Pizza i cola - nasze małe grzeszki

Tłusto. Słodko. Nieregularnie. A może zbyt dużo i zbyt późno? Jak jedzą młodzi ludzie w naszym regionie? Sprawdziliśmy to. Ruszyliśmy na miasto z aparatem, by przyłapać ich z jedzeniem w dłoni lub na talerzu, podpytać o tryb życia. Później o konsekwencje takiego stylu żywienia zapytaliśmy doktora Pawła Matusika, który w Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka walczy z problemem otyłości wśród najmłodszych, oraz Katarzynę Purak, doradcę żywieniowego z poradni dietetycznej Galatea w Katowicach.

Jak się okazuje, nie mamy zbyt wielu powodów do radości.

Fastfoodowa mania trwa

By znaleźć dowody na ogromną popularność sieci serwujących w naszym regionie fast food, nie trzeba zlecać wielomiesięcznych badań czy czasochłonnych ankiet. Wystarczy, że dzisiaj po południu wybierzemy się na ulicę Stawową w Katowicach, aleję Bielską w Tychach, odwiedzimy galerie handlowe w Rybniku, Częstochowie czy Bielsku-Białej. W każdym z tych miejsc zawsze są tłumy ludzi - nie tylko młodych, a fast food jest tam na wyciągnięcie ręki. Dlaczego tak chętnie po niego sięgamy?

- Prawdopodobnie zaczęło się od mody, przecież przed pierwszymi McDonald'sami w Polsce ludzie koczowali całą noc - przypomina dr Matusik. I jak dodaje, tego typu jedzenie kiedyś było symbolem lepszego, zachodniego świata. Swoje robi też reklama. - Udowodniono, że dzieci chętniej zjedzą warzywa, jeśli są one zapakowane w papier z nadrukiem znanej sieci typu fast food - dodaje Matusik.

Staram się, ale...

Staram się jeść regularnie, ale nie zawsze mi to wychodzi - szczerze przyznaje Barbara Rzeźniczak, 24-latka ze Świętochłowic. Szczupła dziewczyna, rozmiar 34-36, o rudych włosach i talii osy, w niedzielny wieczór spotkała się z koleżanką w katowickim Silesia City Center. Na stole leżą opakowania po frytkach, kurczaku w panierce i pepsi.

- Jem tak dwa, trzy razy w tygodniu, najczęściej w czasie tzw. okienek między zajęciami, do tego nie przepadam za hamburgerami - opowiada. Jest wielką pasjonatką grillowanych kanapek z sosami, lubi również pizzę oraz makarony. Za innym "śmieciowym" jedzeniem nie przepada.
* TO MUSISZ ZOBACZYĆ:

MATURA 2012 - ZOBACZ CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ, SPRAWDŹ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH
* WEŹ UDZIAŁ W PLEBISCYTACH:
NAJLEPSZY NAUCZYCIEL 2012
CHUDNIESZ - WYGRYWASZ ZDROWIE
NAJSYMPATYCZNIEJSZY ZWIERZAK ŚLĄSKIEGO ZOO

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]
Jej dzień wygląda podobnie jak większości studentów, którzy dojeżdżają na uczelnię. Zazwyczaj wstaje ok. 6 rano, zjada pierwsze śniadanie. Najczęściej kanapki z jasnego pieczywa. Nie pije kawy, woli herbatę, pepsi lub wodę mineralną. Po takim śniadaniu rusza w drogę. I tu zaczynają się schody. Bowiem Basia - na razie szczupła i zgrabna - kolejne posiłki zjada w biegu, do tego, co jest równie złe dla jej zdrowia, podjada.

- Sięgam po drożdżówki, chipsy, lubię kulki czekoladowe - wyznaje. Te rzeczy w jej menu występują znacznie częściej niż fast food. Ciepły obiad, najczęściej w domu, zjada ok. godz. 16- 17. Co trafia na talerz? Jakaś zupa, w niedzielę rosół, do tego smażony kurczak i ziemniaki, surówka lub makarony. Zdrowo? Zdaniem Basi, tak. Zdaniem dietetyków - niekoniecznie. Ostatni posiłek zjada ok. godz. 21. Najczęściej są to kanapki robione w domu. Kładzie się spać ok. północy. A co ze sportem?

- Park Śląski mam za daleko. By chodzić tam codziennie, musiałabym dojeżdżać tramwajem, pływać nie umiem - opowiada. - Zresztą mam zbyt mało wolnego czasu, studia są czasochłonne - mówi. W efekcie prowadzi bardziej siedzący tryb życia, przed komputerem. Na spacer wybiera się z koleżankami raz na dwa tygodnie. Jak już wyjdzie, na świeżym powietrzu spędza minimum dwie godziny.

- W diecie Basi widać szereg błędów żywieniowych, podjada, mało się rusza i późno zjada kolacje. Dlaczego jest szczupła, nie wiem - dziwi się dr Matusik. I jak dodaje, w jej przypadku można sądzić, że nieregularny tryb życia, pośpiech, stres, warunkują utrzymanie prawidłowej masy ciała. - Myślę, że tylko do czasu, gdy skończy studia, znajdzie stałą pracę i założy rodzinę. Wtedy może się to zmienić na niekorzyść - dodaje nasz ekspert.

Hamburger w nagrodę

Z ostatniego raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w Polsce liczba dzieci z nadwagą i otyłością cały czas rośnie. Obecnie ten problem dotyka prawie co piąte dziecko w szkole. - Nie możemy zapominać, że dzieci przejmują nawyki żywieniowe z rodzinnego domu - alarmuje Katarzyna Purak, która od lat zajmuje się doradzaniem, jak odżywiać się zdrowo. Zauważa, że bardzo często zapracowani rodzice zamiast przygotowanej w domu razowej kanapki dają dziecku pieniądze, co kończy się najczęściej kupnem przetworzonego, niezdrowego posiłku. W weekend w nagrodę zabierają dzieci do fast foodu. Zamiast na spacer, jadą samochodem do hipermarketów. Do czego prowadzi ta droga, pokazuje raport NIK-u.

- A zdrowa dieta powinna być przede wszystkim urozmaicona - przypomina dietetyczka. Nie może w niej zabraknąć mięsa, ryb, przetworów mlecznych, warzyw, owoców czy produktów pełnoziarnistych. - Kasze, razowe makarony, pełnoziarniste pieczywo, brązowy ryż są doskonałym źródłem błonnika, usprawniają motorykę przewodu pokarmowego - dodaje.
* TO MUSISZ ZOBACZYĆ:

MATURA 2012 - ZOBACZ CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ, SPRAWDŹ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH
* WEŹ UDZIAŁ W PLEBISCYTACH:
NAJLEPSZY NAUCZYCIEL 2012
CHUDNIESZ - WYGRYWASZ ZDROWIE
NAJSYMPATYCZNIEJSZY ZWIERZAK ŚLĄSKIEGO ZOO

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]

Ruszam się, ale...

11-letni Mateusz Gałka z Łaz z utęsknieniem wyczekiwał wiosny. Jak tylko przyszła, wyjął z piwnicy rower, ruszył na dwór grać w piłkę z kolegami. Zimą również nie próżnował. Jeździł na nartach, pływał na basenie po trzy godziny tygodniowo. Teraz też regularnie odwiedza pływalnię, ale...

- Kocham pizzę i wszystko, co ma na sobie roztopiony ser żółty - przyznaje szczerze Mateusz. Pamięta czas, kiedy przez tydzień dzień w dzień zamawiał pizzę do domu. Rodzice znaleźli na to sposób - jeśli chce zjeść pizzę, to musi zrobić ją sam, w domu. W efekcie chłopiec sięga po przysmak może trzy razy na miesiąc. - Do tego wiem, co na niej jest - mówi Małgorzata Gałka, mama Mateusza. Ona też pilnuje, by 11-latek zjadał pięć posiłków dziennie, by na talerzu znalazła się surówka, a na deser owoc (choć Mateusz lubi tylko arbuzy, banany i winogrona). Mama podaje kolację po godz. 19.

Jednak Mateusz ma więcej złych nawyków żywieniowych. Pije gazowane napoje, szczególnie lubi coca-colę, zjada batoniki, chipsy, czekoladę. Za chlebem razowym nie przepada, woli jasne pieczywo. Ma pełną świadomość tych małych grzeszków, jakie popełnia. - Czasami można sobie pozwolić, a kiedyś i tak zjadałem o wiele więcej fast-foodowego jedzenia - mówi.
Co na to lekarz? Od razu zauważa jedno - na przykładzie Mateusza widać, jak ogromny wpływ na wyrabianie zdrowych nawyków żywieniowych u dzieci mają ich rodzice.

- Chłopiec jest w wieku, w którym trudno jest oczekiwać od niego bardzo dużej motywacji do podjęcia pewnych modyfikacji żywieniowych i oczywiście popełnia liczne błędy w swojej diecie - ocenia. - Natomiast dzięki dużej aktywności fizycznej i wsparciu rodziców, by pewne błędy dietetyczne nie zostały utrwalone, utrzymuje on prawidłową masę ciała - uważa dr Matusik.

Od grudnia 10 kg mniej

Jeszcze w grudniu zeszłego roku 19-letnia Dorota Hołoś z Chorzowa ważyła 90 kilogramów. Od tego czasu, pod okiem specjalisty, zrzuciła 10 kilogramów. - Chciałabym ważyć mniej o kolejne 10 - dodaje Dorota. Pilnuje, by zjadać pięć urozmaiconych posiłków na dzień, który zresztą zaczyna od zjedzenia wieloziarnistej bułki z serkiem wiejskim, na śniadanie wypija herbatę z cukrem. Na drugie śniadanie znów ciemna bułka, popijana coca-colą O proc. lub niegazowaną wodą mineralną. Na obiad najczęściej ziemniaki, ze smażonym mięsem i warzywa. Ostatni posiłek zjada o godz. 19. - Na cztery godziny przed snem - podkreśla.
* TO MUSISZ ZOBACZYĆ:

MATURA 2012 - ZOBACZ CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ, SPRAWDŹ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH
* WEŹ UDZIAŁ W PLEBISCYTACH:
NAJLEPSZY NAUCZYCIEL 2012
CHUDNIESZ - WYGRYWASZ ZDROWIE
NAJSYMPATYCZNIEJSZY ZWIERZAK ŚLĄSKIEGO ZOO

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]
Od czasu do czasu sięgnie po winogrona lub wafle ryżowe. Unika słodyczy. Dwa razy na tydzień zje chrupki w czekoladzie, trzy razy na miesiąc, najczęściej ze znajomymi, wybierze się do fast foodu. Lubi pizzę i makarony. Właśnie na jeden z tych trzech wypadów na miesiąc wybrała się ostatnio z Basią. Dorota śmieje się, że za te małe grzeszki w jej diecie odpowiada koleżanka Basia. Jednak, w przeciwieństwie do Basi, Dorota lubi się ruszać. Dużo jeździ na rolkach - przynajmniej godzinę dziennie, ćwiczyła step, chodzi na długie spacery z psem.

- Dorota używa określeń typu: staram się, unikam, próbuję, od czasu do czasu, przez co wnikliwa ocena jej starań jest niemożliwa - mówi dr Matusik. I jak dodaje, podobne określenia wielokrotnie słyszy od swoich otyłych pacjentów. - Oczywiście życzę jej powodzenia w kontrolowaniu wagi - dodaje.

Na jej przykładzie podaje dwa pomysły, które warto naśladować, kiedy chcemy schudnąć. 1. pomoc kompetentnej osoby, np. dietetyka czy lekarza specjalizującego się w leczeniu otyłości. 2. połączenie zmiany sposobu żywienia z aktywnością fizyczną.

- Prawdopodobnie w jej przypadku, gdy wróci do poprzednich nawyków, będzie mieć do czynienia z efektem jo-jo - zauważa dr Matusik. - Istnieje bowiem coś, co nazywa się programowaniem metabolicznym i odbywa się właśnie w okresie rozwojowym, gdy "tuczymy" nasze dzieci. Potem, nawet gdy w okresie młodości schudną, to bardzo często są otyłymi dorosłymi. Zjawisko to nazywa się otyłością z odbicia.

- W myśl zasady, że lepiej zapobiegać, niż leczyć, by nie dopuścić do otyłości u dzieci, a później u dorosłych, należałoby przestrzegać kilku zasad zdrowego stylu życia - podpowiada Katarzyna Purak. Oto one: nie zmuszać dzieci do zjadania wszystkiego, co nałożymy na talerz, podawać posiłki o określonych porach, nakładać niewielkie porcje i najlepiej samemu regulować godziny jedzenia, nie nagradzać dziecka za zjedzenie dodatkowej porcji, na deser serwować świeże owoce, galaretki, czasem 1-2 kostki czekolady, a nie batoniki, ciasteczka itp., nie wyrabiać w dziecku nawyku jedzenia na spacerze, szczególnie słodkich bułeczek czy pączków, uczyć dziecko na własnym przykładzie, na wspólnym spacerze, w czasie gry w piłkę itp.

* TO MUSISZ ZOBACZYĆ:

MATURA 2012 - ZOBACZ CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ, SPRAWDŹ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH
* WEŹ UDZIAŁ W PLEBISCYTACH:
NAJLEPSZY NAUCZYCIEL 2012
CHUDNIESZ - WYGRYWASZ ZDROWIE
NAJSYMPATYCZNIEJSZY ZWIERZAK ŚLĄSKIEGO ZOO

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]