Na dawnym Śląsku rok szkolny zaczynał się w zupełnie innym terminie. Żeby to wyjaśnić, musimy opowiedzieć o gregorkach.
Gregorki, grzegorze albo gregorianki - tak nazywano święto szkolne, które zaczęto obchodzić kilkaset lat temu w Alzacji jako dzień, w którym jednocześnie żegnano kończących naukę i witano pierwszoklasistów.
Obchody rozpoczynało nabożeństwo, po którym odbywały się pochody przebierańców. Chodzono po domach, śpiewano i zbierano datki na biednych uczniów. Grzegorze były odprawiane 12 marca, bo wtedy przypadało święto św. Grzegorza Wielkiego, papieża i patrona szkolnictwa.
Gregorki były też popularne na Śląsku, gdzie istniała gęsta sieć szkół. Było tak zwłaszcza od końca XVIII w., kiedy pruskie władze wprowadziły przymus szkolny: obowiązek powszechnej edukacji, co sprawiło, że w każdej miejscowości była szkoła ludowa.
Ale na Śląsku nie odprawiano gregorianek 12 marca, a 1 kwietnia. Było to związane z pruskim, a potem niemieckim kalendarzem szkolnym. Dawniej w niemieckiej szkole na Śląsku 1 kwietnia był jednocześnie ostatnim dniem starego i pierwszym dniem nowego roku szkolnego.
1. dzień szkoły 2019: grunt to dystans NAJLEPSZE MEMY. Powró...
Uczniowie przychodzili do szkoły po świadectwa, otrzymywali je od nauczyciela, potem ustawiali się w pary i przechodzili do następnej klasy. Czasami zastawali tam jakiegoś ucznia. To był ten, który nie zdał i musiał przez rok uczyć się tego samego. Na Śląsku o takim uczniu nie mówiono, że repetuje czy powtarza rok, ale że - siedzi albo siupnoł.
Jak wyglądała sprawa wakacji, skoro tego samego dnia kończył się stary i zaczynał nowy rok szkolny?
W trakcie całego roku były: dwa tygodnie ferii świąteczno-zimowych do Trzech Króli, tydzień ferii wielkanocnych, dwa tygodnie ferii letnich - na przełomie lipca i sierpnia oraz trzy tygodnie ferii jesiennych - na przełomie września i października.
Terminy ferii letnich i jesiennych były związane z pracami polowymi, by uczniowie mogli pomagać rodzicom w żniwach czy wykopkach. Taki kalendarz przetrwał w śląskich szkołach aż do czasów przyłączenia Górnego Śląska do Polski w 1922 roku.
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Zobacz najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia w programie TyDZień
Piknik w Parku Śląskim pod hasłem "Łączymy pokolenia"
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?