Pożyczają melodie

Ten najnowszy, z udziałem Dody, to dowód na kryzys twórczy wywołany być może globalnym kryzysem ekonomicznym, a może i nawet globalnym ociepleniem. Jedno jest pewne - różowa królowa śpiewająca piosenkę identyczną jak norweska grupa Fountainheads to numer jeden w naszym rankingu wszech czasów na najbardziej bezkrytyczne inspiracje w rodzimym showbiznesie. Przed Państwem siedem piosenek, które już gdzieś słyszeliście i bynajmniej nie jest są to przykłady déja vu.

Doda "To jest to" i Fountainheads "Circles"

Czy ktoś jeszcze pamięta, że właśnie ten kawałek Doda zaśpiewała na żywo w studiu TVN dla samego Donalda Tuska? Premier pewnie nie byłby tak urzeczony, gdyby wiedział, że to bezczelna kopia utworu "Circles" autorstwa Norwegów z Fountainheads. Pewien internauta w portalu YouTube nałożył obie piosenki na siebie i wyszło, że różnią się tylko językiem, w którym śpiewany jest tekst. Na usprawiedliwienie Dody dodajmy, że to nie ona jest autorką trefnego hitu, choć z drugiej strony, różowa królowa wcześniej też musiała tłumaczyć się z podejrzanych podobieństw między jej utworem "Znak pokoju" a "Heaven" Bryana Adamsa. Osobny problem to korzystanie z tzw. publishingu - banku piosenek, w którym kupuje się gotowe kompozycje. Doda ma na swoim koncie kilka takich "kupionych" przebojów (np. "Ćma" i "Prowokacja").

Czesław Niemen "Dziwny jest ten świat" i James Brown "It's a man's world"

Oficjalnie i żeby nikogo nie urazić, zawsze powtarzało się, że nasz mistrz Niemen zainspirował się słynną balladą króla soulu. To dość wierna inspiracja, szczególnie w pierwszej części utworu. Instrumentalny wstęp oraz pierwsze wersy utworu "Dziwny jest ten świat" nie pozostawiają wątpliwości w kwestii, czy pan Czesław był fanem Jamesa B. Był, pewnie bez wzajemności, natomiast my kochamy jednego i drugiego, nawet jeśli ten pierwszy poszedł w tym przypadku na łatwiznę. Obie piosenki też kochamy.

Ryszard Rynkowski "Wypijmy za błędy" i The Police "Wrapped Around Your Finger"

"Czego może chcieć od życia taki gość jak ja? Nikt już z tego, co ktoś zbił, nie wymyśli szkła" - śpiewa niezawodny Rychu. Nie wiemy za bardzo o co chodzi z tym szkłem, ale wszystkie Ryśki to fajne chłopy, więc po prostu... wypijmy za błędy. Szczególny toast za Stinga i linię melodyczną w "Wrapped Around Your Finger". W przeboju Rynkowskiego pobrzmiewa ona niezawodnie.

Brathanki "Czerwone korale" i Ferenc Sabo "Do Lidii"

Polak, Węgier - dwa Brathanki. Nawet piosenki sobie pożyczają. Polacy nawet pożyczają bez zgody. Trzydzieści lat temu niejaki Ferenc Sabo, znany popularyzator węgierskiego folkloru i kompozytor, napisał dla Marty Sebestyen (później nagrywała m. in. z Peterem Gabrielem) utwór "Do Lidii". Utwór był tak dobry, że dwie dekady później odtwórczo zainspirował on twórców popularnego wówczas nad Wisłą nurtu folko-polo. Brathanki tłumaczyły się, że o dorobku Sabo nie wiedzieli i wykorzystali jedynie melodie ludowe. Tere fere...

Feel "A gdy jest już ciemno" i Carly Simon "Coming Around Again"

W świetle prawa nie plagiat, ale co z tego? Nie zmienia to faktu, że linia melodyczna w zwrotkach obu piosenek jest niemal identyczna. Pewnie nigdy nie dowiemy się, czy w tłumaczeniu Piotra Kupichy, że akurat takie dźwięki przyszły mu do głowy, na pewno chodziło mu o własną głowę. Ale tak się pechowo złożyło, że jakiś czas później Feel znów zaliczył wpadkę z muzycznym déja vu. Tym razem chodziło o utwór "Pokonaj siebie", napisany przez Patrycję Kosiarkiewicz, który wykazuje zagadkowe analogie do przeboju "Before you were young" brytyjskiej grupy Travis. Cóż, może po prostu wszystkie piosenki zostały już napisane?

Gosia Andrzejewicz "Lustro" i Avril Lavigne "I'm With You"

W tym przypadku wiele mówi już sam tytuł piosenki Gosi. Na temat jej talentu swoje powiedziała kiedyś Elżbieta Zapendowska ("Ona nie jest ani wokalistką, ani osobowością, ani niczym"). "Cóż, każdy może, prawda, krytykować" - mówił pewien starszy pan w "Rejsie". - "Więc dlatego z punktu mając na uwadze, że ewentualna krytyka może być, tak musimy zrobić, żeby tej krytyki nie było. Tylko aplauz i zaakceptowanie". Tu z akceptacją może być trudno. Bo krytyka, prawda, nie jest bezpodstawna. Zresztą, porównajcie sami.

Gabriel Fleszar "Kroplą deszczu" i Savage Garden "To The Moon & Back"

Mamy nadzieję, że za każdym razem, gdy w radiu leci "Kroplą deszczu", sympatyczny Gabriel rumieni się ze wstydu. Bo my wątpimy, czy rzeczywiście, jak twierdzą eksperci, kopiowanie i zapożyczanie to naturalny element rozwoju kulturowego. Fakt, artysta ma do wyboru ograniczoną liczbę akordowych kombinacji. Ale gdyby każdy się tak tłumaczył, wszystkie piosenki byłyby podobne do "Yesterday" Beatlesów.

Garść innych przykładów:

Siedem polskich piosenek, których podobieństwo do zagranicznych utworów opisaliśmy powyżej, nie wyczerpuje jednak inwencji odtwórczej naszych artystów. Poniżej inne zapożyczenia. W wolnej chwili można puścić sobie te utwory, i zabawić się w muzycznego detektywa.

1. Urszula "Anioł wie" i Commodores "Easy"
2. Ich Troje "We play in team" i Bryan Adams "Summer of '69"
3. Stan Borys "Jaskółka uwięziona" i King Crimson "Epitaph"
4. Budka Suflera "Twoje radio" i Rolling Stones "It's only rock'n'roll"
5. Natalia Kukulska "Im więcej ciebie, tym mniej" i Toni Braxton "Unbreak my heart"
6. Łzy "Puste słowa" i Lipps Inc. "Funkytown".