Polimex Mostostal wygrał proces z Katowicami o 40 mln zł. Sąd Apelacyjny wydał wyrok w sprawie budowy MCK

Wyrok Sądu Apelacyjnego w sprawie odstąpienia od umowy na budowę Międzynarodowego Centrum Kongresowego zapadł 5 marca 2020 w sądzie apelacyjnym. Sąd zasądził na rzecz Polimex – Mostostal kwotę 40,4 mln zł, przy czym dla budżetu miasta, z uwagi na wcześniej naliczane kary na wykonawcę przez miasto, będzie to skutek finansowy wynoszący 28 mln zł. Wyrok sądu jest prawomocny.

- Nie komentujemy orzeczeń sądów. Przed podjęciem jakichkolwiek kroków musimy najpierw zapoznać się z uzasadnieniem wyroku – mówi Ewa Lipka, rzecznik prasowy Urzędu Miasta Katowice.

To koniec sporu, ciągnącego się od 2011 roku.

Historia budowy MCK w Katowicach

Przypomnijmy: Katowice we wrześniu 2012 zerwały kontrakt opiewający na 252 mln zł na budowę MCK zawarty w październiku 2011 roku z Polimexem - Mostostal. Zarzuty: nieprzestrzeganie harmonogramu inwestycji. Budowa miała zakończyć się w maju 2013, ostatecznie MCK otwarto w 2015 roku, niemal na ostatni moment, by nie utracić dofinansowania. Żeby go dokończyć, ogłoszono nowy przetarg.

Polimex wyjaśniał, że termin zakończenia budowy - maj 2013 - nie mógł zostać dotrzymany przez szereg przyczyn nie spowodowanych przez Polimex-Mostostal, a związanych z występowaniem na terenie budowy zanieczyszczonego metalami ciężkimi gruntu, opóźnionym uzdatnieniem części terenu budowy polegającym na likwidacji istniejących szybów kopalni, brakiem możliwości prowadzenia prac ziemnych i konstrukcyjnych ze względu na nieodłączenie czynnych sieci i instalacji podziemnych, brakiem prawidłowego i kompletnego projektu wykonawczego. I podziemne sieci i skażona ziemia, a także szyby górnicze skutecznie zastopowały roboty, które w miejscu, w którym ma powstać MCK (obok Spodka) rozpoczęły się pod koniec 2011 roku.

Budowa Międzynarodowego Centrum Kongresowego (MCK) to jedna z większych i ważniejszych inwestycji ostatnich lat w Katowicach. Wpłynęła mocno na wizerunek miasta i jego rozwój – m.in. w aspekcie turystyki biznesowej czy też możliwości skutecznego zabiegania o goszczenie takich wydarzeń jak Szczyt Klimatyczny (2018), Światowa Konferencja Antydopingowa (2019) czy Światowe Forum Miejskie (2022). Tylko w 2019 roku w MCK i sąsiadującym z nim Spodkiem (które funkcjonalnie tworzą jedną całość) zorganizowano 251 wydarzeń konferencyjnych i biznesowych, w których udział wzięło ponad 727 tys. osób.

Miasto wyjaśnia: Nie zrealizowanie inwestycji w 2015 roku byłoby jednoznaczne z utratą dofinansowania unijnego w kwocie 152,92 mln zł. Rok 2015 był ostatnim możliwym terminem ukończenia inwestycji przy zachowaniu dofinasowania, co podkreślał w korespondencji Urząd Marszałkowski: „rok 2015 jest ostatnim, w którym wydatki ponoszone w ramach projektów są uznawane za kwalifikowane. Dlatego niezwykle istotną kwestią jest sprawna i terminowa realizacja Państwa projektów, zgodnie z przyjętymi harmonogramami”. W przypadku nie zrealizowania w tym terminie inwestycji skutkowałoby koniecznością zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami.

Warto dodać, że dalsza współpraca z wykonawcą, który miał poważne problemy finansowe, a także spore opóźnienia w harmonogramie realizacji MCK pozwalała z dużym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością, stwierdzić, ze ukończenie budowy Międzynarodowego Centrum Kongresowego w terminie było niemożliwe. Urząd Miasta Katowice w dniu 26.09.2012 roku w korespondencji do Urzędu Marszałkowskiego wskazywał, że „pomimo kilkukrotnych próśb ze strony przedstawicieli Miasta Katowice, Wykonawca nie przedłożył Zamawiającemu ostatecznej wersji harmonogramu (tj. uzgodnione z Inżynierem Kontraktu). Dodatkowo, z powodu słabego zaawansowania prac na budowie Generalny Wykonawca był kilkukrotnie wzywany przez Inżyniera Kontraktu do zintensyfikowania prac oraz zwiększenia liczby osób pracujących na budowie, co nie przyniosło oczekiwanego efektu”.

Rozwiązanie umowy na budowę MCK i nowy przetarg

Decyzja o rozwiązaniu umowy została podjęta w pełni świadomie i pozwoliła zrealizować inwestycję w czasie – a tym samym zachować dofinansowanie na poziomie 73,3 proc. wartości projektu, które wyniosło finalnie 182 mln zł (dofinansowanie ostatecznie było większe z uwagi za wzrost kosztu całkowitego inwestycji do 377,86 mln zł).

Ostatecznie umowa została rozwiązana i rozpoczął się trwający proces sądowy. Proces zakończył się 5 marca 2020 w sądzie apelacyjnym. Sąd zasądził na rzecz Polimex – Mostostal kwotę 40,4 mln zł, przy czym dla budżetu miasta, z uwagi na wcześniej naliczane kary na wykonawcę przez miasto, będzie to skutek finansowy wynoszący 28 mln zł. Wyrok sądu jest prawomocny.

Polimex był drugą firmą, której powierzono budowę. Przetarg rozstrzygnięty w czerwcu 2011 wygrało polsko - czeskie konsorcjum. Umowy jednak nie podpisano, bo od wyników przetargu odwołali się dwa inni oferenci, w tym Polimex. Krajowa Izba Odwoławcza skargę rozpatrzyła pozytywnie, więc komisja przetargowa w Katowicach zebrała się ponownie i jeszcze raz przeanalizowała oferty: zwyciężyła ta Polimexu.