Pionierskie operacje jaskry w Katowicach. To światowy poziom

Prof. Ewa Mrukwa-Kominek, Kierownik Kliniki Okulistyki Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, wraz z zespołem wszczepiła sześciu pacjentom chorującym na jaskrę, kolejne w Polsce implanty Preserflo MicroShunt®. Uniwersyteckie Centrum Kliniczne SUM to drugi ośrodek w kraju, który tego dokonał.

Wcześniej, bo w lipcu br., pierwsze w Polsce pilotażowe zabiegi wszczepienia czterech implantów wykonał zespół specjalistów pod kierownictwem prof. dra hab. n. med. Edwarda Wylęgały, Kierownika Katedry i Oddziału Klinicznego Okulistyki Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Na początku października ten sam zespół wszczepił kolejne cztery.

Zabieg ten traktowany jest jako miniinwazyjna chirurgia jaskry, co oznacza zmniejszenie ryzyka ciężkich powikłań, które mogą wystąpić w tradycyjnej manualnej chirurgii jaskry.-Implant jaskrowy wszczepia się od zewnątrz (ab externo), tym samym nie musimy wykonywać czynności wewnątrz gałki ocznej. Jest metodą bezpieczną, ponieważ implant jest wprowadzany przez mały 0,5 mm tunel śródtwardówkowy" - podkreśla prof. Mrukwa-Kominek. Wszczepienie implantów jaskrowych Preserflo jest możliwe w ramach dwóch procedur finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

Szacuje się, że jaskra dotyka aż 70 mln osób na całym świecie, wśród których blisko 700 tys. stanowią mieszkańcy naszego kraju. Postępująca choroba powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego i pogorszenie jakości widzenia, a nieleczona może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.

Istotą jaskry jest to, że doprowadza do zaniku nerwu wzrokowego, pogorszenia jakości widzenia, a w skrajnych przypadkach jest przyczyną ślepoty. Powodem jest utrudnienie odpływu cieczy wodnistej, nieustannie wytwarzanej w oku. Prowadzi to do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, czyli tego panującego w środku gałki ocznej. To podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe utrudnia dopływ krwi do nerwu wzrokowego i siatkówki i stanowi główną przyczynę ich jaskrowego uszkodzenia. Rozróżniamy jaskrę otwartego kąta i jaskrę zamykającego się kąta.

Występuje także, chociaż stosunkowo rzadko, jaskra wrodzona. Ponadto wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego może pojawić się jako konsekwencja innych chorób oka, np. zapalenia wnętrza gałki ocznej – wówczas mówimy o jaskrze wtórnej. Mechanizm utrudnienia odpływu cieczy wodnistej z oka jest w każdym z wymienionych rodzajów jaskry nieco inny, dlatego też różny będzie sposób leczenia. Stosujemy przede wszystkim leczenie farmakologiczne (krople), ale w razie potrzeby także laseroterapię lub leczenie chirurgiczne, czyli operacje przeciwjaskrowe.

Chociaż powszechnie uważa się, że jaskra dotyczy wyłącznie osób starszych (największe ryzyko występuje po 60. roku życia), coraz częściej odnotowywane są przypadki jej występowania również wśród młodych osób (zwiększona wykrywalność choroby m.in. poprzez wzrost świadomości nt. konieczności profilaktyki narządu wzroku). W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się ponadto pacjenci zmagający się ze zbyt niskim lub zbyt wysokim ciśnieniem tętniczym oraz osoby doświadczające migrenowych bólów głowy. Ponadto rozwojowi jaskry sprzyjają obciążenia rodzinne (przypadki choroby wśród osób najbliższych), palenie papierosów, krótkowzroczność oraz występowanie innych chorób, takich jak: miażdżyca, hiperlipidemia, hipercholesterolemia czy cukrzyca.