Prof. Barański: Epokę Gierka wypada krytykować

Wraca dyskusja na temat epoki Gierka. Jak pan ocenia ten okres PRL-u z perspektywy kilkudziesięciu lat. To był czas "poluzowania", czy wręcz odwrotnie "zamordyzmu"?
Żyjemy w czasach, które charakteryzuje przejście z jednego ustroju w drugi. Polityczna poprawność nakazuje krytykowanie okresu PRL-u. I to nie pozwala na obiektywną ocenę. Tymczasem niewątpliwie lata 70., czyli epoka Gierka bardzo różniły się od poprzednich. Nastąpiły duże zmiany w sposobie funkcjonowania państwa. Odeszło ono od modelu siermiężnej gospodarki, która produkowała jedynie tory, parowozy i elektrownie. Zaczęła się konsumpcja. Pojawiły się pralki automatyczne, kolorowe telewizory, auta osobowe. I niewątpliwie mimo wydarzeń 1976 roku, czyli strajków w Radomiu i Ursusie, była to pewna poprawa.

Jak duża poprawa?
Rozluźniono gorset państwa. Obywatele, którzy wcześniej zmuszani byli do poprawnego politycznie myślenia za Gierka zaczęli wyjeżdżać na zachód, nie wspominając już o ruchu wewnątrz krajów socjalistycznych. To od roku 1945 ni było przecież możliwe. Jakość życia się poprawiła. Jednocześnie pamiętać trzeba, że lata 70. To był pewien etap państwa autorytarnego, które przecież krytykujemy.

Nie wszyscy je krytykujemy.
Bo też nie była to dekada, która nie dawała szans na zmiany. Cały okres PRL-u tak naprawdę zasługuje na obiektywną ocenę.

Myśli pan, że jest już na to czas?
Nie powinniśmy czekać. Są uczeni, którzy podejmują ten temat, tyle, że ich prace nie cieszą się popularnością, nie mają siły przebicia.

Dlaczego tak się dzieje?
Nasi politycy przywiązują ogromną wagę do przeszłości. W innych byłych krajach socjalistycznych tego nie ma. Tam poszli do przodu, nie żyją tym co było. I to pozwoliło im na bardziej obiektywną ocenę. W swoich badaniach wróciłem do tekstów, które do lat 80. ukazywały się na temat bloku krajów socjalistycznych m.in. w Stanach Zjednoczonych. I muszę podkreślić, że oni oceniali to co u nas się działo dużo lepiej niż my sami. Polacy zdziwiliby się jak bardzo te oceny były różne.

Może my po prostu kochamy narzekać?
Na pewno mamy taką cechę, że pamiętamy to, co nas dotknęło. Zaś to co dobre traktujemy jako coś zupełnie naturalnego. Natomiast faktem jest, że za czasów Gierka socjalizm bardzo się nam zmienił.

*Zachwycający pokaz fajerwerków na Nowy Rok w Katowicach ZOBACZ ZDJĘCIA
*Horoskop na 2013 rok ZOBACZ, CO MÓWIĄ KARTY
*Morderstwo w Grodźcu: Syn zabił swoich rodziców i uciekł. Trwa pościg ZOBACZ TWARZ ZABÓJCY
*Akt oskarżenia wobec matki Madzi z Sosnowca TRZY ZARZUTY