Po ślonsku: Nojwiyncy uciechy ze Świont majom bajtle bo majom fraj łod szule [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

"Łowce moje łowce, niych je pasie fto chce, jo ich paść niy byda do Betlyjem ida..." śpiywała bes Świynta Bożego Narodzynia moja oma Hyjdla. Nikaj indzi niy słyszołech takij śpiywki, szukołech we internecie, kaj mo być wszysko, ale tysz niy znodłech. Asz bes cufal, bo po drodze trefiłech na dożinki do Wisły, we korowodzie szła grupa starych Goroli ze śpiywym "Łowce moje łowce, niych je pasie fto chce", niy śpiywali do Betlyjem bo to było przeca bes lato.

Przi krisbaumie Oma śpiywała tysz "Stille Nacht" i " O Tannenbaum, o Tannenbaum) i inksze kolyndy. Fater śpiywoł kolyndy ze ksionżek kościelnych, (książeczki do nabożeństwa) groł tysz na łorgankach, tera niy trza wysilać gardła bo kolynd i pastorałek idzie słuchać we telewizorze łod rana do wieczora, platow ze kolyndami mom tysz asz za tela, niy do sie fszyskich posuchać.

We podstawowce na śpiywie rechtor Stasiek uczył nos kolyndy "Mizerna cicha" dziynka tymu moga sie jom zaśpiywać we kościele. Ale zanim zacznymy śpiywać kolyndy cza sie przyszykować do Świont. Mie zawsze przipadło jechać do piekarza mleć mak na kołocz i makowka, potym zaniyść kołocz do piekarza, jo nios dwie blachy, a siostry po jednej, upieczony kołocz tak wonioł, że my po drodze jusz uszkubli po konsku.

We wilijo stawiali my krisbaum, cza go było z dołu łopciosać coby pasowoł do gusowego sztyndra, potym sie strojiło krisbaum, napszod szpic potym glaskule, potym płonki i włoski łorzechy na nitkach, bombony we papiorkach i upieczone pierniki, potym jeszcze świyczki i fojerwerki, na koniec ciepało sie wata i wiyszało lameta. Krisbaum stoł we izbie we kierej sie niy hajcowało, coby niy łopod ze jegieł. Krisbaum stoł do Gromnicznej, ale co było na nim do jodła to jusz niy łopstoło, bo to dziecka zjadły.

Matka warzyła łod rana makowka, zupa grochowka, katofle sztamfowane pomaszczone masłym, piykła kapra abo filety, szykowała harynki we śmietonce, warzyła tysz kisiel i puding, kompoty ze banie i pieczek, łotwiyrała tysz krałzy ze pozimkami i wiśniami, abo cześniami i to my mieli na cołki Świynta.

Farorze godajom co Świynta to som we kościele, to sie szło do kościoła we Woszczycach, Woszczyce to je mało wieś, ale była wielo parafia bo noleżały do nij wsie kiere leżały nałokoło. Kościoł je tam wieli, wystawił go ponoć Thiele Winckler, pewności ni mom bo jak sie pytołech ło to we Archiwum Archidiecezjalnym to ni mieli jeszcze kronik parafialnych, w kożdym razie Świynta były tukej bardzo uroczyste, muzykanty grali kolyndy, asz huczało w cołkim kościele.

Nojwiyncy uciechy ze Świont majom bajtle bo majom fraj łod szule, i mogom tyrać po zomiyntach, klizdać sie na lodzie na szczewikach, abo szlincuchach, sjyżdżać na nartach z gorki abo beszongu, jak nasuje śniega.

Krzysztof Gilecki