Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Osuwisko na górze Żar zatrzymało się. Co ze spękanymi domami?

Łukasz Klimaniec
Osuwające się domy na górze Żar
Osuwające się domy na górze Żar Jacek Drost
Dzisiejsze pomiary wykonane przez geologów w Międzybrodziu Bialskim wykazały ledwie dwumilimetrowe osunięcia ziemi w porównaniu z poprzednim dniem.

- To dla nas wszystkich bardzo dobra wiadomość. Dwa milimetry to wartość błędu pomiarowego, więc możemy przyjąć, że ziemia już się nie osuwa. Mamy nadzieję, że te wyniki badań powtórzą się przy kolejnych pomiarach - komentuje Adam Kos, wójt Międzybrodzia Bialskiego.

Jeszcze przed tygodniem po ulewnych deszczach teren przysiółka Łaski, na którym znajduje się około 140 domków letniskowych, osuwał się w stronę Jeziora Żywieckiego w tempie 20 centymetrów na dobę. Jeśli pomiary potwierdzą się, wójt Kos planuje w poniedziałek wejść na teren osuwiska z przedstawicielami nadzoru budowlanego i niektórymi mieszkańcami.

- Będziemy chcieli ocenić stan techniczny choć kilku budynków, by uspokoić ludzi - zapowiada.

Geolodzy pracujący na terenie osuwiska prócz stałego monitorowania terenu wykonują ekspertyzy, które następnie umożliwią wykonanie projektu inżynierskiego zabezpieczającego teren. Do ich zakończenia, na tym etapie badań, nikt nie podejmuje się określenia metody, za pomocą której teren może zostać zabezpieczony.

Rafał Sikora zajmujący się systemem osłony osuwiskowej w Górnośląskim Oddziale Państwowego Instytutu Geologicznego w Sosnowcu zwraca uwagę, że ekspertyzy dają najważniejsze odpowiedzi - jakiego rodzaju jest osuwisko i jaki zasięg obejmuje. W tym celu geolodzy wykonują odwierty, z których z głębi terenu wydobywają skałę w postaci rdzenia.

- Dzięki temu są rozpoznawane struktury wewnątrz tego osuwiska m.in. powierzchnie ślizgowe. Często w takich otworach zakłada się inklinometry, które pozwalają określić i śledzić ruch osuwiska w czasie. Jest też możliwość założenia monitoringu powierzchniowego, czyli systemu punktów namierzanych za pomocą GPS - tłumaczy.
Sikora podkreśla, że najważniejsze jest ustąpienie czynnika, który uruchomił osuwisko, czyli wody. Można poczekać aż wody opadną, lub wykonać drenaż głębinowy i powierzchowny. Taki był wykonywany na terenie skoczni w Wiśle Malince, gdy na zeskoku osunęły się zwały ziemi. Jerzy Hammer, który był kierownikiem budowy skoczni w Wiśle Malince przypomina, że tamto osuwisko zostało zabezpieczone poprzez zamontowaniem w ziemi szeregu pali kozłowych połączonych ze sobą żelbetową belką oczepową. Całość została wzmocniona geokratą, czyli geosyntetykiem przypominającym wyglądem plaster miodu, który umocowany mechanicznie do zbocza jest wypełniany materiałem kamiennym.

- W przypadku płytkiego osuwiska można byłoby pokusić się o nałożenia geokraty, ale w Międzybrodziu Bialskim osuwisko jest znacznie poważniejsze. Chyba należałoby zastosować zabezpieczenie w postaci kotew gruntowych. Ale w tej chwili bardzo trudno to określić - mówi Hammer.

W przypadku niewielkich osuwisk można zastosować np. szereg murów oporowych i posadowić je w różnych poziomach. Ta metoda powstrzymuje jednak osunięcie się ziemi tylko u podstawy osuwiska. Jeśli osuwisko sięga wysoko, zastosowanie murów oporowych nie jest możliwe. Ograniczone możliwości zastosowania ma także geokrata. Lepszym rozwiązaniem jest użycie gwoździ gruntowych, które dodatkowo są wzmocnione wstrzeliwanym w określone miejsce betonem tzw. torkretem.

Rafał Sikora zwraca uwagę, że temat osuwisk jest w Polsce mało poruszany, tymczasem coraz częściej mamy z nimi do czynienia. Lidia Razowska-Jaworek, dyrektor Górnośląskiego Oddziału Państwowego Instytutu Geologicznego przyznaje, że w ostatnim czasie na terenie Mikołowa zostało zlokalizowanych około stu osuwisk.

- Osuwisko wcale nie musi powstać na skarpie. To problem budowy geologicznej. Jeśli część ziemi i skał ma powierzchnię poślizgu, wtedy ziemia osuwa się. Sprzyja temu spadek terenu, ale może być tak, że osuwisko powstaje nawet na miarę płaskim terenie - tłumaczy Razowska-Jaworek.

Państwowy Instytut Geologiczny rozpoczął właśnie projekt Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej, dzięki któremu samorządy otrzymają pełne dane dotyczące takich miejsc na swoim terenie. Każde osuwisko zostanie dokładnie opisane i naniesione na mapę.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!