Powstanie Centrum Edukacyjno-Kulturalnego u Kossaków w Górkach Wielkich. Otwarcie w drugiej połowie 2025 roku?

W lipcu ubiegłego roku powiat cieszyński został właścicielem domu, w którym pisarka Zofia Kossak mieszkała po powrocie z emigracji (obecnie mieści się w nim poświęcone jej muzeum), centrum kultury w przedwojennym dworze tej familii, a także ponad 300-letniego spichlerza w Górkach Wielkich. W formie darowizny przekazała je Fundacja im. Zofii Kossak.

- Aktualnie kończą się prace związane z ogłoszeniem przetargu, który dotyczy głębokiej rewitalizacji zabytkowego spichlerza z dawnego gospodarstwa Kossaków. (…) Zamierzamy prowadzić remont w taki sposób, aby nie nastąpił uszczerbek dla jego walorów historycznych. Realny termin zakończenia wszystkich prac to najprawdopodobniej połowa 2025 r. – oznajmił PAP starosta Mieczysław Szczurek.

Samorządowiec wyraził nadzieję, że prace budowlane rozpoczną się jeszcze w tym roku. Prowadzone będą pod ścisłym nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Starosta przypomniał, że powiat otrzymał na remont ponad 13 mln zł z programu rządowego Polski Ład.

– Mamy nadzieję, że otrzymana kwota (…) wystarczy, by przywrócić życia temu cennemu zabytkowi – dodał.

Mieczysław Szczurek poinformował PAP, że otwarcie Centrum Edukacyjno-Kulturalnego u Kossaków w Górkach Wielkich może nastąpić w drugiej połowie 2025 r.

– Będzie ono obejmowało zrewitalizowany spichlerz, w którym powstaną m.in. dwie sale konferencyjne i kawiarnia. Zostanie odtworzona historyczna gorzelnia dworska. Do Centrum planuje się także włączyć stary dwór Kossaków oraz domek ogrodnika - siedzibę Muzeum Zofii Kossak – powiedział.

Starosta zaznaczył, że powiat planuje remonty starego dworu i budynku muzeum, ale musi wpierw pozyskać na to pieniądze z zewnątrz.

– Chcemy ocieplić domek ogrodnika, a także przeprowadzić renowację murów dawnego dworu. Chcielibyśmy także przywrócić świetność tamtejszego parku – dodał.

Zofia Kossak była córką Tadeusza Kossaka, bliźniaka malarza Wojciecha, wnuczką Juliusza oraz kuzynką Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Po śmierci męża Stefana Szczuckiego w 1923 r. zamieszkała w dworze w Górkach Wielkich. Dwa lata później ponownie wyszła za mąż, za Zygmunta Szatkowskiego. 

Podczas wojny pisarka założyła konspiracyjne organizacje Front Odrodzenia Polski oraz Radę Pomocy Żydom Żegota. Była więźniarką niemieckiego obozu Auschwitz. Została skazana na śmierć. Dzięki staraniom władz podziemia udało się doprowadzić do jej uwolnienia. Uczestniczyła w Powstaniu Warszawskim. 

W 1945 r. wyjechała do Londynu. Po powrocie z emigracji zamieszkała w Górkach Wielkich w domu ogrodnika położonym obok dworu, który spłonął. Obecnie mieści się w nim muzeum pisarki. Zmarła w 1968 r. Spoczywa na góreckim cmentarzu. 

Prezydent Andrzej Duda odznaczył pośmiertnie Zofię Kossak Orderem Orła Białego. Izraelski instytut Jad Waszem uhonorował ją medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata". (PAP) 

autor: Marek Szafrański
szf/ akub/