Pracy w regionie ubywa

Pod koniec marca w województwie śląskim bez pracy były już ponad 154 tysiące osób, w większości kobiet - tak wynika z danych, które w w poniedziałek przedstawił Główny Urząd Statystyczny. To o ponad 6300 osób (4,3 proc.) więcej, niż w lutym i o blisko 40 tysięcy więcej niż jeszcze pół roku temu!

Wzrosty bezrobocia również w marcu odnotowano co prawda w piętnastu województwach, ale tempo tego wzrostu większe niż u nas było tylko w Wielkopolsce. Wiele wskazuje na to, że ta fatalna tendencja będzie się jeszcze pogłębiać - redukcje załóg w naszym regionie zapowiadają bowiem kolejne zakłady.

Od początku roku bezrobocie wzrosło we wszystkich powiatach województwa śląskiego. Trochę pocieszyć nas może to, że mimo wszystko wciąż jeszcze mamy jeden z najniższych współczynników bezrobocia w kraju - bez pracy pozostaje u nas 8,5 procenta czynnych zawodowo mieszkańców (o blisko 1400 mniej niż przed rokiem).

W skali całej Polski najgorzej z pracą jest w województwie warmińsko-mazurskim (19,1 proc.), zachodniopomorskim (współczynnik 15,5 proc.) i kujawsko-pomorskim (15,2 proc.). Równie alarmujące wskaźniki pojawiają się również u nas, tyle że w skali lokalnej. W powiecie myszkowskim bez pracy jest już 17,7 procent czynnych zawodowo mieszkańców, w częstochowskim 15,1 procenta (w samej Częstochowie pracy nie ma blisko 11 tysięcy osób). Niewiele lepiej jest w powiecie zawierciańskim. Na drugim biegunie jest powiat bieruńsko-lędziński, w którym stopa bezrobocia nie przekracza 4,3 procenta, oraz miasto Katowice, gdzie pracy nie ma tylko 2,6 procenta mieszkańców.

- U nas zawsze było gorzej niż w dużych miastach regionu. Zatrudnienie dają tu tylko małe i średnie przedsiębiorstwa, a z kolei gdy wielcy zwalniają, to jakieś skutki tego zawsze nas dotykają - mówi Czesław Miklas, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Myszkowie. - Sytuacja na naszym rynku pracy podlegała też sezonowym wahaniom, gdy firmy obuwnicze miały sezonowe przerwy w produkcji, bądź gdy kończyły się umowy sezonowe w branży budowlanej. Od listopada przybyło nam prawie 600 bezrobotnych. Jak na nasze możliwości, to naprawdę sporo. Najgorzej było pod koniec roku, bo choć od stycznia bezrobotnych nadal przybywa, to już nie tak szybko- dodaje.
Na razie do wyhamowania lawiny zwolnień droga jeszcze daleka. Tylko w marcu redukcje objęły 24 firmy w całym regionie, a wypowiedzenia otrzymało w nich 830 osób. Największa fala zwolnień miała miejsce w likwidowanych zakładach Ofkens w Czeladzi, skąd jeszcze w tym kwartale odejdzie 230 osób. Trwają też redukcje w gliwickiej fabryce General Motors, której załoga w ciągu kilku miesięcy zmniejszyła się już o około 300 osób (chodzi zarówno o pracowników koncernu, jak i tych zatrudnionych w firmach zewnętrznych). A to jeszcze nie koniec zwolnień w regionie.

- Restrukturyzacja trwać będzie do czerwca i obejmie jeszcze około dwustu osób. Po jej zakończeniu stan załogi będzie wynosić około 2750 pracowników. Mamy nadzieję, że w drugim półroczu tendencja na rynku motoryzacyjnym jednak się odwróci i nie trzeba już będzie podejmować kolejnych tego typu kroków - mówi Przemysław Byszewski, rzecznik prasowy GM Poland.

Perspektyw na radykalną zmianę sytuacji na rynku pracy póki co jednak nie widać. I nie chodzi tu wyłącznie o motoryzację. Zagrożonych utratą zatrudnienia jest w naszym regionie około 2350 osób - zamiar przeprowadzenia zwolnień grupowych na taką liczbę sygnalizowały w marcu 33 zakłady.

Są wśród nich zarówno przedsiębiorstwa typowo produkcyjne, jak fabryka elektrolitów ELWO w Pszczynie, zakłady metalowe w Zabrzu, czy Huta Bankowa w Dąbrowie Górniczej, ale też sporo drobnych cięć planują banki i placówki pocztowe. Za kilka dni będzie wiadomo, ile z nich zrealizowało te zapowiedzi.

Do grudnia tego roku kolejnych 500 osób ma się pożegnać z pracą w zakładach koncernu Arcellor Mittal Poland, właściciela m.in. hut w Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej i w Świętochłowicach (do tej liczby trzeba dodać blisko tysiąc osób, których odejście przedstawiciele koncernu zapowiedzieli jeszcze w ubiegłym roku)

- Te liczby nie odzwierciedlają faktycznej skali zwolnień. Przecież w pierwszej kolejności odeszły firmy zewnętrzne, a ich pracownicy na pewno nie mogli liczyć na takie warunki, jak osoby odchodzące z Mittala. Możliwości cięć powoli się już jednak wyczerpują. Gdybyśmy teraz mieli nagle ruszyć z produkcją, to nie dalibyśmy rady - ocenia Jerzy Goiński, przewodniczący Solidarności w zakładach Arcellor Mittal Poland.

Bezrobocie w liczbach

Oto jak zmieniała się w ciągu półrocza liczba bezrobotnych w woj. śląskim (według danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy):

październik 2008 rok: bez pracy było 115 508 osób,

listopad 2008: 118 790,

grudzień 2008: 122 748,

styczeń 2009: 138 108,

luty 2009: 147 874,

marzec 2009 rok: 154 178.

W pierwszym kwartale tego roku do pośredniaków w naszym regionie trafiło 28,6 tysięcy ofert zatrudnienia (przed rokiem w kwartale było ich 45,8 tys.).

W końcu marca 2009 r. osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy stanowiły:

* długotrwale bezrobotne 38,9 proc., (60021 osób),

* powyżej 50 roku życia 22 proc. (33 969 osób),

* bez kwalifikacji zawodowych 28,5 proc. (43920 osób),

* bez wykształcenia średniego 58,0 proc. bezrobotnych (89 477 osób),

* bez doświadczenia zawodowego 27,4 proc. (42245 osób),

* do 25 roku życia 19,7 proc. (30 413 osób),

* kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka 17,3 proc. ogółu bezrobotnych kobiet (14555 osób),

* samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18. roku życia 8,6% ogółu bezrobotnych (13 284 osoby),

* niepełnosprawne 6,2 proc. ogółu bezrobotnych (9 501 osób).

Pod koniec marca w całym kraju bez pracy było 1,8 mln osób (to 10,9 procenta czynnych zawodowo Polaków).