Prof. Sławek: Ja w panteonie? Czułbym się niezręcznie. Odłóżmy ten spór o kilka miesięcy

Ta idea od początku wzbudzała moją ostrożność. Ja do wszelkich panteonów podchodzę z dużą ostrożnością. Wątpliwości dotyczą kryteriów wyboru upamiętnionych bohaterów oraz tego, kto te kryteria miałby ustalać. Idea panteonu jest w życiu publicznym skuteczna, o ile dotyka materii wyłącznie historycznej, gdy wątpliwości są mniej rozstrzygane na płaszczyźnie personalnej, a bardziej na płaszczyźnie źródłowej, badawczej – mówi prof. Sławek.

Zdaniem byłego rektora, wieloletniego wykładowcy Uniwersytetu Śląskiego, Panteon Górnośląski powinien skupiać regionalną społeczność wokół pewnych wartości.

CZYTAJCIE TEŻ:
Ofiara „wampira z Zagłębia” w Panteonie Górnośląskim?

- A jeśli natychmiast wybucha spór, który może przybrać gorszące wymiary, to cała idea panteonu bierze w łeb. To będzie panteon „nasz albo wasz”. Ludzie zaczną mieć wątpliwości, czy powinni w nim być. Sam mam duże zastrzeżenia – opowiada prof. Sławek.

Jeden z najważniejszych wykładowców UŚ jest jedną z żyjących osobistości, które mogą znaleźć się w Panteonie. Jego nazwisko widnieje na liście, którą prezentowaliśmy w DZ.

- Na pewno to rodzaj wyróżnienia. Ale czy każde wyróżnienie warte jest ceny, którą się za to wyróżnienie wyznacza? Tę cenę zapłaci nie tylko wyróżniony, ale i cała idea, w obliczu konfliktu – mówi prof. Sławek. - Idea panteonu wymaga pewnej historycznej perspektywy, a tą w przypadku indywidualnych biografii jest odejście. Honorujmy osoby o zamkniętym dorobku. Sam czułbym się w tej roli – mówiąc dyplomatycznie – niezręcznie. Tym bardziej, że nie znamy ostatecznego kształtu tej listy, kryteriów… To jeszcze pogłębia poczucie niezręczności.

Zdaniem prof. Sławka, przygotowanie Panteonu może zakończyć się wielką awanturą.

- Patrzmy na to, co dzieje się w sejmiku: poczucie odpowiedzialności za region i regionalność zdecydowanie maleje. Wycofanie się z przymiotnika „regionalny” w nazwie Regionalnego Instytutu Kultury to jeden z przykładów tego zjawiska. Być może formuła RIK wymagała zmian, ale co stało na przeszkodzie, by zostawić obecną nazwę i jedynie dołożyć do niej nazwisko Wojciecha Korfantego? Radzę poczytać pisma Korfantego: tam jest o Polsce, która zaczyna się od gminy, od regionu, od społeczności lokalnej – podkreśla wykładowca. - Tymczasem żyjemy dziś w aurze wygaszania poczucia regionalizmu – region staje się delegaturą centrum i taki klimat nie sprzyja problematyce tworzenia Panteonu Górnośląskiego. To jest i będzie idea zapalna, która w efekcie zaszkodzi nazwiskom, które się w Panteonie znajdą.

Prof. Sławek zaznacza, że obowiązkiem tworzących Panteon jest szersza konsultacja publiczna honorowanych w nim postaci.

- Jeśli w tym zestawieniu brakuje na przykład Kazimierza Kutza, to mamy ewidentny skandal. A wręcz zaproszenie dla Ślązaków, żeby się z tego przedsięwzięcia wycofać. Śląski panteon bez Kutza? Jak można? Widzimy niezdrowe zamieszanie, w którym nie wiadomo, kto i za co jest w tej inicjatywie odpowiedzialny – ubolewa profesor. - Taka idea wymaga w życiu publicznym rozsądku, rozwagi, cierpliwości i mądrego słowa. A dziś słyszymy słowa niemądre, nierozważne, pospieszne… To wszystko może zwarzyć ideę panteonu.

Śląski naukowiec proponuje apel do odpowiedzialnych za tworzenie Panteonu Górnośląskiego: zawieśmy dyskusję na jego temat na kilka miesięcy.

- Przed nami kampania wyborcza i wybory prezydenckie, w trakcie których dyskurs publiczny będzie się zaostrzać. Sprawa Panteonu nieuchronnie w tę kampanię się wpisze, co jej tylko zaszkodzi – uważa prof. Sławek. - Mamy pretekst, by zawiesić dyskusję na ten temat do jesieni. Ustalmy kryteria, podyskutujmy o ludziach, którzy powinni się w tym Panteonie znaleźć. Wróćmy do tego jesienią, bo obawiam się, że wiosną wskazanie na tego czy tamtego będzie opowiedzeniem się za jedną lub drugą stroną politycznego sporu.