzdrowiskowego. Dodatkowo farmaceuci ze Śląskiej Izby Aptekarskiej udzielą informacji dotyczących zasad kompletowania wakacyjnej apteczki oraz odpowiedzą na pytania dotyczące interakcji różnych leków. Dodatkowo, śląski NFZ włączył się w obchody Światowego Dnia Walki z Cukrzycą. Z tej okazji w sobotę przed siedzibą oddziału stanie diabetobus Fundacji Europejska Klinika Cukrzycy, w którym będzie można dokonać pomiaru ciśnienia, pomiaru poziomu cukru, pomiaru tkanki tłuszczowej oraz skorzystać z konsultacji pielęgniarki dotyczącą higieny i pielęgnacji osób chorych na cukrzycę.
*EURO 2016: Transmisje, relacje, zdjęcia i filmy wideo
*Słońce, palmy i sztuczna Rawa. Tylko się nie kąpcie! ZDJĘCIA + WIDEO
*Ranking Uczelni Wyższych Perspektywy 2016: Ale niesamowity skok śląskich szkół!
*Ile zarabiają pielęgniarki? Oto prawdziwe paski wynagrodzeń
*Nowy abonament RTV, czyli opłata audiowizualna z rachunkiem za prąd ZASADY, KWOTY, ZWOLNIENIA!
*WNIOSKI I DOKUMENTY na 500 zł na dziecko w ramach Programu Rodzina 500 PLUS